داعی مطلق

اصطلاح داعی مطلق به معنای تحت‌الفظی «مبلغ مذهبی مطلق یا نامحدود» است. مقام داعی مطلق، رتبه‌ای معنوی در دعوت اسماعیلی است که پس از غیبت بیست و یکمین امام فاطمیان مصر، طیب ابو القاسم در سال 528 هجری قمری (1134 میلادی) اهمیت عملی بسیار یافت. مطابق سنت اسماعیلیه طیبی، داعی مطلق بالاترین مرجع دینی در غیبت امام است؛ به عبارت دیگر، داعی مطلق دارای اقتدار و مرجعیتی مشابه امام است. قبل از غیبت امام بیست و یکم، داعی مطلق طبق دستور مستقیم امام و وابستگان معتمد او در مناطقی که شیعیان حضور داشتند، فعالیت می کرد.

در یمن، پس از غیبت امام در عصر ملکه بانو اروی صلیحی، داعی اختیار «مطلق» یافت، که به معنی عمل آزاد و اقتدار مطلق مذهبی و اجتماعی در چارچوب اصول حاکم بر مذهب اسماعیلی طیبی است. فرمان داعی مطلق به منزله‌ی حكم نهایی برخاسته از هدایت پنهان امام در نظر گرفته می‌شود. برخلاف امام که جانشین خود را (بجر یک استثنا) فقط از میان پسران خود منصوب می کند، داعی می‌تواند هر کسی را که معتمد، باتقوا و در انجام امور دعوت واجد دانش و صلاحیت می‌داند به عنوان جانشین خود منصوب کند.