ویکی‌پدیا

میکل‌آنژ: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
برچسب: پیوند بیش از حد به ویکی‌های دیگر
خط ۴۸:
| پانویس =
}}
'''میکل آنجلو دی لودوویکو بوناروتی سیمونی ''' {{به ایتالیایی|Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni}} شناخته‌شده به عنوان '''میکل‌آنژ''' {{به فرانسوی|Michel-Ange}} (زاده ۶ مارس ۱۴۷۵ - درگذشته ۱۸ فوریه ۱۵۶۴)، [[نقاش|نگارگر]]، [[پیکرتراش]]، [[معمار]] و [[چکامه‌سرا]]<nowiki/>ی ایتالیایی [[رنسانس والا]]{{نشان|یک}} و زادهٔ [[جمهوری فلورانس]] بود که اثری شگرف بر گسترش هنر غربی داشت. استعدادهای چند جانبهٔ هنری‌اش چنان بود که از سوی بسیاری از بزرگ‌ترین هنرمندان معاصر خودش و نیز برخی از بزرگ‌ترین هنرمندان تاریخ، وی را در کنار فلورانسیِ دیگری که او نیز تحت حمایت[[دودمان مدیچی]] بود (یعنی [[لئوناردو دا وینچی]]) اغلب به عنوان یکی از نامزدهای الگوی نمونه یک [[همه چیز دان|همه‌چیزدان]]{{نشان|دو}} در نظر می‌گیرند.<ref name="Britannica"/<ref name="Britannica">{{Britannica|379957}}</ref>
 
شماری از آثار هنری میکل آنژ در زمینه نگارگری (نقاشی)، پیکرتراشی و معماری در میان نام آورترین آثار هنری که وجود دارند، به ثبت رسیده‌اند.<ref name="Britannica"/> آثار هنری وی در زمینه‌های نامبرده شمار شگرفی دارند؛ با نگاه به فزونی شمار نامه‌های بازمانده، شرح حال‌ها و مستندات تاریخی، وی برترین هنرمند قرن شانزدهمی است که در موردش مستنداتی تاریخی وجود دارند. وی دو تا از شناخته شده‌ترین آثارش، [[ترحم (میکل‌آنژ)|''پیئتا'']]{{نشان|سه}} و [[تندیس داوود|''داوود'']]{{نشان|چهار}}، را پیش از سن سی‌سالگی آفریده بود. به رغم این که وی احترام اندکی برای نقاشی قائل بودْ دو تا از تأثیرگذارترین [[فرسکو]]<nowiki/>ها در تاریخ هنر غرب یعنی صحنه‌هایی از آفرینش (بر [[سقف پرستشگاه سیستین]] در روم) و [[داوری نهایی (میکل‌آنژ)|''واپسین داوری'']]{{نشان|پنج}} (بر روی دیوارهایش) را خود آفریده بود. طراحی [[کتابخانه لورنزی]]{{نشان|شش}} توسط وی، کاری پیشرو در معماری [[تکلف‌گرایی|تکلف‌گرا]]{{نشان|هفت}} بود.<ref>Hughes, A. , & Elam, C. (2003). "Michelangelo". ''Oxford Art Online''. Retrieved 14 April 2018, from http://www.oxfordartonline.com</ref> در سن ۷۴ سالگی، وی جانشین [[آنتونیو دا سانگالو یانگر|''آنتونیو دا سانگالو'']]{{نشان|هشت}} به عنوان معمار [[کلیسای سن پیترو]] گردید تا پایانه باختری کلیسا و نیز گنبد آن با انجام برخی تغییرات، با معماری وی (البته پس از مرگش) به اتمام برسد.
 
میکل آنجلو (آنژ) اولین هنرمند غربی بود که [[بیوگرافی|زندگی‌نامه]]<nowiki/>‌اش در دوران زندگانی اش به رشته تحریر در آمدنددرآمدند.<ref name="Britannica"/> در حقیقت، دو زندگی‌نامه از وی در طول زندگانی اش کتابت شدند. در یکی از آنان که نگارنده اش ''[[جورجو وازاری]]''{{نشان|نه}}است ادعا شده که آثار هنری میکل آنژ از آثار هر هنرمند زنده یا مُرده ای فراتر رفته‌اند و «نه تنها در یک هنر برجسته می‌باشند، بلکه در تمامی سه هنر نامبرده نیز.»<ref>Smithers, Tamara. 2016. ''[https://books.google.com/books?id=-fKcCwAAQBAJ&pg=PR7&dq= Michelangelo in the New Millennium: Conversations about Artistic Practice, Patronage and Christianity]''. Boston: Brill. p. vii. {{ISBN|978-90-04-31362-0}}.</ref>
 
در زندگانی اش، میکل آنجلو (آنژ) اغلب «ایل دیوینو» (به ایتالیایی: ''Il Divino)'' به معنای ''خداوار'' یا ''خداگونه'' خوانده می‌شد''.<ref>{{cite book|last=Emison|first=Patricia. A|title=Creating the "Divine Artist": from Dante to Michelangelo|publisher=Brill|year=2004|isbn=978-90-04-13709-7|url=https://books.google.com/?id=1EofecqX_vsC&pg=PA144&lpg=PA144&dq=michelangelo+%22il+divino%22}}</ref>'' معاصران وی اغلب فره و شکوهش را می‌ستودند. تلاش‌هایی که توسط هنرمندانِ پس از او برای روبرداری (تقلید)<ref>Art and Illusion, E.H. Gombrich, {{ISBN|978-0-691-07000-1}}</ref> فراورده‌های هنری اش به عمل آمدند، به سبک بسیار شخصی ''[[تکلف‌گرایی]]'' منتج شدند که خود جنبش بزرگ بعدی در تاریخ هنرِ پس از [[رنسانس والا]] بود''.''
خط ۶۵:
به عنوان یک پسر جوان، میکل آنجلو (آنژ) به فلورانس فرستاده شد تا زیر نظر ''فرانچسکو دا اوربینو''{{نشان|شانزده}} که یک [[اومانیست]] بود، [[دستور زبان]] بخواند. اما نشان داد که اشتیاقی به مدرسه ندارد و ترجیح می‌دهد نقاشی‌ها را از کلیساها کپی کرده و با دیگر نقاشان همکاری کند.
[[پرونده:Buonarotti-scala.jpg|بندانگشتی|[[نقش‌برجسته|نقش‌برجستهٔ]] مریم پله ها(۱۴۹۲_۱۴۹۰) که از اولین آثار شناخته شدهٔ میکل آنژ می‌باشد.]]
شهر فلورانس در آن زمان بزرگترین مرکز هنر و آموزش در ایتالیا بود.<ref name=Coughlan14>Coughlan, Robert; (1978), ''The World of Michelangelo'', Time-Life; pp. 14–15</ref> هنر توسط ''سینوریه''(Signoria) یا شورای شهر، اصناف بازرگانی، و حامیان ثروتمندی چون مِدیچی و همکاران بانکی شان حمایت می‌شد.<ref name=Coughlan35>Coughlan, pp. 35–40</ref> [[رنسانس]]، که نوزایش پژوهش‌های کلاسیک و هنر بود، تولد خود را به این شهر مدیون است. در بدو قرن ۱۵اُم، معماری به نام ''[[فیلیپو برونلسکی]]''{{نشان|هفده}} روی بازمانده‌های ساختمان‌های کلاسیک در رم پژوهش کرده و دو کلیسا، ''سن لورنتسو'' و ''سانتو اسپیریتو''{{نشان|هجده}}، را آفریده بود که تجسم بخش اصول معماری کلاسیک بودند.<ref>Giovanni Fanelli, (1980) ''Brunelleschi'', Becocci Firenze, pp. 3–10</ref> پیکرتراشی به نام ''[[لورنتسو گیبرتی]]''{{نشان|نوزده}} برای پنجاه سال در تلاش بود تا درهای برنزین [[تعمیدگاه فلورانس]]{{نشان|بیست}}(به لینک مقابل رجوع کنید [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Florence_Baptistery&oldid=944806542]) را بیافریند؛ درب‌هایی که بعدها توسط میکل آنژ «''درب‌های بهشت''»{{نشان|بیست و یک}} توصیف شدند. طاق‌های بیرونی کلیسای ''[[اورسان میشل]]''{{نشان|بیست و دو}} شامل یک گالری از آثار هنری بودند که همگی توسط ستوده‌ترین پیکرتراشان فلورانس آفریده شدند: ''[[دوناتلو]]''، ''گیبرتی''، [[آندرئا دل وروکیو|''آندره آ دل وروکیو'']]{{نشان|بیست و سه}} و ''[[نانی دی بانکو]]''{{نشان|بیست و چهار}}.<ref name="Coughlan35"/> (میتوانیدمی‌توانید آن آثار را در لینک مقابل [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Orsanmichele&oldid=918279338%7C] ببینید) درون کلیساهای بزرگتر نیز با فرسکوهایی (اکثراً به سبک اواخر قرون وسطایی اما همچنین در سبک بدو رنسانسی نیز) پوشانده شده بودند که توسط [[جوتو دی بوندونه|''جیوتو'']] آغازیده شده و توسط ''[[مازاتچو]]'' در [[نمازخانه برانکاچی|مصلای برانکاچی]] ادامه داده شدند؛ همان دو نفری که میکل آنژ آثارشان را پژوهیده و در نگاره‌های خود از آنان الگوبرداری کرد.<ref name="Coughlan28">Coughlan, pp. 28–32</ref>
 
در هنگامهٔ بچگی میکل آنژ، یک تیم نقاشان از فلورانس به واتیکان فراخوانده شدند تا دیوارهای کلیسای سیستین را بیارایند. در میان آنان [[دومنیکو گرلاندایو|''دومنیکو گیرلاندایو'']]{{نشان|بیست و پنج}} نیز حضور داشت که استادی در زمینه نگارگری فرسکو، پرسپکتیو، طراحی فیگور، پرتره بود و همچنین وی بود که بزرگترین کارگاه در فلورانس را داشت.<ref name=Coughlan35/> در ۱۴۸۸، در سن سیزده سالگی، میکل آنژ به شاگردی گیرلاندایو درآمد.<ref name="Liebert59">R. Liebert, ''Michelangelo: A Psychoanalytic Study of his Life and Images'', p. 59</ref> سال بعد، پدر وی گیرلاندایو را قانع ساخت که به میکل آنژ به عنوان یک هنرمند دستمزد بپردازد، اتفاقی که برای یک چهارده ساله نادر بود. هنگامی که در ۱۴۸۹، [[لورنتسو د مدیچی|''لورنتسو دِ مِدیچی'']]، حاکم دوفاکتوی فلورانس، از گیرلاندایو خواست که دو تا از بهترین شاگردان خود را بفرستد؛ گیرلاندایو نیز میکل آنژ و ''[[فرانچسکو گراناچی]]''{{نشان|بیست و شش}} را فرستاد.<ref>C. Clément, ''Michelangelo'', p. 9</ref>
خط ۲۰۳:
پرونده:Biblioteca laurenziana, vestibolo, scalinata 02.JPG|پلکان بزرگی که در سرسرای{{نشان|شصت و دو}} [[کتابخانه لورنزی]] قرار دارد و توسط وی معماری شده‌است.<ref>{{Cite journal|date=2019-10-14|title=Laurentian Library|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Laurentian_Library&oldid=921169565|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
پرونده:Michelangelo, tomba di giuliano, duca di nemours.jpg|آرامگاه جولیانو، دوکِ نمورس{{نشان|شصت و سه}} واقع در [[کلیسای سن لورنتزو]].<ref>{{Cite journal|date=2020-02-28|title=Giuliano de' Medici duca di Nemours|url=https://it.wikipedia.org/w/index.php?title=Giuliano_de%27_Medici_duca_di_Nemours&oldid=111142954|journal=Wikipedia|language=it}}</ref>
پرونده:Michelangelo, madonna medici.jpg|مریم مدیچی (Medici Madonna) تندیسی [[مرمر|مرمرین]] به ارتفاع ۲۲۶ سانتی متر که احتمالاً بین ۱۵۲۱ تا ۱۵۳۴ توسط میکل آنجلو(آنژ) ساخته شده و در [[کلیسای سن لورنتزو]] واقع شده‌است.<ref>{{Cite journal|date=2019-07-01|title=Madonna Medici (Michelangelo)|url=https://it.wikipedia.org/w/index.php?title=Madonna_Medici_(Michelangelo)&oldid=106254723|journal=Wikipedia|language=it}}</ref>
</gallery>
 
خط ۲۳۰:
{{پاورقی|هفت}} Mannerist
 
{{پاورقی|هشت}} Antonio da Sangallo
 
{{پاورقی|نه}} Giorgio Vasari
خط ۲۳۶:
{{پاورقی|ده}} Ludovico di Leonardo Buonarroti Simoni
 
{{پاورقی|یازده}} Podestà عنوانی است که از اواخر [[قرون وسطا]] به بعد در بسیاری از شهرهای ایتالیایی به کسانی که دارای مناصب رسمی بالایی بودند داده می شدمی‌شد.<ref>{{Cite journal|date=2020-01-26|title=Podestà|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Podest%C3%A0Podestà&oldid=937714395|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
{{پاورقی|دوازده}} Chiusi della Verna یک [[کومونه]] در استان [[آرتزو]] در ناحیه [[توسکانی]] است که در 60۶۰ کیلومتری شرق [[فلورانس]] و 25۲۵ کیلومتری شمال آرتزو واقع شده استشده‌است.<ref>{{Cite journal|date=2020-02-28|title=Chiusi della Verna|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Chiusi_della_Verna&oldid=943002553|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
{{پاورقی|سیزده}} Francesca di Neri del Miniato di Siena
 
{{پاورقی|چهارده}} Matilda of Tuscany یک حکمران [[فئودال]] نیرومند [[توسکانی]]، حاکم شمال ایتالیا و حامی پاپ [[گریگوری هفتم]] در طول [[مناقشه اعطای مقام]] بود. افزون بر این، وی یکی از معدود زنان [[قرون وسطا]] است که به خاطر دستاوردهای نظامی اش شناخته می شود،می‌شود، به طوریکه قادر بود بر تمامی [[ایالات پاپی]] فرمان براند.<ref>{{Cite journal|date=2020-03-15|title=Matilda of Tuscany|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Matilda_of_Tuscany&oldid=945637893|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
{{پاورقی|پانزده}} Settignano
خط ۲۷۸:
{{پاورقی|سی و یک}} St. Dominic
 
{{پاورقی|سی و دو}} Jacopo della Quercia یک تندیسگر ایتالیایی عصر [[رنسانس]] و معاصر [[فیلیپو برونلسکی|برونلسکی]]، [[لورنتسو گیبرتی|گیبرتی]] و [[دوناتلو]] بود. وی را پیش درآمدیپیش‌درآمدی بر میکل آنژ می دانندمی‌دانند.<ref>{{Cite journal|date=2019-06-15|title=Jacopo della Quercia|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacopo_della_Quercia&oldid=901931729|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
{{پاورقی|سی و سه}} Basilica of St Petronius
 
{{پاورقی|سی و چهار}} Panel painting نوعی نقّاشی است که بر روی تخته ای صاف چوبین_ چه یک تخته و چه چندین تخته که به یکدیگر پیوسته باشند_ نگاریده می شودمی‌شود. پیش از اینکه [[کرباس]] در سدۀسدهٔ شانزدهم به عنوان تختۀتختهٔ نقّاشی محبوب شود، نقّاشی هانقّاشی‌ها نوعاً بر روی پانل نگاریده می شدندمی‌شدند.<ref>{{Cite journal|date=2020-01-27|title=Panel painting|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Panel_painting&oldid=937887745|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
{{پاورقی|سی و پنج}} The Creation of Eve
خط ۲۹۰:
{{پاورقی|سی و هفت}} sleeping Cupid
 
{{پاورقی|سی و هشت}} Lorenzo di Pierfrancesco de' Medici
 
{{پاورقی|سی و نه}} Raffaele Riario
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/میکل‌آنژ»