هووخشتره: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Tabarestan iran (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۴:
| امضاء =
}}
'''هُووَخْشَتْرَه''' ([[زبان کردی|زبان کردی]]""Keyxusrew""[زبان پارسی باستان|پارسی باستان]]: ''<sup>h</sup>Uvaxštra''، [[زبان اکدی|اکدی]]: ''<sup>m</sup>Ú-ak-sa-tar'' و ''<sup>m</sup>Uk-sa-tar''، [[زبان عیلامی|عیلامی]]: ''<sup>m</sup>Ú-ak-sa-tar'', ''<sup>m</sup>Uk-sa-tar'' و ''<sup>m</sup>Ú-ma-ku-iš-tar''، [[زبان فریگی|فریگی باستان]]: ''Ksuwaksaros''، [[زبان یونانی|یونانی]]: ''Kyaxárēs'') سومین شاه [[ماد]] است که در سال ۶۲۵ پیش از میلاد به سلطنت رسید و تا سال ۵۸۵/۴ پیش از میلاد حکومت کرد. ماد در دوران حکومت هووخشتره از مرزهای جغرافیایی قومی خود فراتر رفت و بسیار گسترش یافت و به بزرگ‌ترین امپراتوری زمان خود تبدیل شد، که از سمت مغرب تا رود [[هالیس]] (قزل‌ایرماق) و از سمت مشرق تا [[آمودریا]] یا [[سیردریا]] می‌رسید. برخی از پژوهشگران نام وی را برگرفته از دو واژه پارسی باستان هو (خوب) و خشثره (شاه) دانسته اند که در کل به معنی "پادشاه خوب" است. دربارهٔ زندگی هووخشتره منابع اندکی موجود است، که شامل منابع [[آشور|آشوری]] و رویدادنامه‌های [[تمدن بابل|بابلی]]، منابع [[یونان باستان|یونانی]] به‌ویژه ''[[تواریخ|تاریخ هرودوت]]'' و گزارش‌هایی پراکنده از منابع [[یهودی]] می‌شود.
 
هووخشتره، نخست [[سکاها]] را که پس از مرگ پدرش [[فرورتیش]] بر ماد سلطه یافته‌بودند، شکست داد. پس از آن برای مقابله با آشوریان، نیروی نظامی مجهزی تشکیل داد؛ زیرا سربازان طوایفی که به‌همراه سرکردگان خود در هنگام جنگ به اردو می‌پیوستند، هرگز از عهدهٔ یک سپاه منظم برنمی‌آمدند. به همین خاطر ابتدا ارتش ماد را تجدید سازمان و نوسازی کرد و به جای تقسیمات سابق عشیرتی، آن‌ها را بر حسب نوع سلاح تقسیم‌بندی کرد و این خود استعداد جنگی آن‌ها را بسیار بالا برد. هووخشتره سپس با [[بابل (دولت‌شهر)|دولت بابل]] متحد شد و با نیروی نظامی خود به سوی [[آشور (سرزمین)|سرزمین آشور]] حرکت کرد. در سال ۶۱۴ پیش از میلاد از کوه‌های [[زاگرس]] گذشت و ضمن تسخیر آبادی‌های آشوری سر راه، [[آشور (شهر)|شهر آشور]]، پایتخت باستانی دولت آشور را در محاصره گرفت. پس از سقوط شهر آشور، [[نبوپلسر|نبوپَلَّسَر]] (پادشاه بابل) در شهر آشور به دیدار هووخشتره آمد و در آنجا پیمان دوستی ماد و بابل تجدید شد. در سال ۶۱۲ پیش از میلاد هووخشتره و نبوپلسر توانستند با حمله به [[نینوا]] (پایتخت آشوریان) و فتح آن، به عمر [[آشوریه|امپراتوری آشور]] خاتمه دهند.