سنجاقک: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۳۴:
Odonata از ([[:en:Odonata#Etymology|Odous]]:دندان) به معنی دندان داران است که به قطعات دهانی جونده و نیرومند نیز اشاره دارد.
 
این راسته از حشرات یکی از قدیمی‌ترین گروه حشرات بالدار معروف به کهن بالان ([[:en:Palaeoptera|Palaeoptera]]) پس از یکروزه‌ای هاست([[:en:Ephemeroptera|Ephemeroptera]]) ظهور این حشرات را هم‌زمان با ابتدای پرمین می‌دانند. کشف یک فسیل از بال عقبی یک سنجاقک غول پیکر به طول 7.5in (به نظر می‌رسد گستره بال و جثه حدود 70  cm)مربوط به دوره [[پرمین]] و ۲۸۰ میلیون سال قبل و یک فسیل کامل دیگر در آلمان با گستره 20.3  cm مربوط به ژوراسیک تأییدکننده این مطلب است.
 
سریعترین حشره پرنده از نظر سرعت نیز به گونه‌ای سنجاقک استرالیایی تعلق دارد. با توجه به نحوه زندگی در مراحل لاروی و بالغ و خصوصیت شکارگری دارای شرایط اختصاصی و اندام‌های شکارگر ویژه‌ای‌اند. شکل پاها در این گروه به صورت سبد درآمده‌است تا راحت‌تر شکار را در بر بگیرد قطعات دهانی به صورت جونده بسیار قوی می‌باشد.
خط ۴۸:
این گروه از حشرات موجوداتی دوگانه زیست هستند. دوران لاروی حشره که قسمت طولانی‌تر زندگی است به صورت کاملاً وابسته به محیط آبی مشخص است طرح بالغ حشره با چهاربال ظاهر می‌شود که این حالت کوتاه می‌باشد (چند روز تا دو ماه). چشمان مرکب بزرگ اند، شاخک‌ها کوتاه و همگی آزادزی هستند.
 
مزو و متا تورکس در هم ادغام شده‌است و شکم متشکل از ۱۱ بند می‌باشد (در برخی منابع به ۱۰ بند اشاره شده). اندام جنسی نرها کاهش پیدا کرده اما دارای اندام ثانویه [[جفت گیریجفت‌گیری]] و ضمیمه جنسی در قسمت شکمی و در بند۲و ۳ می‌باشند. قسمت تخمگذاری ماده‌ها یا با اندام تخم‌گذار یا بدون آن است.
 
هر دو جنس از نظر اندازه و زیستگاه مشابه‌اند، اما اغلب در الگوهای رنگ سینه و شکم، پاها یا بال‌ها تفاوت‌هایی دارند.
خط ۵۸:
زیر راسته Epiprocta جثه درشت تر، بالها حالت گسترده بدون تا خوردن روی هم و پرواز نیرومند
 
فرو راسته یراستهٔ مدرن Anisoptera و Anisozygootera که در واقع فسیل زنده محسوب می‌شود و تنها یک جنس و دوگونه دارد که یکی در ژاپن و دیگری در هیمالیای مرکزی وجود دارد در زیر راسته Epiprocta جای می گیرندمی‌گیرند.
 
پراکنش سنجاقک هاسنجاقک‌ها سراسر زمین غیر از مناطق منجمد و تنوع اصلی آن‌ها در مناطق گرمسیری است.
 
Zygoptera گروه ابتدایی تر اند و به نظر می‌رسد گروه Monophyletic باشند. معمولاً دارای پرواز رقص مانند و فعالیت شکاری تغذیه‌ای کمتری نسبت به Epiprocta می‌باشند. Epiprocta پرواز قدرتمندی دارند و احتمالاً گروه Monophyletic نیستند.
خط ۱۴۰:
 
== بررسی گروه ==
طول بال‌ها از 16.2  cm در سنجاقک استرالیایی Petalura ingentissima تا 2  cm در آسیابک [[جنوب شرق آسیا]] Agriocnemis femina دیده می‌شود.
 
دگردیسی ناقص می‌باشد. چشمان مرکب کاملاً بزرگ است و قطعات دهانی جونده می‌باشد. دو قطعه پشتی تورکس در هم ادغام شده‌اند. پاها کاملاً برای به دام انداختن شکار طراحی شده‌اند. بال‌ها بزرگ و قدرتمند و دارای رگبال‌های زیادی اند و معمولاً در قسمت نوک بال لکه بال ویژه‌ای دارند شکم‌بند بندی و دارای ۱۱ قطعه می‌باشد (در منبع Grzimek’s Animal Life Encyclopedia) ده بند قید شده‌است) شکم طویل و استوانه‌ای است. در نرها [[اندام جنسی]] ثانویه ویژه در بند ۲ و ۳ شکمی قرار دارد و جدا از روزنه جنسی معمول واقع در نزدیک انتهای شکم است. هر دو جنس در انتهای شکم خود زائده‌هایی دارند که در نرها مانند کلاسپرها عمل می‌کند و در حین جفت‌گیری ماده را درگیر می‌کند.
خط ۲۱۶:
سنجاقک‌ها می‌توانند مسیرهای طولانی را همچون پرندگان مهاجرت کنند. محققین دریافتند که شباهت بسیار زیادی بین [[مهاجرت پرندگان]] و سنجاقک‌ها وجود دارد.
 
به نظر می‌رسد این حشرات در بدن خود ذخیره چربی ساخته و منتظر وزش باد مناسب برای پرواز می‌شوند. در طول سفر استراحت کرده و درصورت گم کردن مسیر آن را دوباره [[جهت یابیجهت‌یابی]] می‌کنند.
آن‌ها دقیقاً همان مسیر پرندگان را برای مهاجرت می‌پیمایند. هر سنجاقک می‌تواند به‌طور متوسط روزانه حدود ۱۶۰کیلومتر پرواز کند.
مارتین میکو لسکی پروفسور [[زیست‌شناس]] [[دانشگاه پرینستون]] نیوجرسی سرپرستی این تحقیق را به عهده داشت. این گروه تحقیقاتی مطالعات خود را بر روی سنجاقک‌های سبز که یک گونه از سنجاقک‌های مهاجر هستند و در هر تابستان به طرف شمال آمریکا و کانادا و در هر پائیز به طرف جنوب مهاجرت می‌کنند آغاز کرد.
این حشرات توسط فرستنده‌های بسیار کوچکی که که حدود سه دهم گرم وزن داشتند و با چسب به آن‌ها وصل شده بود دنبال می‌شدند. این تیم تحقیقاتی چهارده سنجاقک را در طول دوازده روز توسط هواپیما دنبال کردند و دریافتند که اعمال و رفتار آنان در طول سفر شبیه [[پرندگان مهاجر]] می‌باشد.
حشراتی که مسیر خود را گم می‌کنند به اشتباه خود پی برده و سریعاً دوباره جهت یابیجهت‌یابی کرده و راه اصلی را دنبال می‌کنند.
محققین معتقدند که این حشرات احتمالاً خط ساحلی دریا را راهنمای پرواز خود قرار می‌دهند و در کنار ساحل یا [[خط الراس]] کوه‌ها گرد هم جمع می‌شوند و با استفاده از قطب نمایقطب‌نمای مغناطیسی که در بدنشان وجوددارد مسیر را رهیابی می‌کنند.
مهاجرت سنجاقک‌ها بر خلاف پرندگان یکطرفه است و این بدین معناست که فرزندان سنجاقک‌هایی که در پاییز به سمت جنوب حرکت کرده‌اند در بهار به سمت شمال سفر می‌کنند؛ و سرانجام اینکه از میان ۲۵۰۰ گونه از این حشرات تنها ۵۰ نوع آن همانند پرندگان به مهاجرت می‌پردازند و راز علت سفر طولانی آن‌ها تاکنون ناشناخته مانده‌است.