بلوچ‌های افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: امپراطوری⟸امپراتوری، بطور⟸به‌طور، بسر⟸به‌سر، مسؤل⟸مسئول، ازاسلام⟸از اسلام
خط ۱۰:
نخستین ظهور بلوچان در آثار تاریخی در کتاب حدودالعالم و نیز در مقدسی با نام بلوص است. ∗ در شاهنامه ذکر این قوم همواره با کوچ، همراه است (کوچ وبلوچ) و هردو اینها با قوم گیلان ودیلم آمده است. در کتاب‌های جغرافیائی از این قوم (همراه با طایفه کوچ - یا قفص) در حدود کرمان یاد می‌شود. پس از آن بر اثر عوامل تاریخی به کناره‌های دریای عمان (دریای مکران) رسیده و در همان‌جا اقامت کردند. در مورد قوم بلوچ محققین معتقدند که آن‌ها یکی از شاخه نسل آریا هستند که متعلق به ایران کنونی و تاجیکستان و افغانستان و ارمنستان می‌باشند سرهنگ دیمز در نوشته خود The Baloch Race بلوچها را آریایی می‌داند. در کتاب (ایتهنوگرافی آف افغانستان) دکتر بیلو لفظ بلوچ را از دو لفظ سانسکریتی «بل» و «اوچا» می‌داند که به گذشت وقت تبدیل به بلوچ شده‌است. آقای سرایچ رالنسن(rawlinson)در کتاب خود بنام «پادشاهی قدیم» در مورد بلوچ این نظر را دارد. «لفظ بلوچ از بالوس یا بلوص ایجاد شده که لقب پادشاه بابل بوده‌است<ref>جعفری، سخن ش. ۸ و۹ ص ۷۷۱</ref>
 
درمنابع بعد ازاسلاماز اسلام نیبرگ از ذکر نام بلوچان (balocan) در منابع دوره میانه خبر می‌دهد. هرتسفلد نام بلوچ را برگرفته از واژه مادی برازا-واچپا (BRAZA-VACHYA) به معنی فریاد بلند در ب موکلر آن را برگرفته از واژه گدروسیا) (GEDROSIA. بلیو ان رابرامده از به هم پیوستن دوواژه بالا اچاBALAECHA) (درزبان یونانی کهن می‌دانند این واژه درمتون پس ازاسلاماز اسلام اغلب به صورت بلوچ<ref>شاهنامه. فردوسی ابوالقاسم. به کوشش جلال خالقی مطلق. تهران دائرالمعارف بزرگ اسلامی چاپ دوم</ref> بلوص<ref>تاریخ گزیده - حمدالله مستوفی قزوینی به اهتمام عبدالحسین نوایی تهران انتشارت امیرکبیر چاپ سوم 1364</ref> و بلوس<ref>نخبه الدهرفی عجائب الدهر فی عجائب البر و البحر، شمس الدین محمد انصاری دمشقی ترجمه سید حمید طبیبیان تهران[[انتشارات اساطیر]] 277:1382</ref> در اسناد تاریخی مشاهده می‌شود.
 
محققان بر این عقیده‌اند که بلوچ‌ها از مردم گدروزیا هستند و واژه بلوچ از بدروچ یا گدروچ مشتق شده‌است. ایالت گدروزیا از ساتراپ‌های امپراطوریامپراتوری هخامنشی بوده‌است که هم‌مرز با زرنگه باکتریش سعدیات پارتبه و کرمانیه بوده‌است و دیویدور سیسلی از مورخان مشهور رومی در سال ۳۲۳ قبل از میلاد ان را جزو ایالت‌های شرقی شمرده‌است؛ و سرزمین آنان را همین سرزمین مکیا مکا (مکران) یا بلوچستان امروزی به مرکزیت پورا (pohra) یا در زبان امروز پهره (نام باستانی ایرانشهر کنونی) دانسته‌اند.
 
== نفوس ==
خط ۳۶:
 
آمدن بلوچها به قلعه سیوا بعد از قتل‌عام بلوچها توسط سپاه ایرانی می‌باشد. آنچه بلوچ که از اقوام مختلف نجات یافته بودند سرزمین اجدادی خود را برای همیشه ترک گفته و به سرکردگی سردار میرقنبر بلوچ در سیستان، و مناطق کوهستانی پناه آوردند.
در این زمان در منطقه کلات و نواحی آن خاندان سیوا که به زبان دراویدی سخن می‌گفتند و از هندوهای قدیم بودند حکومت می‌کردند ـ در سوراب، حضدار، کرخ و … خاندان جاموت بسربه‌سر می‌برد ـ این قبیله کوهستانی بلوچ که از برزکوه «کوه برز» هجرت نموده بود در میان دراویدی زبان‌ها به «برز کوهی» مشهور شد که این لقب رفته رفته به «بروهی» یا «براهویی» که این قبیله تاکنون بدان مشهور است تبدیل گشت.
در آن ایام بلوچها با دراویدی‌ها پیوند زناشویی بستند. بلوچها توان آن را نداشتند که به سرزمین اجدادی خود بازگردند. آن‌ها در این مناطق که بعداً به بلوچستان مشهور گردید حکومت مستقلی بنا نهادند و آنجا را وطن خود اختیار نمودند ـ با مردم بومی روابط دوستانه و پیوند زناشویی اختیار نمودند ـ این گروه بعد از چند نسل علاوه به خصوصیاتی چند زبان خود را از دست داده و شروع به‌کارگیری مخلوطی از زبان بلوچی و دراویدی نمودند. بعداً با آمدن دیگر قبایل بلوچ این زبان بنا به ریشه قبیله‌ای اش به زبان براهویی مشهور گشت که تاکنون افراد این این قبیله به این زبان سخن می‌گویند.
شواهد نشان می‌دهد که در زمان حکومت هخامنشیان، داریوش دو منطقه سند و پنجاب را از راه بلوچستان تسخیر کرد. پس از هخامنشیان اسکندر مقدونی بعد از تسخیر این دو جلگه و اطراف رود سند از طریق جنوب ایران و بلوچستان به مرکز بازگشت. در این سفر او در مکران بلوچستان ساحلی با طوایف ساکن در آن جا روبرو شد.
خط ۴۶:
== مهاجرت بلوچها برگشت دوباره به خاک بلوچستان ==
در مورد تاریخچه بلوچها افسانه است که بلوچها اولاده حضرت، حمزه، (ره) است. دیگر اینکه، بلوچ، اصلاً عرب بود و پس از شهادت امام، حسین از حلب به بلوچستان مهاجرت کرده‌است. اینگونه افسانه‌ها در تمام اقوام مسلمان غیر عرب وجود دارد که آن‌ها بخاطر دریافت منزلت مقام یا حد اقل از شر تهاجمات عرب رهائی یابند خویش‌را عرب الاصل می‌ساختند. تا در میان جامعه مسلمانان صاحب قدر باشند. چنانچه بعضی پشتون‌ها خودرا عرب می‌خوانند بعضی از ازبک‌ها ترکمن‌ها یا هزاره خویش‌را سید یا اولاده پیغمبر می‌دانند در حالیکه محمد ۷ فرزند داشت ۶ آن فوت نمود تنها کسی که باقی ماند فاطمه زهرا بود. زهرا خانم علی بود آنهم کشته شد از لحاظ فرهنگ اسلامی همه سیدان فرزند علی هستند.
گفته می‌توانیم :در حقیقت بلوچ هزاران سال قبل از حضرت حمزه وجود داشته‌است. آنان که به این خوش باوری مبتلا بودند که، بلوچ، از نسل حضرت حمزه است اکنون می‌گویند که بلوچ از نظر شجاعت و دارا بودن جذبه جهاد، بطوربه‌طور معنوی از اولاد حضرت حمزه بشمار می‌رود، در حقیقت بلوچ به عنوان مسافر تازه‌وارد عرب از، حلب، به، بلوچستان، نیامده، بلکه او ساکن اصلی بلوچستان بودند. پس از اینکه ایران توسط اعراب فتح می‌شود، در زمان، عمر فاروق بعضی قبایل از بلوچها، به موجب معاهده‌ای به بصره منتقل شدند و سپس در زمان، معاویه، بنا به نیازهای جنگی برای حراست از مرزها به شام و لطاکیه انتقال یابند. پس از شهادت امام حسین، معترضانه از شام خارج شده و به وطن اصلی خود، بلوچستان، رهسپار گردیدند.. در یکی از صفحات تاریخ نوشته شده‌است زمانی که اسکندر اعظم، پس از فتح هندوستان سرزمین، مکران را برای برگشت برگزید. پیش از قراول قشون اسکندر به فرماندهی، لین ناتوس، با مقاومت دلاوران بلوچ روبرو شدند و شکست سختی خورده و متفرق گردیدند. گل احمد بلوچ.
 
== زبان بلوچهای افغانی ==
خط ۵۵:
 
== گویش (تکلم) و لهجه ==
بلوچی را به دو گروه اصلی تقسیم می‌توان کرد: شرقی، یا شمال شرقی، و غربی، یا جنوب غربی، عمدتاً بلوچها درسه کشور پاکستان، ایران و افغانستان در سرزمینی نسبتاً وسیع و گرم زندگی می‌کنند تعدادی ازآنان در ترکمنستان بسربه‌سر می‌برند. با بودن آن‌ها درین کشورها زبان رسمی و همجوار بالای زبان بلوچی تأثیرات خودرا داشته‌است.
 
=== گویش بلوچی غربی (رخشانی) ===
خط ۱۱۲:
# . شورای هماهنگی واجتماعی بلوچ‌های افغانستان رئیس عمومی آن شیرآقا بلوچ می‌باشد.
# . انجمن، علمی، فرهنگی، سیاسی جوانان، بلوچ، زون، شمال ابراهیم محمدی مسول آن انجمن می‌باشد.
# . Balochyouth Afghanistan انجمن جوانان بلوچ افغانستان. حبیب الحق بلوچ مسؤلمسئول آن انجمن می‌باشد.
 
== مشکلات سیاسی بلوچها در افغانستان ایران و پاکستان ==