شهباز: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات اصلاح: en:Shahbaz (bird) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
:{{دیگر کاربردها}}
'''شَهباز''' یا '''شاهباز''' نام نوعی [[پرنده شکاری]] است. برخی فرهنگ‌نویسان آن را باز سفید معرفی کرده‌اند که بسیار کمیاب است و به احتمال بسیار گونه [[زال]] (آلبینو) [[طرلان]] و هم‌معنی '''تیقون''' یا '''طوغان''' در [[ترکی]] باشد. گاه نیز همهٔ انواع [[طرلان]] ([[باز (پرنده)|باز]]) را شاهباز نامیده‌اند.
'''شَهباز''' نام گونه‌ای پرنده شکاری است. اين پرنده افسانه‌ای در دامنه و کوه‌های رشته کوه‌های [[البرز]] و [[زاگرس]] و [[قفقاز]] می‌زيد. نسل اين پرنده کمياب در حال انقراض است. اين پرنده از لحاظ جثه از [[شاهین]] و [[باز]] بزرگ‌تر و شکارچی و گوشتخوار است. پرواز اين پرنده هميشه در ارتفاع است و به ندرت مگر براي شکار به زمين نزديک مي‌شود.▼
[[علی بن احمد نسوی]] در [[بازنامه]]ٔ خود می‌نویسد که «در طول شصت سال اشتغالش به بازداری، همه گونه «شِکَرَه» می‌داشته است «مگر سُنْقُر و باز [[سفید]]».» علی بن حسین مسعودی در [[مروج‌الذهب]] می‌نویسد «جمهور اهل معرفت به پرندگان و دیگر جانوران شکاری ـ از ایرانی و ترک و رومی و هندی و عرب ـ گفته‌اند که آن بازی که رنگش به سفیدی می‌زند از همهٔ بازها سریع‌تر، زیباتر، به تنْ نیکوتر و به دلْ بیباک‌تر است، از همه آسان‌تر تربیت می‌پذیرد و در اوج‌گیری و بلندپروازی و دورپروازی از همه نیرومندتر است، زیرا آن حرارت سوزان و جرأت که در او هست در هیچ‌یک از دیگر انواع بازان نیست. اختلاف رنگهای بازان در اثر اختلاف زیستگاه‌های آنهاست و، ازینرو، به سبب بسیاریِ برف در [[ارمنستان]] و [[خزر|خَزَران]] و [[گرگان]] و نواحی همسایه این‌ها در سرزمین تُرکان، بازهای سفیدِ به رنگ سفید خالص در می‌آیند»
به جز براي شکار به دامنه کوه‌ها و محل تجمع انسان نزديک نمی‌شود. رنگ پرهای اين پرنده سفيد و سياه است که گاه در اثر تششع نور آفتاب به رنگ نقره‌ای يا طلائی ديده می‌شود که خطای ديد است. اين پرنده که از نمادها و سمبل هاي ايرانيان باستان و آريائي‌ها بوده بيشتر در کوه افسانه‌ای و مشهور [[دماوند]] ديده می‌شود. در بعضی از نوشته‌های کهن از اين پرنده به عنوان يکی از خدايان و نجات بخش قوم اريا و هدايت کننده فرزندان فروهر به ایران زمین نام برده شده است. ▼
▲
▲به جز
== منبع ==
*نامنامه فارس: شابک ۹۶۴-۶۷۸۵-۵۸-۹ ردیف ش
*[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=191 بازداری]، دانشنامهٔ جهان اسلام
*[http://www.mibosearch.com/word.aspx?wName=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2 شاهباز]، لغت‌نامهٔ دهخدا
{{نام پرندگان}}
[[رده:پرندگان شکاری]]
[[en:Shahbaz (bird)]]
| |||