دنیا فنی‌زاده: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Unknownfauser (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۶:
| زمینه فعالیت = عروسک گردانی
| ملیت = [[ایران]]ی
| تاریخ تولد = ۲۰ آبان ۱۳۴۶
| محل تولد = [[تهران]]
| تاریخ مرگ = ۸{{تاریخ دیمرگ ۱۳۹۵و ({{سن|۱۹۶۷۱۳۹۵|۱۱۱۰|۱۷۸|۲۰۱۶۱۳۴۶|۸|۱۲۲۰|۲۸گاه‌شمار=خورشیدی}})
| محل مرگ = [[تهران]]
| محل زندگی =
خط ۲۹:
}}
[[پرونده:Donya Fannizadeh.jpg 1.jpg|180px|بندانگشتی|چپ|دنیا فنی‌زاده - ۱۳۹۲]]
'''دنیا فنی‌زاده''' (زاده ۲۰ آبان ۱۳۴۶ در تهران – درگذشته ۸ دی ۱۳۹۵) [[عروسک‌گردان]] اهل ایران بود. وی حدود دو دهه [[عروسک‌گردان]] [[کلاه قرمزی]]، شخصیت عروسکی تلویزیون ایران بود.<ref>[{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://sima.jamejamonline.ir/news/1185089178632831940 |عنوان= تقدیر از عروسک‌گردان کلاه قرمزی]| ناشر = جام جم آنلاین|تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
== زندگی خصوصی ==
وی در روز ۲۰ آبان ۱۳۴۶ در تهران به دنیا آمد. پدر وی [[پرویز فنی‌زاده]]<ref>[{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://sima.jamejamonline.ir/news/1185089178632831940|عنوان= تقدیر از عروسک‌گردان کلاه قرمزی]| ناشر = جام جم آنلاین|تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> هنرپیشه سرشناس تلویزیون و سینمای [[ایران]] بود که در سال ۱۳۵۸ بر اثر بیماری درگذشت و مادرش هایده غیوری نام دارد. دنیا یک خواهر به نام هستی دارد.
 
دنیا فنی‌زاده و همسرش آبتین سهامی<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://aftabnews.ir/fa/news/416671/اخبار-ضدونقیض-درباره-دنیا-فنی‌زادهغیوری-دخترم-زنده-است-آبتین-سهامی-همسرم-دقایقی-قبل-از-دنیا-رفتتصاویر |عنوان = اخبار ضدونقیض دربارهٔ دنیا فنی‌زاده/غیوری: دخترم زنده است/ آبتین سهامی: همسرم دقایقی قبل از دنیا رفت+تصاویر| ناشر =آفتاب |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref> صاحب دو پسر به نام‌های ارشیا و سیاوش<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.bbc.com/persian/arts-38451611 |عنوان = دنیا فنی‌زاده؛ مادری با پسری به نام کلاه قرمزی| ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref> هستند.
خط ۴۲:
{{جعبه نقل قول| نقل قول='''پیشنهاد بازی داشته‌ام. دوست پدرم، کارگردان خوب سینما [[بهرام بیضایی]]، به من گفت بازی کنم. قبول این پیشنهاد برایم خیلی سخت بود. آن هم به خاطر بحث کوچکی که بین من و پدرم برای همیشه نصفه ماند. او دوست نداشت من بازیگر شوم و ما هیچ‌وقت فرصت نکردیم در این مورد با هم صحبت کنیم. شاید اگر الان بودند، با هم صحبت می‌کردیم. شاید دلیل قانع‌کننده‌ای برایم داشتند اما نمی‌دانم آن زمان در چه شرایطی بودند که دوست نداشتند من، دخترش، بازیگر شوم و چون هنوز آن دلیل را پیدا نکردم، به احترام حرف پدرم این کار را انجام ندادم و تمام نیرویم را برای کار عروسکی و کودک گذاشتم.'''|عرض= ۴۰۰px| منبع = دنیا فنّی‌زاده در گفتگو با ''[[هفته‌نامهٔ چلچراغ]]''<ref>{{پک/بن|۱۳۹۵|ک=همه چیز دربارهٔ کلاه‌قرمزی از زبان مادر کلاه‌قرمزی}}</ref>| تراز = چپ| تراز منبع = چپ|رنگ پس‌زمینه=#FAFAD2}}
 
فنی‌زاده نخستین بار در سال ۱۳۶۴ در برنامهٔ عروسکی تلویزیونی «''چتر با آواز باران»'' عروسک‌گردانی را تجربه کرد. این برنامه برای [[شبکه ۱ سیمای جمهوری اسلامی ایران|شبکهٔ اول سیمایک]] در قسمت‌های ۲۵ دقیقه‌ای طراحی شده بود که در آن ۲ عروسک [[جوجه]] وجود داشت که فنی‌زاده عروسک‌گردانی و آوازخوانی یکی از آن‌ها را بر عهده داشت. وی پس از آن در کاری با نام «''زاغچهٔ کنجکاو»'' به کارگردانی [[رضا فیاضی]] حضور داشت. او با حضور در این برنامه‌ها کم‌کم جای خود را به عنوان [[عروسک‌گردان]] در [[تلویزیون]] تثبیت کرد.<ref>{{پک|روزبان|فنی‌زاده|۱۳۹۲|ک=مهر|ف=بعد از کلاه‌قرمزی فامیل دور را…}}</ref> عروسک‌گردانی در آثاری چون «''[[گربه آوازخوان]]»'' ساخته [[کامبوزیا پرتوی]] از دیگر آثار او در این دوره می‌باشد.
 
[[بهرام بیضایی]] به دنیا فنّی‌زادهفنی‌زاده پیشنهاد بازیگری داده بود، ولی وی به خاطر این که [[پرویز فنّی‌زادهفنی‌زاده|پدرش]] در کودکی دوست نداشت دخترش بازیگر شود نپذیرفت.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://donya-e-eqtesad.com/SiteKhan/1125359/ |عنوان=همه چیز دربارهٔ کلاه‌قرمزی از زبان مادر کلاه‌قرمزی | ناشر =دنیای اقتصاد |تاریخ =۱۶ آبان ۱۳۹۵ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
وی که قبل از ''[[کلاه‌قرمزی]]'' با [[ایرج طهماسب]] و [[حمید جبلی]] چند کار عروسکی انجام داده و با کار یکدیگر به خوبی آشنا بودند اما با برنامهٔ ''[[صندوق پست (برنامه تلویزیونی)|صندوق پست]]'' و ورود [[کلاه‌قرمزی]] به آن بود که به شهرت رسید.<ref>{{پک|روزبان|فنی‌زاده|۱۳۹۲|ک=مهر|ف=بعد از کلاه‌قرمزی فامیل دور را…}}</ref> کلاه قرمزی که اصلاً قرار نبود در این برنامه ماندگار شود اما ماندگار شد و بدل به مشهورترین کار وی گشت.<ref>{{پک|روزبان|فنی‌زاده|۱۳۹۲|ک=مهر|ف=بعد از کلاه‌قرمزی فامیل دور را…}}</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=172272 |title=بزرگداشت دنیا فنی‌زاده |accessdate=۹ سپتامبر ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303143718/http://mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=172272 |archivedate=۳ مارس ۲۰۱۶ |dead-url=yes }}</ref>
 
از نظر فنی‌زاده شکل ظاهری عروسک چندان مهم نیست. او ساختار بیرونی عروسک چندان مهم نمی‌داند و برایش بیش از هر چیز سازندهٔ عروسک مهم است زیرا معتقد است تا زمانی که یک عروسک به خوبی ساخته نشود، عروسک‌گردان نمی‌تواند به‌خوبی با آن عروسک ارتباط برقرار کرده و آن را حرکت دهد. فنی‌زاده بیش از این که به دنبال عروسک‌های زیبا باشد به دنبال عروسکی‌ست که بتواند با آن خوب کار کند. در مرحلهٔ بعدی اهمیت، گروه تولید برای وی اهمیت دارد و این که برای ساخت برنامه چه‌قدر فکر و اندیشه برای گروه مهم است و چه‌قدر برای برنامهٔ عروسکی کار می‌کنند.<ref>{{پک|روزبان|فنی‌زاده|۱۳۹۲|ک=مهر|ف=بعد از کلاه‌قرمزی فامیل دور را…}}</ref>وی همچنین سابقه همکاری با مرضیه برومند کارگردان سینما و عروسک گردان محمد اعلمی و صداپیشه عروسک جناب خان، محمد بحرانی را در کارنامه خود دارد.
خط ۵۳:
او در برنامه‌ای تلویزیونی گفته بود که ده سال به بیماری سرطان گرفتار بود و در دو سه سال آخر غده روی دست راستش به قدری بزرگ و دردناک شده بود که قدرت عروسک‌گردانی را از او گرفته بود وی حاضر نبوده کسی جز خودش عروسک‌گردان کلاه قرمزی باشد، سال پیش از مرگش با دست چپ عروسک‌گردانی کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.bbc.com/persian/arts-38451611 |عنوان = دنیا فنی‌زاده؛ مادری با پسری به نام کلاه قرمزی| ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref>
 
دنیا فنی‌زاده پس از مدت‌ها تحمل بیماری سرطان «[[سارکوم|سرطان سارکوم]]» سرانجام صبح روز چهارشنبه ۸ دی‌ماه ۱۳۹۵ در ۴۹ سالگی در یکی از بیمارستان‌های تهران درگذشت.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۸ دی ۱۳۹۵|وبگاه=خبرگزاری ایسنا|نشانی=http://www.isna.ir/news/95100804777/|عنوان=دنیا فنی‌زاده درگذشت}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۸ دی ۱۳۹۵|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/arts-38449581|عنوان=دنیا فنی‌زاده، عروسک‌گردان کلاه قرمزی درگذشت}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.radiofarda.com/a/28202006.html |عنوان =دنیا فنی زاده عروسک گردان «کلاه قرمزی» درگذشت | ناشر = رادیو فردا|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.bbc.com/persian/arts-38449581 |عنوان = دنیا فنی‌زاده، عروسک‌گردان کلاه قرمزی درگذشت| ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref> پیکر وی روز پنجشنبه ۹ دی ماه ۱۳۹۵ از مقابل خانه سینما ۲ تشیع و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.irna.ir/fa/News/82364658/ |عنوان = عروسک گردان کلاه قرمزی درگذشت| ناشر = ایرنا|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.isna.ir/news/95100805065/اعلام-زمان-مراسم-تشییع-دنیا-فنی-زاده |عنوان =اعلام زمان مراسم تشییع دنیا فنی‌زاده | ناشر =ایسنا |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref>
 
=== پیام‌ها و واکنش‌ها ===
* [[ایرج طهماسب]] در اینستاگرامش نوشت: {{گفتاورد|بیش از ۱۵ سال همکاری و رفاقت با کلاه قرمزی را هرگز و تا هیچ زمانی فراموش نخواهیم کرد. امروز آسمان هم برای تو می‌بارد دنیا عزیز و چه بی تاب است از وقت رفتنت گویی در آسمان‌ها هم برایت اشک می ریزنند. خوشا بحال بهشتیان که از امروز در کنارت خواهند بود. کلاه قرمزی برای همیشه تنها شد<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://jamejamonline.ir/sima/2673534806388394640/واکنش-ایرج-طهماسب-به-درگذشت-عروسک-گردان-کلاه-قرمزی-عکس |عنوان = واکنش ایرج طهماسب به درگذشت عروسک گردان کلاه قرمزی+ عکس| ناشر = جام جم سیما|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}</ref>}}
* [[حمید جبلی]] نوشت: {{گفتاورد|پس از چندین سال، از امروز دیگر کلاه قرمزی رفیق و هم صحبتش را در کنارش ندارد. چقدر با او درد و دل می‌کردی و گویا از جان خودت به آن دمیده بودی. پر کشیدنت بسیار برایمان زود بود و هیچوقت نبودنت را در کنارمان باور نمی‌کنیم.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://tehranpressjamejamonline.comir/fa/news-details/140646983862/-همدردی-پسرخاله-با-کلاه-قرمزی-+عکس/|عنوان = همدردی «پسرخاله» با «کلاه قرمزی» +عکس|ناشر = تهرانجام پرسجم آنلاین|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ دسامبر ۲۰۱۶}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>}}
 
== فیلم‌شناسی ==
خط ۶۶:
 
== منابع ==
* {{یادکرد خبر | نام خانوادگی =روزبان | نام =نیوشا | پیوند نویسنده =نیوشا روزبان | نام خانوادگی۲ =فنی‌زاده | نام۲ =دنیا | پیوند نویسنده۲ =دنیا فنی‌زاده | عنوان =بعد از کلاه‌قرمزی فامیل دور را دوست دارم/جلوی پسرخاله دست و پایم را جمع می‌کنم: گپی با عروسک‌گردان شخصیت‌های خاطره‌انگیز | خبرگزاری =[[خبرگزاری مهر]] | پیوند =http https://www.mehrnews.com/detailnews/News2151961/2151961 بعد-از-کلاه-قرمزی-فامیل-دور-را-دوست-دارم-جلوی-پسرخاله-دست-و| پیوند بایگانی =http://www.webcitation.org/6OjfTxA2H | تاریخ بایگانی = ۲۱ فروردین ۱۳۹۳، ساعت ۲۲:۴۰۱۳۹۳ | سال =۱۳۹۲ | ماه =۲۲ مهر}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://donya-e-eqtesad.com/SiteKhan/1125359/| عنوان = همه چیز دربارهٔ کلاه‌قرمزی از زبان مادر کلاه‌قرمزی| تاریخ بازدید = ۲۰ آگوست ۲۰۱۶| ناشر = وبسایت روزنامه دنیای اقتصاد|سال=۱۳۹۵}}
* {{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= https://kayhan.london/fa/1395/10/15/پیشینه-تاریخی-تئاتر-عروسکی-در-ایران؛-ب|عنوان= پیشینه تاریخی تئاتر عروسکی در ایران؛ به مناسبت درگذشت دنیا فنی‌زاده عروسک‌گردان «کلاه قرمزی»| ناشر =کیهان لندن |تاریخ =۱۵ دی ۱۳۹۵ |تاریخ بازبینی=}}
 
== پیوند به بیرون ==
سطر ۸۶ ⟵ ۸۷:
[[رده:عروسک‌گردانان اهل ایران]]
[[رده:عوامل مجموعه کلاه‌قرمزی]]
[[رده:فارسی‌زبانان]]