میرزا محمدرضا کلهر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب: ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۸:
| نام =
| نام خانوادگی =
| تاریخ تولد = [[۱۲۰۷]] خورشیدی
| شهر تولد= [[کرمانشاه]]
| شهر تولد= [[کرمانشاه]]، [[گیلانغرب]]، [[دهستان دیره-روستای شهرک دیره]] بنام قدیمی و محلی: شیه رگ ورمزیار {{مدرک|}} طایفه کهن گیلانی کلهر
 
| کشور تولد= ایران
| تاریخ مرگ= [[۱۲۷۱]]
| شهر مرگ = تهران
| کشور مرگ =
سطر ۲۰ ⟵ ۱۹:
| آموزش =
| جنبش =
| سبک = [[نستعلیق|خط نستعلیق]]
| آثار =
| پشتیبانان =
سطر ۲۸ ⟵ ۲۷:
| وب‌گاه =
}}
'''میرزا محمدرضا کلهر''' ([[۱۲۰۷]] [[کرمانشاه]] - [[۱۲۷۱]] [[تهران]]) از [[خوشنویسی|خوشنویسان]] صاحب‌نام در خط [[نستعلیق]] در زمان قاجار بود. او از خوشنویسان پرآوازه [[دوره ناصری]] و از نستعلیق‌نویسان مؤثر در تاریخ هنر ایران به‌شمار می‌رود که شیوه‌ای خاص در نستعلیق‌نویسی ایجاد کرد. این شیوه پس از او و تا حال حاضر شیوهٔ رایج در نستعلیق‌نویسی دوران معاصر محسوب می‌شود.
[[پرونده:Mirza Reza Kalhor.jpg|بندانگشتی|چپ|سردیس میرزا محمدرضا کلهر، اثر [[هادی ضیاالدینی]]، در [[عمارت آصف وزیری]]، [[سنندج]].]]
'''میرزا محمدرضا کلهر''' ([[۱۲۰۷]] [[کرمانشاه]] - [[۱۲۷۱]] [[تهران]]) از [[خوشنویسی|خوشنویسان]] صاحب‌نام در خط [[نستعلیق]] در زمان قاجار بود. او از خوشنویسان پرآوازه [[دوره ناصری]] و از نستعلیق‌نویسان مؤثر در تاریخ هنر ایران به‌شمار می‌رود که شیوه‌ای خاص در نستعلیق‌نویسی ایجاد کرد. این شیوه پس از او و تا حال حاضر شیوهٔ رایج در نستعلیق‌نویسی دوران معاصر محسوب می‌شود.
 
== زندگی ==
سطر ۳۹ ⟵ ۳۷:
در نوجوانی به کار خوشنویسی رو آورد؛ طی حوادثی به تهران آمد و نزد [[میرزا محمد خوانساری]] شاگرد [[محمد مهدی تهرانی]] تعلیم خط گرفت. از آنجایی که از استادان خود پیشی گرفت از روی خطوط باقی‌مانده از [[میرعماد]] مشق کرد. حتی یکبار به [[اصفهان]] رفت تا از روی [[کتیبه]] معروف میرعماد در [[تکیه میرفندرسکی]] مشق کند. صاحبنظران این مشق‌ها و تلاش‌های شبانه‌روزی و جان‌فرسای کلهر را در خلقیات ویژه او می‌دانند که برخی معتقدند رفع عیوب فنی و زیباشناختی نستعلیق بود.<ref name="اطلس خط">فضایلی ص ۵۹۱–۵۹۳</ref>
 
او افزون بر [[نستعلیق]] در [[شکسته نستعلیق|شکسته نویسی]] نیز استاد بود. میرزا رضا چون در نستعلیق سرآمد شد و شهرت یافت [[ناصرالدین شاه قاجار]] او را احضار کرد و بسیار مورد توجه شاه قرار گرفت. حتی شاه اندکی شخصاً نزد وی مشق خط کرد. ناصرالدین شاه خواست که وی در وزارت انطباعات (وزارت چاپ) به کار گمارده شود اما از آنجایی که میرزا مردی بلندهمت و آزادمنش بود نپذیرفت و به کتابتی مختصر و دستمزدی اندک می‌ساخت. فقط یکبار که ناصرالدین شاه به [[مشهد]] می‌رفت به شوق زیارت [[حرم امام رضا]] در اردوی شاه ملازم شد. او در این سفر در ضمن سفر کار خوشنویسی [[روزنامه]] [[وقایع اتفاقیه]] را انجام می‌داد که به تدریج چاپ می‌شد. پس از بازگشت از خراسان با شیوع همگانی [[وبا]] در تهران، او هم مبتلا شد و در روز جمعه ۲۵ محرم الحرام سال ۱۳۱۰ در گورستانی در [[حسن آباد (تهران)|حسن آباد]] که اکنون محل آتش‌نشانی شهرداری تهران است به خاک سپرده شد.<ref name="پیدایش و سیر تحول هنر خط، ص ۱۷۹">پیدایش و سیر تحول هنر خط، ص ۱۷۹</ref>
 
در دوره [[قاجار]] با ظهور پدیده [[چاپ]] و [[چاپ سنگی]] و همچنین گسستگی ارتباط خوشنویسان با سلسله اساتید قدیمی در خط ایرانی به ویژه نستعلیق‌نویسی تغییراتی حاصل شد.<ref name="پیدایش و سیر تحول خط">پیدایش و سیر تحول خط</ref> از سویی جامعه‌ای که گام‌های نخست برای حرکت به‌سوی مدرن شدن را طی می‌کرد. خوشنویسی هم به سمت [[هنرهای کاربردی]] رفت و با این تحولات همراه شد. خوشنویسی ایرانی با از دست دادن مصرف اصلی آن یعنی کتابت و مواجهه با نیازهای جامعه مدرن در قرن اخیر روند تازه‌ای را دنبال کرد.<ref>وب‌گاه نگارخانه ایرانی</ref>
 
== ویژگی‌های فردی ==
[[پرونده:Mirza Reza Kalhor.jpg|بندانگشتی|چپ|سردیس میرزا محمدرضا کلهر، اثر [[هادی ضیاالدینی]]، در [[عمارت آصف وزیری]]، [[سنندج]].]]
محمدرضا کلهر مردی تکیده با قدی متوسط بود که محاسنی کوتاه داشت که اندکی به سرخی می‌زد. میرزا رضا در جوانی به سبب زندگی ایلی به سوارکاری و تیراندازی تمایل داشت. از این رو مردی بنیه دار و نیرومند بود.<ref name="اطلس خط">فضایلی ص ۵۹۱–۵۹۳</ref>
 
سطر ۶۷ ⟵ ۶۶:
 
== منابع ==
<small>
* به کوشش :یساولی ثانی، ''پیدایش و سیر تحول هنر خط''، انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ ص ۱۷۹ و ۱۹۳
* {{یادکرد|فصل=|کتاب=اطلاعات عمومی|نویسنده = عنایت الله شکیباپور|ترجمه=|ناشر =کتابفروشی اشراقی|شهر=|کوشش=|ویرایش=|صفحه=۵۱|سال=۱۳۴۸|شابک=}}
سطر ۷۵ ⟵ ۷۳:
== پیوند به بیرون ==
* {{یادکرد وب|نویسنده = منوچهر آراسته، علیرضا فراستی |نشانی = http://www.aqlibrary.org/index.php?module=TWArticles&file=index&func=view_pubarticles&did=959&pid=11 |عنوان = بررسی سیر کتابت نسخه‌های چاپ سنگی به خط محمد رضا کلهر موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی | ناشر = شمسه (نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها، و مرکز اسناد آستان قدس رضوی|تاریخ = |تاریخ بازدید =}}
 
</small>
 
{{خوشنویسی در جهان اسلام}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:کلهر، میرزا محمدرضا}}
[[رده:اهالی ایران در سده ۱۹ (میلادی)]]
[[رده:خوشنویسان اهل ایران|کلهر، میرزا محمدرضا]]
[[رده:خوشنویسان اهل کرمانشاه]]
[[رده:خوشنویسیدرگذشتگان ۱۲۷۱]]
[[رده:خوشنویسی ایرانی]]
[[رده:خوش‌نویسی اسلامی]]
[[رده:درگذشتگان ۱۲۷۱|کلهر، میرزا محمدرضا]]
[[رده:درگذشتگان ۱۸۹۲ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۲۰۷|کلهر، میرزا محمدرضا]]
[[رده:زادگان ۱۸۲۹ (میلادی)]]
[[رده:کردهای اهل ایران]]