بلا کون: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
نجات ۲ منبع و علامتزدن ۰ بهعنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۳:
== جوانی ==
بلا کون بزرگترین فرزند ساموئل کوهن، [[سردفتر اسناد رسمی]] روستا و رُزا گلدنبرگر در ۲۰ فوریه ۱۸۸۶ در روستای لِله در [[ترانسیلوانی]] (در نزدیکی [[کهو سیلوانیه|سیلادیچه]]، امروز در [[رومانی]]) به دنیا آمد که هر دو یهودیان از دین برگشته بودند. مادرش به [[پروتستانتیسم|پرتستانتیسم]] گرویده
[[پرونده:BélaKunYFamilia1915.jpg|راست|بندانگشتی|200x200پیکسل|بههمراه همسرش ایرن گال و دخترشان]]
بلا کون بهدلیل مقالههایش چندین بار به دادگاه احضار و حتی در ۱۹۰۷ به شش ماه حبس محکوم شد. بعد از کنار گذاشتن چاپ مقاله، سمت منشیگری در صندوق بیمهٔ کار کُلُژوار را بر عهده گرفت که کمی بعد به [[اختلاس]] متهم شد. همانگونه نیز یکبار گزارش شد که ۱۱۰ [[کرون اتریش-مجارستان|کرون]] خرج سفر گرفته ولی هرگز به مقصد نرفتهاست. پس از این رسوایی فرصتی به او داده شد تا پول را پس آورد.<ref dir="ltr">{{پک/بن|Borsányi|ک=Borsányi|ص=34|زبان=hu}}</ref>
خط ۳۲:
در سالهای اقامت در مدرسهٔ کُلُژوار، [[اندره آدی]] که در سال بالاتر بود را به تعلیم خصوصی بلا کون گماشته بودند و آدی او را به محافل روشنفکری چپ [[بوداپست]] معرفی کردهبود.<ref dir="ltr">{{پک/بن|Tőkés|ک=Tőkés|ص=172|زبان=en}}</ref> او در ۱۹۰۲ در زمان دبیرستان وارد [[:en:Social Democratic Party of Hungary|حزب سوسیال دمکرات مجارستان]] شد<ref dir="ltr">{{پک/بن|Tőkés|ک=Tőkés|ص=174|زبان=en}}</ref> و در ۱۹۱۳ به نمایندگی کنگرهٔ حزب درآمد.<ref dir="ltr">{{پک/بن|Tőkés|ک=Tőkés|ص=176|زبان=en}}</ref>
در آغاز [[جنگ جهانی اول]]، بلا کون در ارتش [[اتریش-مجارستان]] ثبت نام کرد و پانزده ماه در جبهه روسیه جنگید. در اوایل ۱۹۱۶، با پیشروی روسها به [[گالیسیا (اروپای شرقی)|گالیسیا]]، اسیر
در سالهای تومسک بین آوریل ۱۹۱۷ تا نوامبر ۱۹۱۸، کون بیش از بیست مقاله و تفسیر خبر در مجلهٔ کارگران سیبری{{یاد|Sibirskii Rabochii}}، درفش انقلاب{{یاد|Znamya revolyutsii}}و سپس در [[پراودا]] منتشر کرد.<ref dir="ltr" name=":0">{{پک/بن|Smele|ک=Smele|ص=641|زبان=en}}</ref><ref dir="ltr">{{پک/بن|Kun|ک=Kun|ص=|زبان=hu}}</ref> در اکتبر ۱۹۱۷ او را با چند تن دیگر از اسیران به ویلایی در تومسک منتقل کردند. بلا کون در دسامبر ۱۹۱۷ به[[سن پترزبورگ|پتروگراد]] و [[مسکو]] رفت که در آنجا با رهبران بلشویک و [[ولادیمیر لنین|لنین]] آشنا شد و شاخهٔ مجاری [[حزب کمونیست اتحاد شوروی]] را در مارس ۱۹۱۸ تأسیس کرد. در نوامبر آن سال غیرقانونی به بوداپست رفت و [[حزب کمونیست مجارستان]] را با بودجهٔ مسکو<ref name=":0"/> تشکیل داد، خود نیز ریاست کمیتهٔ مرکزی را بر عهده گرفت. حزب کمونیست، تبلیغات ضد دولتی شدیدی را از طریق ''روزنامهٔ سرخ''{{یاد|Vörös Ujság که بلا کون آن را تأسیس کرد.}} بر ضد سوسیال دموکراتها و [[میهای کارویی]]، نخستوزیر آغاز کرد. این حزب اقبال زیادی در میان روشنفکرانِ به خصوص بوداپستی و طبقهٔ کارگر پیدا کرد.<ref dir="ltr">{{پک/بن|Borsányi|ک=Borsányi|ص=58|زبان=hu}}</ref>
خط ۵۰:
در دورهٔ ۱۳۳ روزهٔ جمهوری شورایی اگرچه [[:en:Sándor Garbai|شاندور گاربائی]]، سوسیال دموکراتِ معتدل، به عنوان نخستوزیر رئیس شورا شد ولی قدرت دولتِ مبتنی بر ائتلاف سوسیال دموکراتها و کمونیستها بیشتر در دست بلا کون، کمیسر خارجی و همچنین کمونیستهای تازه از شوروی برگشته، متمرکز بود.<ref dir="ltr">{{پک/بن|mek.oszk.hu|ک=mek.oszk.hu|ص=|زبان=hu}}</ref>
تحت رهبری کون، دولت جدید برنامههای کمونیستی اتخاذ کرد؛ به عنوان مثال حکم لغو عناوین و امتیازات اشراف، جدایی کامل کلیسا از سیاست، آزادی بیان مدون، آموزش
== وحشت سرخ ==
خط ۶۷:
بین سالهای {{چر}}۱۹۲۱–۱۹۳۶ بلا کون عضو کمیته اجرایی و عضو هیئت رئیسهٔ [[کمینترن]] که بالاترین مقام منتخب آن به حساب میآمد، بود.<ref dir="ltr">{{پک/بن|Chase|ک=Chase|ص=460|زبان= en}}</ref> در {{چر}}۱۹۳۲–۱۹۳۶ او به عنوان یکی از اعضای برجسته کمیته اجرایی کمینترن، ریاست کمیسیونی که به ''کمیسیون کون'' معروف شد را نیز بر عهده داشت. در این زمان او از برجستهترین کمونیستهای جهان بود. با این وجود کمیسیون تحقیقات کمینترن به نتیجه رسید که بلا کون خطاهایی جدی مرتکب شده و توصیه برای مجازات وی داد. کون متهم شدهبود که برای چند سال در [[حزب کمونیست مجارستان]]، با سیاستهایی غیرقانونی و از روشهای غیرقابل قبول کارگران را با تهمت بیاعتبار میکردهاست.<ref dir="ltr">{{پک/بن|Chase|ک=Chase|ص=461|زبان= en}}</ref>
خبر دستگیری بلا کون در ۲۹ ژوئن ۱۹۳۷ در تمام رسانههای جهان
== خانواده ==
|