رنسانس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hiamim (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
برچسب‌ها: خرابکاری محتمل متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
خط ۳:
[[پرونده:Leonardo da Vinci (1452-1519) - The Last Supper (1495-1498).jpg| [[شام آخر (داوینچی)|تابلوی شام آخر]] اثر [[لئوناردو دا وینچی]]|چپ|بندانگشتی|300px]]
 
'''رنسانس''' {{به فرانسوی|Renaissance}} یا '''دورهٔ نوزایی''' یا '''دورهٔ نوزایش''' یا '''دوره تجدید حیات'''، جنبش [[فرهنگ|فرهنگیِفرهنگی]] مهمی بود که آغازگر دورانی از [[انقلاب علمی]] و، [[اصلاحات مذهبی]] و پیشرفت [[هنر]]ی در [[اروپا]] شد. دوران نوزایش، دوران‌گذار بین [[سده‌های میانه]] (قرون وسطی) و [[عصر جدید نخستین|دوران جدید]] است. نخستین بار، واژهٔ رنسانس را فرانسوی‌ها در قرن ۱۶ میلادی به‌کار بردند. آغاز دورهٔ نو زایش را در سدهٔ ۱۴ میلادی در شمال [[ایتالیا]] می‌دانند. این جنبش در سدهٔ ۱۵ میلادی، شمال [[اروپا]] را نیز فراگرفت. رنسانس، یک تحول ۳۰۰ساله است که از [[فلورانس]] در ایتالیا آغاز شد و به [[عصر روشنگری]] در اروپا انجامید.
 
رنسانس در سال‌های ۱۳۰۰ میلادی از ایتالیا آغاز شد و در طول سه قرن در سراسر [[اروپا]] انتشار یافت. به‌ندرت در دوره‌ای چنین کوتاه ازنظر تاریخی، رخدادهای گوناگونی به وقوع می‌پیوندد؛ حال آنکه این قرن‌ها سرشار از تغییرات اساسی و فعالیت‌های بزرگ است. جهان امروزی نتیجهٔ همین فعالیت‌هاست، زیرا رنسانس پایه‌های اقتصادی، سیاسی، هنری و علمی تمدن‌های کنونیِکنونی غرب را بنا نهاد.<ref>''رنسانس''، ص۹</ref>
 
دانش و [[هنر]] پیشرفت‌های عظیمی در ایتالیای سدهٔ ۱۵ و ۱۶ میلادی به‌وجود آوردند. این احیای فرهنگی به «رُنِسانس» (یعنی «نوزایش») مشهور شده‌است. دانشمندان، سرایندگان و [[فیلسوف]]انی ظهور کردند که با الهام گرفتن از میراث [[روم]] و [[یونان]]، با دیدگانی تازه‌تر به جهان می‌نگریستند. نقاش‌ها به مطالعهٔ [[کالبد]] انسان پرداختند و اعضای بدن انسان را به شیوهٔ [[واقع‌گرایی (هنر)|واقع‌گرایانه‌ای]] [[نقاشی]] می‌کردند. فرمانروایان، ساختِساخت ساختمان‌ها و کارهای بزرگ هنری را سفارش دادند. این عقاید تازه به‌سرعت در سراسر اروپا گسترش یافت.
 
== رنسانس در علوم ==
خط ۱۵:
 
=== نقش نهضت ترجمه بر رنسانس در علوم ===
در قرون ۱۲ و ۱۳ میلادی، [[نهضت ترجمه|نهضت ترجمهٔ]] کتب مسلمانان به‌طور گسترده‌ای در اروپا پدید آمد. این نهضت از پایه‌های اصلی رنسانسِرنسانس علمی و فکری و عامل اساسی رویکرد اروپاییان به علم و دانش بود. در این دوران، آثار مهمی در [[پزشکی]] همچون کتاب ''طب الملکی'' علی بن عباس اهوازی، کتاب ''الحاوی''، دائرةالمعارف بزرگ طب، و ''قانون'' [[ابن سینا]] به [[عبری]] و [[زبان لاتین|لاتین]] ترجمه شد. موضوع دیگرِدیگر مورد توجه مترجمان اروپایی، مباحث علم حساب (arithmetic) و [[هندسه]] بود. اولین آثاری که در این زمینه از عربی به لاتینی ترجمه شد کتاب‌های دانشمندان یونانی بود؛ مانند چهار مقاله اقلیدس و پانزده مقاله اصولی او و نیز کتاب الاربعه بطلمیوس (Ptolemaios). اما به سرعت ترجمه تألیفات و شرح‌های دانشمندان مسلمان آغاز شد. از مهم‌ترین کتاب‌های ترجمه شده [[جبر و مقابله]] [[خوارزمی]] بود که آغازگر علم جبر در اروپا شد. این کتاب دو بار ترجمه شد با نام‌های Algebra و Liber Algorithmi (یا کتاب خوارزمی) ترجمه شد که هم‌اکنون بعضی نسخه‌های آن در دسترس است.<ref>حسین‌زاده شانه چی حسن؛ اروپا، تعاملات فرهنگی و نهضت ترجمه علوم اسلامی؛ مشکوة؛ پاییز و زمستان ۱۳۷۷ - شماره ۶۰ و ۶۱(۲۵ صفحه - از ۳۹ تا ۶۳)</ref>
 
همچنین ترجمه گسترده از متون باستانی یونانی و لاتین بر اساس منابعی که در [[امپراتوری بیزانس]] موجود بود، انجام گرفت.
خط ۲۱۲:
|سال=۱۳۸۲
|شابک=0-618-12738-0}}</ref>
* '''سال ۱۴۳۴''' دِد [[مدیچی]] حاکم [[فلورانس]] می‌شود.<ref>{{یادکرد
|فصل=رنسانس
The Renaissance (The Story of Civilization V)