کاربر:Mohammadrahmani2o0/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
---
هجری خورشیدی
id: 14-Sadeh14
قرن چهاردهم (۱۳۰۰ - ۱۳۹۹)
title: سده چهاردهم (۱۳۰۰ - ۱۳۹۹)
۱۳۰۰
---
۱۳۰۱
۱۳۰۲
۱۳۰۳
۱۳۰۴
۱۳۰۵
۱۳۰۶
۴ سنبله (شهریور) ۱۳۰۶ خورشیدی: پایان تألیف کتاب تذکره الانقلاب. کتاب تذکره الانقلاب اثری از کاتب هزاره است که وقایع سال ۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ خورشیدیبه روش روزنامه به رشته تحریر درآمده و تاریخ به قدرت رسیدن «حبیب‌الله کلکانی» و سقوط «امان‌الله خان» و قیام هزاره‌جات (هزاستان) و سایر نقاط کشور را شرح داده است. این کتاب در ۲۰۹ صفحه و به خط نستعلیق نوشته شده و سرانجام با بیان وقایع روز سه‌شنبه ۲۱ ربیع‌الاول مطابق ۴ سنبله (شهریور) ۱۳۰۹ پایان می‌پذیرد. گمان می‌رود که حبیب‌الله کلکانی، کاتب هزاره را به همراه هیأتی به سمت هزاره‌جات (هزارستان) می‌فرستد تا مردم آن منطقه را به صلح و سازش با «حبیب‌الله کلکانی» دعوت کند. به همین دلیل نگارش این کتاب ناتمام می‌ماند. کاتب هزاره و هیئت همراه وی، موفق نمی‌شوند مردم هزاره‌جات (هزارستان) را به صلح با کلکانی ترقیب کند و حتی احتمال می‌رود که وی مردم هزاره را به مقاومت و پایداری تشویق کرده باشد. به هر حال وی کاتب هزاره و هیئت همراه وی ناکام از این سفر بازگشته و مورد سوء ظن کلکانی قرار می‌گیرد و به فرمان کلکانی کاتب هزاره دستگیر و شکنجه می‌شود.
_. (۱۳۶۶). تحقیقی پیرامون زندگی ملا فیض محمد کاتب هزاره، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸. صفحه ۱۲۰، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ.
۱۳۰۷
۱۳۰۸
سال ۱۳۰۸ خورشیدی: حبیب‌الله کلکانی، کاتب هزاره را به همراه هیئتی به سمت هزاره‌جات (هزارستان) اعزام می‌کند تا آنها مردم هزاره را به صلح و سازش با وی فرا خوانند.
 
## ۱۳۰۰
_. (۱۳۶۶). تحقیقی پیرامون زندگی ملا فیض محمد کاتب هزاره، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸. صفحه ۱۲۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ.
سال ۱۳۰۸ یا ۱۴ بهمن (دلو) ۱۳۰۹ خورشیدی مصادف با ۱۶ رمضان ۱۳۴۹ قمری : سالروز درگذشت فیض محمد کاتب هزاره. تاریخ‌نگار نامور کتاب‌ با ارزش سراج‌التواریخ. گفته می‌شود کاتب هزاره در اثر شکنجه‌ها فراوانی که در زندان «حبیب‌الله کلکانی» دیده بوده، به شدت مریض شده و بعد از تحمل چند ماه درد و رنج فراوان در اثر همان شکنجه‌ها از دنیا رفته است. وی در بالاجوی چنداول دفن گرید و هنگام مرگ حدوداً ۷۰ سال سن داشت.
 
## ۱۳۰۱
_. (۱۳۶۶). تحقیقی پیرامون زندگی ملا فیض محمد کاتب هزاره، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸. صفحه ۱۲۴، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ. | مجله «ادب» شماره ۳ و ۴ سال ۵۵ و ۱۳۵۶ چاپ کابل | مجله «آریانا» شماره ۵ سال ششم (۱۳۲۶) مقاله عبدالحی حبیبی.
بین سال‌های ۱۳۰۸ تا ۱۳۲۵ خورشیدی: کوچی‌ها هرسال به مزارع مردمان هزاره یورش برده و مزارع آنها را به عمد نابود می‌کنند. در یکی از این سال‌ها شخصی به نام خلیل‌الله خلی که تحمل این زورگویی را ندارد، یک کوچی را با تیر می‌زند. هاشم خان صدراعظم وقت که از قضیه آگاه می‌شود شخصاً در این موضوع دخالت کرده و به حکمران پنجاب دستور می‌دهد تا تمام مردان تیزک بهسود را دستگیر کرده و جزای سختی به این مردم بدهد. به همین منظور هفتاد تن از مردان تیزک دستگیر و به کابل فرستاده می‌ؤوند. وقتی خلیل‌الله خلی چنین وضع را دید به خاطر مردم از کوه پایین آمده و خود را تسلیم می‌کند. اما با اینحال هاشم خان ۱۹ نفر هزاره بیگناه را جزا داده و به زندان می‌اندازد. خلیل‌الله و فرزندانش را نیز در کابل اعدام می‌کند.
 
## ۱۳۰۲
_. (۱۳۶۷). سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۶۲ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۳۰۹
۱۳۱۰
۱۳۱۱
۱۳۱۲
۱۶ عقرب (آبان) ۱۳۱۲ خورشیدی: به درک واصل شدن نادر غدار، توسط عبدالخالق هزاره.
. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ. | . (۱۳۶۷). سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۶۰ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۳۱۳
۱۳۱۴
۱۳۱۵
۱۳۱۶
۱۳۱۷
۱۳۱۸
۱۳۱۹
۱۳۲۰
۱۳۲۱
۱۳۲۲
۱۳۲۳
۱۳۲۴
سال ۱۳۲۴ خورشیدی: شخصی به نام حاج صمدعلی خان با پول شخصی تصمیم می‌گیرد نهری از رودخانه ارزگان به سمت دشتی بکشد و آنجا را به زمین زراعی تبدیل کند. وی کار خود را در سال ۱۳۲۴ رسما شروع می‌کند. بعد از شش سال کار مداوم و صرف هزینه‌های زیاد و هنگامی که کارها داشت به اتمام می‌رسید در سال ۱۳۲۹ شاه محمود صدراعظم برای والی ارزگان دستور اکید صادر می‌کند تا جلو این حفر را بگیرد. ترس شاه محمود از تکمیل این حفر از آن جهت بود که چند خانواده هزاره صاحب زمین می‌شدند و به نان و نوای می‌رسیدند. هرچند سال‌ها بعد، در زمان یوسف خان مردم دوباره اجازه احداث نهر را گرفتند و کار را به اتمام رساندند.
_. (۱۳۶۷). سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۳۲۵
بین ۱۹ ثور (اردیبهشت) ۱۳۲۵ تا ۱۵ سنبله (شهریور) ۱۳۳۲ خورشیدی: قیام‌های متعددی در هزاره‌جات (هزارستان) از جمله قیام شهرستان هزاره‌جات، و نهضت اسلامی علامه بلخی علیه حکومت شاه محمود خان صورت می‌گیرد و همه آنها به شدت سرکوب می‌شوند.
 
## ۱۳۰۳
_. (۱۳۶۷). سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
سال ۱۳۲۵ خورشیدی: هزاره‌جات (هزارستان) در تقسیمات اداری آن زمان به یک حکومت اعلی و پنج حاکم‌نشین و یک علاقه‌داری به شرح ذیل تقسیم شده بود: «پنجاب» مرکز حکومت اعلی، حکومت درجه اول «حصهٔ دوی بهسود»، حکومت درجه سه «دایکندی»، حکومت درجه چهار «یکاولنگ»، حکومت درجه چهار «شهرستان»، حکومت درجه سه «لعل و سرجنگل» و علاقه‌داری «حصه اول بهسود».
 
## ۱۳۰۴
_. (۱۳۶۷). سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۳۲۶
۱۳۲۷
۱۳۲۸
۱۳۲۹
سال ۱۳۲۹ خورشیدی: زادروز محمدکریم خلیلی. وی در روستایی در قول خویش در حصهٔ اول بهسود به دنیا آمد.
 
## ۱۳۰۵
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
۱ حمل (فروردین) ۱۳۲۹ خورشیدی: علامه سید اسماعیل بلخی با ۱۴ تن از یارانش توسط رژیم ظاهرشاه دستگیر و به زندان افتاد.
 
## ۱۳۰۶
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۳۳۰
سال ۱۳۳۰ خورشیدی: طبق آمارها برای حدوداً سه میلیون هزاره تا سال ۱۳۳۰ حتی ۵ مکتب (مدرسه) نیز وجود نداشت.
_. (۱۳۶۷). سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۳۳۱
۱۳۳۲
۱۳۳۳
۱۳۳۴
۱۳۳۵
۱۳۳۶
۱۳۳۷
۱۳۳۸
۱۳۳۹
۱۳۴۰
۱۳۴۱
۱۳۴۲
۱۳۴۳
۱۳۴۴
۱۳۴۵
۱۳۴۶
۱۳۴۷
۲۴ سرطان (تیر) ۱۳۴۷ خورشیدی: شهادت علامه سید اسماعیل بلخی.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۳۴۸
۱۳۴۹
۱۳۵۰
۱۳۵۱
۱۳۵۲
۱۳۵۳
۱۳۵۴
۱۳۵۵
۱۳۵۶
۱۳۵۷
۱۵ میزان (مهر) ۱۳۵۷ خورشیدی: آغاز قیام مردم هزارهٔ پسابند.
 
* **۴ سنبله (شهریور) ۱۳۰۶ خورشیدی:** پایان تألیف کتاب تذکره الانقلاب.کتاب تذکره الانقلاب اثری از کاتب هزاره است که وقایع سال ۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ خورشیدیبه روش روزنامه به رشته تحریر درآمده و تاریخ به قدرت رسیدن «حبیب‌الله کلکانی» و سقوط «امان‌الله خان» و قیام هزاره‌جات (هزاستان) و سایر نقاط کشور را شرح داده است.این کتاب در ۲۰۹ صفحه و به خط نستعلیق نوشته شده و سرانجام با بیان وقایع روز سه‌شنبه ۲۱ ربیع‌الاول مطابق ۴ سنبله (شهریور) ۱۳۰۹ پایان می‌پذیرد.گمان می‌رود که حبیب‌الله کلکانی، کاتب هزاره را به همراه هیأتی به سمت هزاره‌جات (هزارستان) می‌فرستد تا مردم آن منطقه را به صلح و سازش با «حبیب‌الله کلکانی» دعوت کند.به همین دلیل نگارش این کتاب ناتمام می‌ماند.کاتب هزاره و هیئت همراه وی، موفق نمی‌شوند مردم هزاره‌جات (هزارستان) را به صلح با کلکانی ترقیب کند و حتی احتمال می‌رود که وی مردم هزاره را به مقاومت و پایداری تشویق کرده باشد.به هر حال وی کاتب هزاره و هیئت همراه وی ناکام از این سفر بازگشته و مورد سوء ظن کلکانی قرار می‌گیرد و به فرمان کلکانی کاتب هزاره دستگیر و شکنجه می‌شود.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۰ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ تا ۱۷ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: قتل عام کارگران معدن زغال‌سنگ دره‌صوف توسط نیروهای رژیم و قیام خونین و دلیرانه مردم دره صوف.
 
###### _____.(۱۳۶۶).تحقیقی پیرامون زندگی ملا فیض محمد کاتب هزاره، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸.صفحه ۱۲۰، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ.
توضیحات مفصل در منبع دوم: پس از عقب‌نشینی نیروهای دولتی، در دومین حمله در ۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ خورشیدی قوای ضربتی «سارندوی» از مرکز ولایت سمنگان با سلاح‌ها و تجهیزات کامل تحت فرماندهی قوماندان (فرمانده) امنیهٔ «مرکز ولایت»، قوماندان «ولسوالی دره صوف» و قوماندان «خلم» جهت سرکوب مردم دره صوف بسوی معدن زغال‌سنگ در «قریه طور» حرکت می‌کنند. پس از رسیدن نیروهای رژیم، جنگ مسلحانه میان قیام‌کنندگان و نیروهای رژیم صورت می‌گیرد که در نتیجه آن ۸ تن از قیام‌کنندگان به شهادت می‌رسند. در این جنگ قوماندان‌های مرکز ولایت، ولسوالی دره صوف و ولسوالی خلم نیز کشته و چند سرباز دیگر دستگیر و بعدها آزاد می‌شوند. در ۲۸ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ حدود ۲۰۰۰ سرباز مسلح و مجهز با توپ و تانک و ... به فرماندهی مستوفی «ولایت»، معاون اول کمیتهٔ حزبی سمنگان «هاشم دقیق»، قوماندان «اکبر بی‌خدا»، جیکتورن «هزارگل» و قوماندان عمومی سارندوی کابل از ولایت «سمنگان به «دره‌صوف» اعزام می‌شوند که در مسیر درگیری میان قیام‌کنندگان ازبک از روستای «مقصود» و این نیروها رخ می‌دهد که این نیروها به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول به جنگ با قیام‌کنندگان روستای «مقصود» می‌پردازند و دسته دوم به سمت دره صوف حرکت می‌کنند. قیام‌کنندگان دره‌صوف که توان مقاومت در خود نمی‌بینند مجبور به عقب‌نشینی می‌گردند. نیروهای دولتی در این مدت دست به تاراج داریی‌های مردم زده و خانه‌های مردم را به آتش می‌کشند. در این میان دو حسینه و هشت خانه طعمه حریق می‌گردد، در روستای «کمچ» ۴۰ و در روستای «حسنی» ۶۰ خانه به تاراج می‌روند.
 
## ۱۳۰۷
پس از این رویداد نیروهای حکومتی اعلان آتش‌بس نموده و دو نفر به نام‌های «عوض‌علی چنتال» و «سید غلام نبی پل برق» را جهت اغفال و فریب میان مردم می‌فرستند. ولی با این نیرنگ حدود ۱۴۰ تن از شخصیت‌ها و سران روستا‌های «دایمرداد»، «طور»، «حسنی»، «کمچ»، «بینی‌منک»، «رشک و مورامد»، «مقصود» و اطرف مرکز را دستگیر می‌کنند که اکثرشان به شهادت می‌رسند و ۷۶ تن را در زندان‌های «ولایت سمنگان» به حبس می‌کشند.
 
## ۱۳۰۸
پس از مدتی در ۲۷ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ مردم دره‌صوف موفق می‌شوند تا دوباره آمریت معدن زغال‌سنگ «طور» را به تصرف در بیاورند و حدود ۱۵۰ سرباز و ۴۵۰ تن از میلیشیای دولتی را دستگیر کنند. مردم دره‌صوف توانستد مناطق خود را از دست عناصر دولتی پاک کنند.
 
* **سال ۱۳۰۸ خورشیدی:** حبیب‌الله کلکانی، کاتب هزاره را به همراه هیئتی به سمت هزاره‌جات (هزارستان) اعزام می‌کند تا آنها مردم هزاره را به صلح و سازش با وی فرا خوانند.
. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ. | ###### . (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸. صفحه ۸۱-۸۲، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ.
۲۴ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ خورشیدی: قتل عام مردم شجاع و دلیر دره‌صوف توسط نیروهای رژیم.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۱۴، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۳۵۸
سال ۱۳۵۸ خورشیدی: محمدکریم خلیلی به همراه استاد شفق بهسودی به ایران رفته و از طرف سازمان نصر به عنوان مسئول و سرپرست دفتر نمایندگی تهران برگزیده شدند.
 
###### _____.(۱۳۶۶).تحقیقی پیرامون زندگی ملا فیض محمد کاتب هزاره، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸.صفحه ۱۲۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ.
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
۱ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم گیزاب و دایکندی علیه رژیم کمونیستی.
 
* **سال ۱۳۰۸ یا ۱۴ بهمن (دلو) ۱۳۰۹ خورشیدی مصادف با ۱۶ رمضان ۱۳۴۹ قمری :** سالروز درگذشت فیض محمد کاتب هزاره.تاریخ‌نگار نامور کتاب‌ با ارزش سراج‌التواریخ.گفته می‌شود کاتب هزاره در اثر شکنجه‌ها فراوانی که در زندان «حبیب‌الله کلکانی» دیده بوده، به شدت مریض شده و بعد از تحمل چند ماه درد و رنج فراوان در اثر همان شکنجه‌ها از دنیا رفته است.وی در بالاجوی چنداول دفن گرید و هنگام مرگ حدوداً ۷۰ سال سن داشت.
_. (۱۳۶۷). تاریخ تحلیلی انقلاب اسلامی افغانستان ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۴۸ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم سنگچارگ یا سنچارک (در ولایت سرپل کنونی) علیه رژیم کمونیستی.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶).تحقیقی تقویمپیرامون تاریخ،زندگی ملا فیض محمد کاتب هزاره، پیام مستضعفین، شماره ۶۵۶۷-۶۶۶۸. صفحه ۱۵۵،۱۲۴، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حملجوزا (فروردینخرداد) - ثورسرطان (اردیبهشتتیر) ۱۳۶۶ خ.| مجله «ادب» شماره ۳ و ۴ سال ۵۵ و ۱۳۵۶ چاپ کابل | مجله «آریانا» شماره ۵ سال ششم (۱۳۲۶) مقاله عبدالحی حبیبی.
۱ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم امرخ (ولایت بلخ) علیه رژیم کمونیستی.
 
* **بین سال‌های ۱۳۰۸ تا ۱۳۲۵ خورشیدی:** کوچی‌ها هرسال به مزارع مردمان هزاره یورش برده و مزارع آنها را به عمد نابود می‌کنند.در یکی از این سال‌ها شخصی به نام خلیل‌الله خلی که تحمل این زورگویی را ندارد، یک کوچی را با تیر می‌زند.هاشم خان صدراعظم وقت که از قضیه آگاه می‌شود شخصاً در این موضوع دخالت کرده و به حکمران پنجاب دستور می‌دهد تا تمام مردان تیزک بهسود را دستگیر کرده و جزای سختی به این مردم بدهد.به همین منظور هفتاد تن از مردان تیزک دستگیر و به کابل فرستاده می‌ؤوند.وقتی خلیل‌الله خلی چنین وضع را دید به خاطر مردم از کوه پایین آمده و خود را تسلیم می‌کند.اما با اینحال هاشم خان ۱۹ نفر هزاره بیگناه را جزا داده و به زندان می‌اندازد.خلیل‌الله و فرزندانش را نیز در کابل اعدام می‌کند.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم بادغیس و قلعه‌نو و فتح ولسوالی این مطقه. (هزاره‌های زیادی در ولایت بادغیس کنونی زندگی می‌کنند).
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۶۷).سلسله تقویممقالات تاریخ،تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵۶۹-۶۶۷۰. صفحه ۱۵۵،۱۶۲ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۶۷ خ.
۱۵ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: یکی از قوماندانان رژیم کمونیستی در کجاب بهسود توسط یک شخص بقتل رسید و چند نفر دیگر از نیروهای رژیم زخمی شدند. این اقدام منجر به قیام مردم بهسود علیه رژیم کمونیستی گردید.
 
## ۱۳۰۹
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۸ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: قیام مردم دایکندی علیه رژیم کمونیستی که بعد از دو روز مبارزه موفق به آزادسازی ولسوالی (دایکندی قبلا یک ولسوالی بود) این منطقه گردیدند.
 
## ۱۳۱۰
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۰ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی گیزاب از دست نیروهای رژیم حاکم.
 
## ۱۳۱۱
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۲ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی بلخاب مرکز (ولایت سرپل) از دست نیروهای رژیم وقت.
 
## ۱۳۱۲
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۴ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی سنگچارک (ولایت سرپل) از دست نیروهای رژیم کمونیستی.
 
* **۱۶ عقرب (آبان) ۱۳۱۲ خورشیدی:** به درک واصل شدن نادر غدار، توسط عبدالخالق هزاره.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۴ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی شهرستان، پس از یک شبانه‌روز جنگ مداوم با نیروهای رژیم وقت.
 
_###### _____. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵،۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.| _____.(۱۳۶۷).سلسله مقالات تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰.صفحه ۱۶۰ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ. | _____. (۱۳۶۵) یادوارهٔ شهید عبدالخالق، حبل الله، شماره ۲۵−۲۶، سال سوم. صفحه ۵۱: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، سرطان و اسد (تیر و مرداد) ۱۳۶۵ خ.
۳ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم ناهور و خوات علیه رژیم حاکم.
 
## ۱۳۱۳
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۵-۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۶ یا ۸ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: مردم ناهور به فرماندهی سید محمد حسن، توانستند نیروهای رژیم کمونیستی را از ولسوالی ناهور (غزنی) خارج کنند. در منابع مختلف، آزادسازی ولسوالی ناهور در ۶ ثور ۱۳۵۸ و در منبع دیگری ۸ ثور ۱۳۵۸ درج شده است.
 
## ۱۳۱۴
. (۱۳۶۸). رئیس عمومی کمیسیون نظامی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان: باشد که وارثین شهدا و انقلاب، بازیگران بیگانه را فرصت ندهند (مصاحبه)، پیام اتفاق (ماهنامه) ، شماره دوازدهم. صفحه ۲، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان، ۱۲ ثور ۱۳۶۹ خ. | . (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۹ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: هفتاد و هشت تن از مردم «آبدره» حصه اول بهسود، توسط عمال رژیم کمونیستی دستگیر و به کابل فرستاده شدند. همه این افراد بدون محاکمه به شهادت رسیدند.
 
## ۱۳۱۵
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۹ یا ۱۰ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی یکاولنگ (ولایت بامیان) از دست نیروهای رژیم حاکم.
 
## ۱۳۱۶
. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ. | . (۱۳۶۷). تاریخ تحلیلی انقلاب اسلامی افغانستان ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۱۴۹ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۰ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم مالستان (ولایت غزنی) علیه رژیم حاکم.
 
## ۱۳۱۷
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۱ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی ورس (ولایت بامیان) از دست رژیم کمونیستی.
 
## ۱۳۱۸
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۱ یا ۱۲ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: مردم پنجاب توانستند ولسوالی پنجاب را از دست نیروهای رژیم کمونیستی آزاد کنند.
 
## ۱۳۱۹
. (۱۳۶۶). مصاحبه با سنگرداران انقلاب (گفتگو با حجت‌الاسلام شیوا)، پیام مستضعفین (زیر نظر شورای فرهنگی سازمان نصر افغانستان)، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۸۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ. | . (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۲ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی جغتو (جیغتو) از دست رژیم کمونیستی. اکنون در افغانستان دو ولسوالی به نام جغتو وجود دارد. یک ولسوالی در ولایت میدان، ولسوالی دیگر در ولایت غزنی. در منبع اشاره نشده این ولسوالی مربوط به کدام ولایت است.
 
## ۱۳۲۰
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: جلسه مهم سران مجاهدین هزاره‌جات (هزارستان) در قریه (روستای) «بادک شهیدان» بامیان، برای تصرف ولایت بامیان.
 
## ۱۳۲۱
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم «غور» علیه رژیم وقت.
 
## ۱۳۲۲
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۶ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز جنگ شدید در مرکز ولایت بامیان برای تصرف مراکز حکومتی. این جنگ‌ها بیش از یک هفته ادامه یافت و بخش‌های زیادی از مناطق تحت کنترل رژیم بدست رزمندگان موقتاً فتح شد. در این جنگ‌ها رزمندگان تلفات زیادی دیدند که تنها در نبرد میدان هوایی بامیان، حدود ۷۰۰ تن از رزمندگان دایزنگی، یکاولنگ و دایکندی به شهادت رسیدند.
 
## ۱۳۲۳
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۱ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح موقت مرکز ولایت بامیان و به شهادت رسیدن عدهٔ زیادی از رزمندگان.
 
## ۱۳۲۴
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۴ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی شولگره (ولایت بلخ) از دست رژیم حاکم.
 
* **سال ۱۳۲۴ خورشیدی:** شخصی به نام حاج صمدعلی خان با پول شخصی تصمیم می‌گیرد نهری از رودخانه ارزگان به سمت دشتی بکشد و آنجا را به زمین زراعی تبدیل کند.وی کار خود را در سال ۱۳۲۴ رسما شروع می‌کند.بعد از شش سال کار مداوم و صرف هزینه‌های زیاد و هنگامی که کارها داشت به اتمام می‌رسید در سال ۱۳۲۹ شاه محمود صدراعظم برای والی ارزگان دستور اکید صادر می‌کند تا جلو این حفر را بگیرد.ترس شاه محمود از تکمیل این حفر از آن جهت بود که چند خانواده هزاره صاحب زمین می‌شدند و به نان و نوای می‌رسیدند.هرچند سال‌ها بعد، در زمان یوسف خان مردم دوباره اجازه احداث نهر را گرفتند و کار را به اتمام رساندند.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی ولسوالی حصهٔ اول بهسود (ولایت میدان) از دست رژیم حاکم.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۶۷).سلسله تقویممقالات تاریخ،تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵۶۹-۶۶۷۰. صفحه ۱۵۶،۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۶۷ خ.
۲۸ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی: قیام نیروهای رژیم که به صف نیروهای رزمندگان پیوسته بودند. در نتیجه این قیام به مدت ۲ شبانه روز مرکز بامیان بدست مردم افتاد.
 
* **سال ۱۳۲۴ خورشیدی:** قیام ابراهیم خان معروف به «ابراهیم گاوسوار» یا «بچهٔ گاوسوار» در هزارستان.این قیام در اعتراض به مالیات روغن که "فقط" علیه مردم هزاره تحمیل شده بود بوقوع پیوست.ابراهیم خان در قیام خود توانست چند ولسوالی را به تصرف خویش دربیاورد، که با دخالت ملاهای درباری و وعدهٔ دولت مبنی بر لغو مالیات روغن تسلیم شد.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی: بیش از هزار سرباز و افسر با سلاح‌های سبک و سنگین در سنگ‌ماشه جاغوری (ولایت غزنی) مستقر شدند.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۵۹).بلخی تقویمفریاد تاریخ،رسای روزگاران، پیام مستضعفین،مهاجر، شماره ۶۵۲۳-۶۶۲۴، سال دوم. صفحه ۱۵۷،۴-۵ ، قم (ایران): نشریه سازمانکانون نصرمهاجر افغانستان در(افغانستانی‌های خارج از کشور، حمل (فروردینکشور)، دلو-حوت ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۵۹ خ.
۶ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم جاغوری (ولایت غزنی) که بعد از یک هفته نبرد توانستند ولسوالی جاغوری را آزاد کنند.
 
## ۱۳۲۵
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۸ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی: آزاد سازی کامل ولسوالی حصهٔ اول بهسود از دست رژیم کمونیستی.
 
* **بین ۱۹ ثور (اردیبهشت) ۱۳۲۵ تا ۱۵ سنبله (شهریور) ۱۳۳۲ خورشیدی:** قیام‌های متعددی در هزاره‌جات (هزارستان) از جمله قیام شهرستان هزاره‌جات، و نهضت اسلامی علامه بلخی علیه حکومت شاه محمود خان صورت می‌گیرد و همه آنها به شدت سرکوب می‌شوند.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۱ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح ولسوالی مرکز بهسود که نزدیک دو ماه در محاصره مجاهدین قرار داشت و عده زیادی از مردم به شهادت رسیدند.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۶۷).سلسله تقویممقالات تاریخ،تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵۶۹-۶۶۷۰. صفحه ۱۵۷،۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۶۷ خ.
۲ سرطان (تیر) ۱۳۵۸ خورشیدی: قیام مردم هزاره چنداول کابل که به شدت توسط نیروهای دولتی سرکوب شد. در روزهای بعد عده زیادی از مردم هزاره در کابل به بهانه حضور در این قیام دستگیر و شهید شدند.
 
* **سال ۱۳۲۵ خورشیدی:** هزاره‌جات (هزارستان) در تقسیمات اداری آن زمان به یک حکومت اعلی و پنج حاکم‌نشین و یک علاقه‌داری به شرح ذیل تقسیم شده بود:
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۲ سرطان (تیر) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح مدرسه دینی فولادی بامیان که در تصرف نیروهای رژیم کمونیستی درآمده بود.
 
«پنجاب» مرکز حکومت اعلی، حکومت درجه اول «حصهٔ دوی بهسود»، حکومت درجه سه «دایکندی»، حکومت درجه چهار «یکاولنگ»، حکومت درجه چهار «شهرستان»، حکومت درجه سه «لعل و سرجنگل» و علاقه‌داری «حصه اول بهسود».
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۷ اسد (مرداد) ۱۳۵۸ یا ۱۶ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح علاقداری شیمبول شیخعلی توسط رزمندگان پنجاب و ورس.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۶۷).سلسله تقویممقالات تاریخ،تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵۶۹-۶۶۷۰. صفحه ۱۵۸،۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۶۷ خ.
۱ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز قیام مردم دره ترکمن هزاره‌جات (هزارستان).
 
## ۱۳۲۶
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۶ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸یا ۱۷ اسد (مرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح علاقداری شیمبول شیخعلی توسط رزمندگان پنجاب و ورس.
 
## ۱۳۲۷
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۳ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸ خورشیدی: نبرد خونین در کوه مارشال و کوه تشه واقع در نزدیک میدان. در این جنگ ۲۱ تن از رزمندگان بهسود به شهادت رسیدند.
 
## ۱۳۲۸
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲ میزان (مهر) ۱۳۵۸ خورشیدی: آغاز نبرد شدید میان رزمندگان بهسود با قوای روسی که ۳ شبانه‌روز ادامه یافت. در این جنگ چندین عراده تانک و ۱۸۰ نفر از سربازان روسی کشته و حدود ۳۷ تن از مردم نیز به شهادت رسیده یا زخمی ‌شدند.
 
## ۱۳۲۹
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۱ میزان (مهر) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح منطقه مهم و استراتژیکی «میانه‌کوه» واقع در شمال لولنج و آخر دره ترکمن توسط گروه توحید.
 
* **سال ۱۳۲۹ خورشیدی:** زادروز محمدکریم خلیلی.وی در روستایی در قول خویش در حصهٔ اول بهسود به دنیا آمد.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲۰ میزان (مهر) ۱۳۵۸ خورشیدی: نبرد شدید میان رزمندگان بهسود با قوای رژیم در پایگاه «بند خواجه» میدان که پس از ۲۰ روز جنگ رزمندگان بهسود پیروز شدند.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۵ عقرب (آبان) ۱۳۵۸ خورشیدی: اعزام ۱۲ هزار نیروی رژیم کمونیستی به همراه صدها عراده تانک، برای سرکوب مردم دره ترکمن، شیخ علی که پس از یک‌ماه جنگ‌های خونین سرانجام مجبور به عقب‌نشینی و فرار گردیدند.
 
* **سال ۱۳۲۹ خورشیدی:** شروع قیام سید اسماعیل بلخی.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۶ عقرب (آبان) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح ولسوالی لولنج بعد از دو ماه محاصره و جنگ‌های شدید.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۵۹).بلخی تقویمفریاد تاریخ،رسای روزگاران، پیام مستضعفین،مهاجر، شماره ۶۵۲۳-۶۶.۲۴، سال دوم.صفحه ۱۵۹،۵ ، قم (ایران): نشریه سازمانکانون نصرمهاجر افغانستان در(افغانستانی‌های خارج از کشور، حمل (فروردینکشور)، دلو-حوت ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۵۹ خ.
۷ عقرب (آبان) ۱۳۵۸ خورشیدی: فتح پایگاه مهم رژیم واقع در دوآب شیخعلی و لولنج
 
* **۱ حمل (فروردین) ۱۳۲۹ یا نوروز ۱۳۳۰ خورشیدی:** علامه سید اسماعیل بلخی با ۱۴ تن از یارانش توسط رژیم ظاهرشاه دستگیر و به زندان افتاد.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۲ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ خورشیدی: دستگیری عده زیادی از مردم چهارکنت (ولایت بلخ) توسط نیروهای رژیم که سرانجام منجر به قیام مردم این دیار گردید.
 
_###### _____. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۱۴،۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.| ویکی‌پدیا فارسی مقاله : سید اسماعیل بلخی، [پیوند ۱](https://fa.wikipedia.org/wiki/سید_اسماعیل_بلخی), [پرونده منبع](/static/source/fa-wikipedia-org-wiki-سید-اسماعیل-بلخی.txt) .| _____.(۱۳۵۸).-، پیام مهاجر، شماره ۱، سال نخست.صفحه ۲ و ۶، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، حمل ۱۳۵۸ خ.
۱۳۵۹
سال ۱۳۵۹ خورشیدی: تأسیس تنظیم پاسداران جهاد اسلامی افغانستان. در شماره سوم نشریه پاسدار اسلام، آیت‌الله تقدسی به عنوان رهبر این تنظیم معرفی شده است .
 
## ۱۳۳۰
. (۱۳۷۰). سر مقاله (اشاره گذرا به هدف این نشریه)، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره اول. سال اول. صفحه ۱، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۱ عقرب ۱۳۷۰ خ. | . (۱۳۷۰).--، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره سوم. سال اول. صفحه ۱، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۲ قوس ۱۳۷۰ خ.
۲۶ سرطان (تیر) ۱۳۵۹ خورشیدی: فتح پایگاه مهم چهارده غور توسط گروه توحید ترکمن و رزمندگان ولسوالی‌های سرخ پارسا، دره ترکمن و شیخعلی. در نتیجه آن غنایم زیادی به دست نیروهای رزمنده رسید.
 
* **سال ۱۳۳۰ خورشیدی:** طبق آمارها برای حدوداً سه میلیون هزاره تا سال ۱۳۳۰ حتی ۵ مکتب (مدرسه) نیز وجود نداشت.
_. (۱۳۶۶). تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶. صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۵ میزان (مهر) ۱۳۵۹ خورشیدی: آغاز حملات شدید نیروهای روسی به سوی هزاره‌جات (هزارستان) از طریق میدان، بامیان، غوربند، غور و غرنی. در منبع نوشته شده که نیروهای روسی در این حملات با بیش از ۴۰۰ تانک حمله‌ور شدند و سرانجام پس از یک ماه شکست خورده و مجبور به فرار گردیدند.
 
_.###### _____.(۱۳۶۶۱۳۶۷).سلسله تقویممقالات تاریخ،تاریخی ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵۶۹-۶۶۷۰. صفحه ۱۵۸-۱۵۹،۱۶۳ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶۱۳۶۷ خ.
۱۳۶۰
۱۳۶۱
۱۳۶۲
۱۳۶۳
۱۳۶۴
۲۸ قوس (آذر) ۱۳۶۴ خورشیدی: سالروز شهادت حجت‌الاسلام و المسلمین شهید بستانعلی مجاهد، قوماندان عمومی مالستان بین سال‌های ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴. بیوگرافی:«بستانعلی مجاهد در سال ۱۳۵۹ در ولایت ترکستان دست به مبارزه زد و مدتی دستگیر شد. وی توانست از زندان فرار کرده و به مالستان رفت. وی در سال ۱۳۶۱ به عنوان قوماندان عمومی مالستان تعیین شد. وی مدتی بعد جبهه خود را در منطقه شاه جوی ولایت قلات انتقال داد و مدتی بعد به عنوان فرمانده عمومی در ولایت قلات از طرف مردم اهل سنت تعیین شد. وی در سال ۱۳۶۳ به کمک دیگر رزمندگان در ولسوالی جاغوری رفت و در آخر در تاریخ ۲۸ قوس (آذر) ۱۳۶۴ در ساعت ۵ بعد از ظهر مورد اصابت گلوله دشمن قرار گرفته و شهید شد».
_. (۱۳۷۰). ششمین سالگرد پر افتخار فرمانده محبوب و قهرمان معرکه و پاسدار رشید اسلام حجت الاسلام والمسلمین شهید بستانعلی مجاهد، قوماندان عمومی مالستان را به همه مجاهدین جان بر کف و ملت مبارز و شهید پرور تسلیت عرض میکنم، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره هفتم. سال اول. صفحه ۶، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۲ دلو ۱۳۷۰ خ.
۱۳۶۵
عاشورا سال ۱۳۶۵ خورشیدی، احتمالاً ۲۴ شهریور (سنبله) ۱۳۶۵ خورشیدی: در عاشورای سال ۱۳۶۵ روس‌ها با ۵ هزار دستگاه تانک، ۲۰ هزار سرباز و صدها فروند جنگنده و هلی‌کوپتر حملات خویش را آغاز و به سوی هزاره‌جات پیشروی کردند. *توضیحات منبع: به مدت یک ماه تمام دهات و راه‌های عبور و مرور منطقهٔ «بهسود» شب و روز بمباران می شد، جنگ در کوتل ونی و جلریز درگفت و رزمندگان «ورس»، «یکاولنگ»، «پنجاب» و «لعل و سرجنگل» به کمک آمدند. این جنگ به مدت ۱۸ شب و روز ادام داشت و سرانجام رزمندگان مجاهد پیروز این جنگ شدند و نیروهای روسی تا کابل عقب‌نشینی کردند. در منبع آمده است که در اثر این شکست، دولت نجیب سیاست نرمش را در پیش گرفت و شورای ملیت هزاره را بوجود آورد. هرچند سازمان نصر مخالف شورای ملیت هزاره بود و آن را سیاست روس‌ها و دولت نجیب به منظور تفرقه در صفوف مجاهدین اعلام کرد.
_. (۱۳۶۷). هدف از بوجود آوردن ولایت جدید در شمال افغانستان چیست؟ ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰. صفحه ۲۴ - ۶۱ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
۱۳۶۶
سال ۱۳۶۶ خورشیدی: شورای ائتلاف پایه‌گذاری شد و محمدکریم خلیلی به عنوان سخنگو و اعضای هیئت رهبری تعیین شد.
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
۱۳۶۷
۱۳۶۸
سال ۱۳۶۸ خورشیدی: حزب وحدت اسلامی افغانستان تأسیس شد.
 
## ۱۳۳۱
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
اواخر حوت (اسفند) ۱۳۶۸ خورشیدی: فرمانده غلام نبی مشتاق، عضو شورای مرکزی و معاون شورای ولایتی حزب حرکت اسلامی در نبرد با نیروهای دولتی در ولایت میدان که از ناحیه سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود، در راه مواصلت به پیشاور در کوتل سرکی به شهادت رسید. رزمندگان تحت فرماندهی او، در تاریخ ۱۷ حوت (اسفند) ۱۳۶۸ علمیات خود را علیه نیروهای دولتی در اطراف میدان آغاز کرده بودند و به مدت تقریباً ۱۰ روز، این عملیات ادامه داشت.
 
## ۱۳۳۲
_. (۱۳۶۸). فرمانده مشتاق به شهادت رسید، پیام اتفاق (ماهنامه) ، شماره یازدهم. صفحه ۱ و ۲، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان، حمل ۱۳۶۹ خ.
۱۳۶۹
اوایل ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۹ خورشیدی: رادیو دولتی افغانستان، خبر از برکناری سلطان علی کشتمند و جانشینی فضل الحق خالقیار (والی سابق هرات) به حیث صدر اعظم را داد. سلطان علی کشتمند پس از آن به عنوان معاون اول محمد نجیب احمدزی، تعیین گردید.
_. (۱۳۶۸). اقدامات مذبوحانه رژیم کابل، پیام اتفاق (ماهنامه) ، شماره دوازدهم. صفحه ۶، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان، ۱۲ ثور ۱۳۶۹ خ.
۱۳۷۰
میزان (مهر) ۱۳۷۰ خورشیدی: بدلیل سرازیر شدن سیلاب شدید در مناطق مرکزی هزاره‌جات، خسارات مالی زیادی به مردم وارد شد. مردم این منطقه نظر به مشکلات کمبود مواد غذایی و نزدیک شدن زمستان سرد، مجبور به ترک خانه‌هایشان گردیده‌اند. و گروه، گروه به طرف پاکستان، ایران و دیگر مناطق آزاد شده (منظور مناطق تحت کنترل مجاهدین) پراکنده شده‌اند.
 
## ۱۳۳۳
_. (۱۳۷۰). در ماهیکه گذشت، برهان، شماره دوم. سال اول. صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی شورای عالی جهاد حرکت اسلامی افغانستان، عقرب ۱۳۷۰ خ.
از اوایل ماه میزان (مهر) تا اواسط ماه عقرب (آبان) ۱۳۷۰ خورشیدی: در اثر قحطی ناشی از حوادث و آفات طبیعی، صدها فامیل از مناطق مرکزی افغانستان به ایالت بلوچستان پاکستان و مرز‌های (سرحد) ایران مهاجرت کردند. این فامیل‌ها از ولایات بامیان، میدان وردک، پروان و ارزگان بودند.
 
## ۱۳۳۴
_. (۱۳۷۰). گزارش از مناطق مرکزی، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره سوم. سال اول. صفحه ۲، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۲ قوس ۱۳۷۰ خ.
جدی (دی) ۱۳۷۰ خورشیدی: سلطان علی کشتمند نخست وزیر سابق دولت کمونیستی کابل هدف سو‌ء قصد قرار گرفت و مجروح گردید. کشتمند از مردمان هزاره است.
 
## ۱۳۳۵
_. (۱۳۷۰). در ماهیکه گذشت، برهان، شماره دوم. سال اول. صفحه -، پیشاور: ارگان نشراتی شورای عالی جهاد حرکت اسلامی افغانستان، دلو ۱۳۷۰ خ.
۱۳۷۱
۱۳۷۲
۱۳۷۳
سال ۱۳۷۳ خورشیدی: کریم خلیلی به معاونت کمیتهٔ سیاسی حزب وحدت اسلامی افغانستان برگزیده شد.
 
## ۱۳۳۶
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
سال ۱۳۷۳ خورشیدی: پس از توطئه (عملیات)‌ ۲۳ سنبله، کریم خلیلی از طرف شورای مرکزی، به عنوان مسئول کمیتهٔ سیاسی حزب وحدت اسلامی تعیین شد.
 
## ۱۳۳۷
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
۲۲ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: پس از سقوط میدانشهر، طرح دفاع مشترک نیروهای جهادی در برابر «طالبان» از طرف شخص آقای ربانی و مسعود مورد استقبال واقع شد. صبح روز ۲۲ دلو (۱۳۷۳) شهید مزاری برای بحث روی این طرح، با گلبدین حکمتیار در چهار آسیاب ملاقات و توافق وی را نیز جلب کرد. قرار بود که ساعت ۵ بعد از ظهر نمایندگان سه تنظیم در کارته سه با همدیگر دیدار و روی خطوط دفاعی مشترک و مواضع آینده تبادل نظر نمایند. اما نمایندگان شورای نظار در موعد مقرر از حاضر شدن امتناع ورزیدند.
 
## ۱۳۳۸
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت اول، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره پنجم، صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۶ جوزا ۱۳۷۴
۲۵ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: هیئتی از سوی شورای مرکزی حزب وحدت برای مذاکره با طالبان تعیین شد. در ترکیب این هیئت، استاد ابوذر غزنوی، نستوه، مقصودی و آیت‌الله شیخ زادهٔ غزنوی شامل بودند. همچنین هیئت دیگری با ترکیب جنرال پویا، جنرال هادی و جنرال شریفی مأموریت یافتند که با نمایندگان طالبان در غزنی دیدار کنند.
 
## ۱۳۳۹
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت اول، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره پنجم، صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۶ جوزا ۱۳۷۴
۲۵ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: سفیر ایران در دیداری با شهید مزاری، پیام احمدشاه مسعود مبنی بر تحویل دادن سلاح‌های حزب وحدت به شورای نظار را می‌رساند. اما شهید مزاری با استدلال اینکه : «احمدشاه مسعود تهدید کرده است که حزب وحدت باید سلاح‌های خود را تسلیم کند، در غیر آن چه طالبان جنگ کنند یا جنگ نکنند، ما تصمیم داریم که با حزب وحدت بجنگیم و آن را نابود کنیم.» و «حزب وحدت در روزهای اخیر از پیشنهاد اینها برای تشکیل جبهه مشترک دفاعی استقبال کرد، اما اینها (شورای نظار) نه تنها به قول و تعهد خود عمل نکردند، بلکه عملیات و تحریکات تازه خود را نیز علیه ما شروع کردند.»، این خواسته احمدشاه مسعود را رد می‌کند.
 
## ۱۳۴۰
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت دوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره ششم، صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۸ سرطان ۱۳۷۴
۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: مولوی فقیر احمد یکی از شورای مرکزی طالبان و از آشناهای دوران جهاد شهید مزاری در ولایت هلمند در گفتگو تلفنی با شهید مزاری از حسن نیت طالبان نسبت به حزب وحدت اطمینان داد و گفت که اینها هیچگونه تصمیم مخالفتی با حزب وحدت ندارند. وی مدعی شده که طالبان خواهان خلع سلاح عمومی هستند و تا زمانی‌که اسلحهٔ شورای نظار و دولت ربانی را نگرفته باشند، خواهان سلاح حزب وحدت نیستند.
 
## ۱۳۴۱
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت دوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره ششم، صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۸ سرطان ۱۳۷۴
۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: شیخ آصف محسنی قندهاری، در مصاحبه با خبرنگار رادیو بی‌بی‌سی، از نیروهای حزب وحدت خواست که به دولت آفای ربانی تسلیم شوند.
 
## ۱۳۴۲
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت دوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره ششم، صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۸ سرطان ۱۳۷۴
۲۷ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: کمیته‌های مشترک حزب وحدت، حرکت سالمی و جنبش آغاز به کار کردند. در ترکیب کمیتهٔ سیاسی آقایان مقصودی و نستوه از حزب وحدت، شهکار و دکتر پامیر از جنبش و عطایی و واحدی از حرکت اسلامی معرفی شدند. در کمیتهٔ نظامی جنرال مهدی یار و جنرال حسین علی از طرف حزب وحدت، جنرال بسام و جنرال زلمی از جنبش و دگروال عیسی و جنرال قیام از حرکت اسلامی عضویت یافتند.
 
## ۱۳۴۳
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت سوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره هفتم، صفحه ۲۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۴ اسد ۱۳۷۴
۲۷ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: بر اساس گزارش‌های مخابروی از غزنی، نمایندگان حزب وحدت در این شهر با مولوی احسان‌الله نماینده طالبان دیدار و مذاکره کردند. در این گزارش گفته شده که طالبان تعهد سپرده‌اند که با حزب وحدت نجنگند، اما تأکید نموده‌اند که خواهان خلع سلاح عمومی می‌‌باشند و امیدوارند حزب وحدت در این زمینه حسن نیت بیشتر نشان دهد و قبل از دیگران با پروسهٔ صلح‌خواهی طالبان هماهنگی کند.
 
## ۱۳۴۴
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت سوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره هفتم، صفحه ۲۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۴ اسد ۱۳۷۴
۲۷ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی: گزارش‌های موثق رسید که شورای نظار و افراد وابسته به انوری و اکبری حمله سنگینی را تدارک دیده‌اند. ساعت ۲۰:۳۰ شب حمله از استقامت گذرگاه، دهمزنگ، کارته چهار و سیلو آغاز شد. تهاجم از ناحیهٔ ده مراد خان خیلی ضعیف بود، اما در سایر خطوط جنگ شدیدی پیش آمد و شورای نظار از آخرین امکانات در اختیار داشته‌اش استفاده کرد. شهید مزاری به آقای هاشمی هدایت داد که کنترل و جهت‌دهی امور دفاعی را مستقیماً تحت کنترل داشته باشد و از نزدیک بر آنها نظارت کند. جنگ تا ساعت ۱۲ شب ادامه یافت.
 
## ۱۳۴۵
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت سوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره هفتم، صفحه ۲۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۴ اسد ۱۳۷۴
۲ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی: حدود ۱۳ تن از موسفیدان مناطق غرب کابل در دیدار با شهید مزاری، با ابراز نگرانی از محاصره شدید غرب کابل و حملات شورای نظار و اصرار طالبان به خلع سلاح حزب وحدت، خواستار خروج وی از غرب کابل به هزاره‌جات شدند. اما شهید مزاری با این استدلال که «خروج وی منجر به بی‌نظمی و از بین رفتن روحیه رزمندگان حزب وحدت شود و در نتیجه آن جبهه بشکند و نیروهای شورای نظار و افراد سیاف داخل منطقه شده و فاجعه افشار را تکرار کنند»، خواسته آنان را رد کرد.
 
## ۱۳۴۶
برگفته از دفتر خاطرات م. ع. (۱۳۷۳). روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت هفتم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره یازدهم. صفحه ۲۱‌-‌۲۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان،۱ قوس ۱۳۷۴.
۲۰ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی: شهید عبدالعلی مزاری در نامه‌ای به ملا بورجان‌ (از فرماندهان طالبان) خواستار بازگرداندن سلاح‌های ثقیل و سخیف حزب وحدت اسلامی افغانستان که به طالبان تحویل داده شده بود، شد.
 
## ۱۳۴۷
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره سوم. صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ حمل ۱۳۷۴.
۲۲ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی: ملا بورجان در جواب نامه شهید عبدالعلی مزاری خواستار گفتگو مستقیم با وی شد. شهید مزاری که برای گفتگو به طرف محل مذاکره در حرکت بود، در نزدکی پل گل باغ اسیر و بعداً به چهار آسیاب منتقل شد. قرار بود که شهید مزاری و یاران همرزمش به سوی قندهار برده شوند که در مسیر راه توسط طالبان به شهادت رسیدند.
 
* **۲۴ سرطان (تیر) ۱۳۴۷ خورشیدی:** شهادت علامه سید اسماعیل بلخی.*توضیحات: علامه بلخی تلاش داشت تا انقلابی اسلامی توسط برخی از صاحب‌منصبان نظامی شیعه براه بیاندازد ولی نقشه وی پیش از تطبیق لو رفت و وی برای ۱۵ سال راهی زندا گردید.وی در سال ۱۳۴۳ از زندان آزاد می‌شود.سال‌های بعد وی به طرز مشکوکی فوت می‌کند.گفته می‌شود وی در اثر تزریق آمپول ترور شده و به شهادت رسیده است.*
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره سوم. صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ حمل ۱۳۷۴.
۲۲ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی: پیکر تیرباران شده شهید مزاری، شهید استاد ابوذر غزنوی (عضو شورای مرکزی و از فرماندهان برجسته حزب وحدت اسلامی افغانستان)، استاد اخلاصی (عضو شورای مرکزی و مسوئول کمیتهٔ امنیت)، سیدعلی علوی (همرزم و یار فداکار شهید مزاری)، قوماندان/فرمانده جان محمد (یکی از فرماندهان برجستهٔ غند دوم پیادهٔ حزب وحدت اسلامی افغانستان) و سه فرد دیگر که قابل شناسایی نبودند به مردم هزاره تحویل داده شدند.
 
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.| ویکی‌پدیا فارسی مقاله : سید اسماعیل بلخی، [پیوند ۱](https://fa.wikipedia.org/wiki/سید_اسماعیل_بلخی), [پرونده منبع](/static/source/fa-wikipedia-org-wiki-سید-اسماعیل-بلخی.txt) .| _____.(۱۳۵۸).-، پیام مهاجر، شماره ۱، سال نخست.صفحه ۲ و ۶، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، حمل ۱۳۵۸ خ.
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره سوم. صفحه ۱۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ حمل ۱۳۷۴.
۱۳۷۴
۷ حمل (فروردین) ۱۳۷۴ خورشیدی: پیکر شهید مزاری و شهید سیدعلی علوی در مزار شریف به خاک سپرده شدند.
 
## ۱۳۴۸
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
۹ حمل (فروردین) ۱۳۷۴ خورشیدی: پس از شهادت عبدالعلی مزاری، کریم خلیلی در ابتدا به عنوان سرپرست موقت و بعداً در اجلاس ۹ حمل (فروردین) ۱۳۷۴ شورای مرزی و شورای عالی نظارت در مزار شریف، به عنوان دبیرکل حزب وحدت اسلامی افغانستان انتخاب گردید.
 
## ۱۳۴۹
هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما. (۱۳۷۴). شماره چهارم. صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
۱۳۷۵
۱۹ میزان (مهر) ۱۳۷۵ خورشیدی: معاهده‌ای سه ماده‌ای میان جنرال دوستم، احمدشاه مسعود و کریم خلیلی در ولسوالی خنجان امضا شد. ماده ۱: از تمامی رهبران جهادی و شخصیت‌های ملی، جهت بررسی راه‌های ختم جنگ و تصمیم در مورد تشکیل یک حکومت اسلامی وسیع ‌البنیاد دعوت به عمل آمده است. ماده ۲: تشکیل «شورای عالی دفاع از افغانستان» که اعضای آن بعداً معلوم می‌شود. ماده ۳: در صورتی که هر یکی از این سه جناح مورد حمله مهاجمین قرار بگیرد، باید دفاع مشترک به عمل آورند.
 
## ۱۳۵۰
نشریه امروز ما. (۱۳۷۵). شماره سی و یکم. صفحه ۱ و ۷ ، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۲۲ میزان ۱۳۷۵.
+ **سال ۱۳۵۰ یا ۱۳۵۱ خورشیدی:** تأسیس تنظیم نسل نو هزاره مغل توسط عبدالحسین مقصودی در کویته پاکستان.
۱ عقرب (آبان) ۱۳۷۵ خورشیدی: در جلسه شورای عالی دفاع از افغانستان در شهر مزار شریف، ۱۵۰ تن از قوماندانان جهادی و نظامی به عضویت این شورا درآمدند. بر اساس مصوبه شورای عالی دفاع از افغانستان، قوماندانان حزب اسلامی، حرکت اسلامی و محاذ ملی افغانستان به عضویت این شورا که دو هفته قبل توسط خلیلی، دوستم و مسعود تشکیل شد، درآمدند.در این جلسه جنرال دوستم به حیث رئیس این شورا انتخاب شد. محمد کریم خلیلی، جنرال دوستم، احمدشاه مسعود و سید حامد گیلانی در جلسه‌ای که در ناحیهٔ جنوبی تونل سالنگ دائر گردیده بود، به حیث اعضای هیئت رهبری شورای عالی دفاع از افغانستان انتخاب شده بودند.
 
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۴: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی. | پیام آفتاب − اتحادیه‌ ی مجاهدین اسلامی افغانستان، [پیوند ۱](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2182/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87%E2%88%92%DB%8C%E2%88%92%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%88%92%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%88%92%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200416221851/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2182/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پرونده منبع](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-news-2182-%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87%E2%88%92%DB%8C%E2%88%92%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%88%92%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%88%92%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.txt)
نشریه امروز ما. (۱۳۷۵). شماره سی و سوم. صفحه ۸ ، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۶ عقرب ۱۳۷۵.
اوایل عقرب (آبان) ۱۳۷۵ خورشیدی: حوزهٔ علمیه رهبر شهید با حضور محمد کریم خلیلی در بامیان، آغاز بکار کرد. در ابتدا این حوزه در رشته‌های فقه، اصول، منطق و زبان عربی فعالیت خود را تحت نظر استاد علیزادهٔ مالستانی تدریس می‌شد.
 
نشریه امروز ما. (۱۳۷۵). شماره سی و سوم. صفحه ۱ ، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۶ عقرب ۱۳۷۵.
۶ دلو (بهمن) ۱۳۷۵ خورشیدی: حزب وحدت اسلامی در کنفرانس تهران که در آن گروه‌های جهادی افغانستان، جهت جستجو راه حلی برای بحران افغانستان دعوت شده بودند، شرکت نکرد. حزب وحدت اسلامی بدلیل آنچه که مداخلات ناجایز جمهوری اسلامی ایران، در امور داخلی افغانستان و سیاستی که منجر به تفرقه و اغتشاش در هزاره‌جات می‌شود، از حضور در این کنفرانس امتناع می‌ورزد.
 
## ۱۳۵۱
_. (۱۳۷۴). چرا حزب وحدت اسلامی در اجلاس تهران شرکت نکرد؟، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما (زیر نظر شورای نویسندگان)، شماره چهل و پنجم. صفحه ۱ و ۸، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۷ دلو ۱۳۷۵.
۲۸ حوت (اسفند) ۱۳۷۵ خورشیدی: اولین هواپیمای مسافربری حزب وحدت اسلامی در بامیان به زمین نشست. هواپیمای مسافربری حزب وحدت اسلامی از نوع هواپیمای هوکر آمریکایی بود که توسط حزب وحدت اسلامی خریداری و به ترانسپورت (حمل و نقل) افغانستان اضافه شده بود. این هواپیما توانایی حمل پنجاه مسافر و دو تن وزن را داشت.
 
## ۱۳۵۲
_. (۱۳۷۶). اولین طیارهء مسافربری حزب وحدت سلامی روز سه شنبه ۱۳۷۵/۱۲/۲۸ در بامیان به زمین نشست، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما (زیر نظر شورای نویسندگان)، شماره پنجاه و یکم. صفحه ۱ و ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۳ حمل (فروردین) ۱۳۷۶.
 
۱۳۷۶
## ۱۳۵۳
۱۳۷۷
 
۱۳۷۸
## ۱۳۵۴
۱۳۷۹
 
۱۳۸۰
## ۱۳۵۵
۱۳۸۱
 
۱۳۸۲
## ۱۳۵۶
۱۳۸۳
 
۱۳۸۴
## ۱۳۵۷
۱۳۸۵
 
۱۳۸۶
* **۱۵ میزان (مهر) ۱۳۵۷ خورشیدی:** آغاز قیام مردم هزارهٔ پسابند.
۱۳۸۷
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
۱۳۸۸
 
۱۳۸۹
* **۱۰ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ تا ۱۷ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** قتل عام کارگران معدن زغال‌سنگ دره‌صوف توسط نیروهای رژیم و قیام خونین و دلیرانه مردم دره صوف.
۱۳۹۰
 
۱۳۹۱
**توضیحات مفصل در منبع دوم:** پس از عقب‌نشینی نیروهای دولتی، در دومین حمله در **۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ خورشیدی** قوای ضربتی «سارندوی» از مرکز ولایت سمنگان با سلاح‌ها و تجهیزات کامل تحت فرماندهی قوماندان (فرمانده) امنیهٔ «مرکز ولایت»، قوماندان «ولسوالی دره صوف» و قوماندان «خلم» جهت سرکوب مردم دره صوف بسوی معدن زغال‌سنگ در «قریه طور» حرکت می‌کنند.پس از رسیدن نیروهای رژیم، جنگ مسلحانه میان قیام‌کنندگان و نیروهای رژیم صورت می‌گیرد که در نتیجه آن ۸ تن از قیام‌کنندگان به شهادت می‌رسند.در این جنگ قوماندان‌های مرکز ولایت، ولسوالی دره صوف و ولسوالی خلم نیز کشته و چند سرباز دیگر دستگیر و بعدها آزاد می‌شوند.در ۲۸ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ حدود ۲۰۰۰ سرباز مسلح و مجهز با توپ و تانک و ... به فرماندهی مستوفی «ولایت»، معاون اول کمیتهٔ حزبی سمنگان «هاشم دقیق»، قوماندان «اکبر بی‌خدا»، جیکتورن «هزارگل» و قوماندان عمومی سارندوی کابل از ولایت «سمنگان به «دره‌صوف» اعزام می‌شوند که در مسیر درگیری میان قیام‌کنندگان ازبک از روستای «مقصود» و این نیروها رخ می‌دهد که این نیروها به دو دسته تقسیم می‌شوند.دسته اول به جنگ با قیام‌کنندگان روستای «مقصود» می‌پردازند و دسته دوم به سمت دره صوف حرکت می‌کنند.قیام‌کنندگان دره‌صوف که توان مقاومت در خود نمی‌بینند مجبور به عقب‌نشینی می‌گردند.نیروهای دولتی در این مدت دست به تاراج داریی‌های مردم زده و خانه‌های مردم را به آتش می‌کشند.در این میان دو حسینه و هشت خانه طعمه حریق می‌گردد، در روستای «کمچ» ۴۰ و در روستای «حسنی» ۶۰ خانه به تاراج می‌روند.
۱۳۹۲
 
۱۳۹۳
پس از این رویداد نیروهای حکومتی اعلان آتش‌بس نموده و دو نفر به نام‌های «عوض‌علی چنتال» و «سید غلام نبی پل برق» را جهت اغفال و فریب میان مردم می‌فرستند.ولی با این نیرنگ حدود ۱۴۰ تن از شخصیت‌ها و سران روستا‌های «دایمرداد»، «طور»، «حسنی»، «کمچ»، «بینی‌منک»، «رشک و مورامد»، «مقصود» و اطرف مرکز را دستگیر می‌کنند که اکثرشان به شهادت می‌رسند و ۷۶ تن را در زندان‌های «ولایت سمنگان» به حبس می‌کشند.
۱۳۹۴
 
۱۳۹۵
پس از مدتی در ۲۷ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ مردم دره‌صوف موفق می‌شوند تا دوباره آمریت معدن زغال‌سنگ «طور» را به تصرف در بیاورند و حدود ۱۵۰ سرباز و ۴۵۰ تن از میلیشیای دولتی را دستگیر کنند.مردم دره‌صوف توانستد مناطق خود را از دست عناصر دولتی پاک کنند.
۱۳۹۶
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.| ###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۷-۶۸.صفحه ۸۱-۸۲، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، جوزا (خرداد) - سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خ.
۱۳۹۷
 
۱۳۹۸
* **۲۴ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ خورشیدی:** قتل عام مردم شجاع و دلیر دره‌صوف توسط نیروهای رژیم.
۱۳۹۹
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۱۴، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ خورشیدی:** دستگیری عده زیادی از مردم چهارکنت (ولایت بلخ) توسط نیروهای رژیم کمونیستی که سرانجام منجر به قیام مردم این دیار گردید.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۱۴، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۳ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ خورشیدی:** قیام مردم چهارکنت ولایت بلخ.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.
 
* **۳ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ خورشیدی:** قیام مردم دره صوف ولایت سمنگان.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.
 
* **۳ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ خورشیدی:** قیام مردم قریه شولگره (بوینی قره) ولایت بلخ.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.
 
## ۱۳۵۸
+ **حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** تشکیل سازمان نصر. *به نقل از حجت الاسلام عرفانی:* ریشه سازمان نصر به سال‌های ۱۳۵۱−۱۳۵۲ برمی‌گردد که اعضای سازمان نصر در مسائل فرهنگی فعالیت می‌کردند. از همان زمان طرح و فکر یک تشکیلات ریخته شده بود و «حزب حسینی» را در کابل بوجود آوردند و روحانیت در خارج از افغانستان «روحانیت مبارز» را تشکیل دادند. این جریان‌ها هستهٔ اصلی حرکت تأسیس سازمان نصر را تشکیل دادند. پس از کودتای مارکسیستی در افغانستان، اعضای سازمان نصر از داخل و خارج جمع شدند و از طرف دیگر زمینه فعالیت در داخل محدود شد و همه مسئولین در خارج از کشور سازمان نصر را در حمل (فروردین) سال ۱۳۵۸ تشکیل دادند. پس از تشکیل سازمان از آنجا که گروه‌های مختلف مبارز و انقلابی در خارج و داخل در آن حضور داشتند، بحث بر روی اسم آن شکل گرفت و تصمیم گرفته شده که اسم سازمان را از روی قرآن انتخاب شود «یعنی اسامی حزب حسینی، روحانیت نوین، روحانیت مبارز و طلاب علوم اسلامی به یک اسم تبدیل شود». پس از باز کردن قرآن آیه «أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ سوره حج آیه ۳۹» آمد و اعضای گروه‌ها نام «سازمان نصر»‌را از این آیه انتخاب کردند.
###### _____. (۱۳۶۵) گفتگو با سنگرنشینان اسلام «حجت الاسلام والمسلمین «عرفانی»، حبل الله، شماره ۲۸، سال سوم. صفحه ۲۰: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، میزان (مهر) ۱۳۶۵ خ.
 
* **سال ۱۳۵۸ خورشیدی:** محمدکریم خلیلی به همراه استاد شفق بهسودی به ایران رفته و به عنوان مسئول و سرپرست دفتر نمایندگی سازمان نصر در تهران انتخاب شدند.
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
+ **سال ۱۳۵۸ خورشیدی:** تأسیس اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان توسط عبدالحسین مقصودی.
 
*توضیحات (این مطلب حساسیت‌زا است و نیازمند منابع بیشتری برای تائید این بخش مورد نیاز است):* در سال ۱۳۵۱−۱۳۵۰، سازمانی به نام «تنظیم نسل نو هزارهٔ مغل» در کویته توسط عبدالحسین مقصودی تأسیس شد. بعد از کودتای ۷ ثور ۱۳۵۷ عبدالحسین مقصودی مؤسس تنظیم نسل نو هزارهٔ مغل، گروه دیگری به نام «اتحادیهٔ مجاهدین اسلامی افغانستان» را تأسیس کرد. در این گروه افراد چپ‌گرا (مائوئیست‌ها)، خوانین، برخی روحانیان نیز حضور داشتند. حتی «سید حسین فاضل» که نماینده آیت‌الله خمینی در کویته فعالیت داشت، رئیس این اتحادیه تعیین شد. هرچند گفته شده که این سمت تشریفاتی بوده و رییس اصلی عبدالحسین مقصودی و معاون وی حاجی غلام رسول کلچه فروش بوده است. از اعضای این گروه می‌توان به : محمد عیسی غرجستانی، قاری نامور و غلام حسین رضوانی، شیخ عبدالصمد اکبری، شیخ عبدالحکیم صمدی و شیخ امان فصیحی، حاجی شیرآقا، ارباب حیدر، عبدالحسین مقصودی، حاجی برکت، حاجی غلام رسول، حاج نادر الله داد، ارباب غریبداد، عنایت الله صفدری و غیره اشاره کرد.
 
این اتحادیه در سال ۱۳۵۸ در مرکز فرمانداری جاغوری در ولایت غزنی با گشایش دفتری آغاز بکار کرد و چندین پایگاه نظامی ایجاد نمود. گفته می‌شود سازمان‌های چپی مانند «ساما»، «سرخا» و رهایی در اتحادیه مجاهدین نفود و همکاری داشتند. در این گروه بعدها انشعابی صورت گرفت و غرجستانی، عنایت‌الله صفدری، حاجی شیرآقا، حاجی جسین علی و حاجی غلام رسول انشعاب دیگری از این اتحادیه ایجاد کردند. بعدها فعالیت این گروه با مخالفت مردم و شورای روحانیت جاغوری مواجه شد. این گروه به مدرسه مهدیه در «سنگ ماشه» حمله کرد تا نیروهای مخالف را سرکوب کند. در نتیجه درگیری‌ها سرانجام بساط این گروه از جاغوری و دیگر مناطق برچیده شد و اتحادیه مجاهدین اسلامی از بین رفت. اما افراد آن در گروه‌های دیگر حضور یافتند. چنانچه عیسی غرجستانی و عبدالحسین مقصودی بعدها به حزب وحدت اسلامی پیوستند و حتی مقصودی عهده‌دار ریاست کمیسیون سیاسی این حزب در زمانی مزاری شد.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۴: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی. | پیام آفتاب − اتحادیه‌ ی مجاهدین اسلامی افغانستان، [پیوند ۱](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2182/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87%E2%88%92%DB%8C%E2%88%92%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%88%92%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%88%92%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200416221851/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2182/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پرونده منبع](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-news-2182-%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87%E2%88%92%DB%8C%E2%88%92%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%88%92%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%88%92%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.txt)
 
+ **سال ۱۳۵۸ خورشیدی:** تأسیس سازمان مجاهدین خلق افغاستان. رهبران این سازمان احمدی، علی‌پور و عبدالله واحدی بودند.
 
*توضیحات (نیازمند منابع بیشتر): *سازمان مجاهدین خلق افغانستان ریشه در جریان‌های قبل از کودتای ۷ ثور ۱۳۵۷ دارد و خود سازمان مدعی است که در سال ۱۳۵۶ پس از ائتلاف دو گروه «مجاهدین ملّی» و «چریک‌های مجاهد خلق» تشکیل شده است. سازمان مجاهدین خلق در ابتدا با نام سازمان مجاهدین ملی شناخته می‌شد که در سال ۱۳۵۸ در ایران، اعلام موجودیت کرد. این سازمان بعداً تحت عنوان «سازمان مجاهدین خلق مسلمان» آغاز بکار کرد؛ اما بدلیل تشابه اسمی با سازمان شریعتمداری در ایران به «سازمان مجاهدین خلق افغانستان» تغییر نام داد. این سازمان عضو جبههٔ آزادی بخش انقلاب اسلامی افغانستان بود و مسئولیت نظامی آن را بر عهده داشت. پس از سرکوب سازمان مجاهدین خلق ایران، این سازمان نام خود رابه «سازمان مجاهدین مستضعفین افغانستان» تغییر داد و فعالیت‌های خود را در پاکستان، اروپا و افغانستان ادامه بخشید. پایگاه سازمان مجاهدین مستضعفین در بامیان به نام «سپاه عاشورا» تحت فرماندهی احمدی فعالیت می‌کرد و بعد از مرگ او تا زمان پیوستن به حزب وحدت اسلامی در سال ۱۳۷۱ به کار خود ادامه داد. علی پور که به عنوان فرد اول این سازمان شناخته می‌شود در سال ۱۳۶۷ در منطقه سرخ پارسا کشته شد. **در منبع آمده است** که اولین جنگ حزب وحدت اسلامی و اتحاد اسلامی سیاف در کابل در سال ۱۳۷۱ بدلیل کشته شدن افرادی از سازمان مجاهدین مستضعفین که در شورای مرکزی حزب وحدت عضویت داشتند، آغاز شد. چمن علی ابوذر، کریم موحد و وثیق حسینی از اعضای شورای مرکزی حزب وحدت اسلامی افغانستان بودند که در تاریخ ۱۱ جوزا (خرداد) ۱۳۷۱ در نزدیکی سیلو توسط افراد شورای نظار کشته شد. هرچند گفته می‌شود این کشتار توسط اعضای اتحاد سیاف صورت گرفته است. *(حساسیت‌زا)* تصور می‌شود که این قتل به دلیل اختلاف درونی نیروهای چپ و التقاطی که در حزب وحدت و شورای نظار نفوذ کرده بودند، رابطه داشته باشد. بعد از این حادثه افراد مجاهدین مستضعفین در بخش‌های نظامی، سیاسی و فرهنگی حزب وحدت بیشتر فعال شدند. چنانچه در سال ۱۳۷۳، سید یزدان شاه هاشمی، به مقام فرماندهی عمومی حزب وحدت اسلامی از سوی مزاری گماشته شد و امینی مسئولیت دفتر حزب وحدت در آذربایجان را بر عهده گرفت. امینی پس از کشته شدن هاشمی در سانحهٔ هوایی در بامیان، عهده‌دار مسئولیت کمیسیون نظامی حزب وحدت جناح خلیلی شد.
 
برخی از چهره‌های مطرح این سازمان: چمن علی یکاولنگی، سید یزدان شاه هاشمی از خواجه میری غزنی، واثقی از بهسود، امینی از کجاب بهسود، کریم موحد، وثیق حسینی و سید شریف ناصرزاده.
 
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی. | پیام آفتاب − سازمان مجاهدین خلق افغانستان [پیوند وبگاه](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2348/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200419151741/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2348/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پرونده منبع](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-news-2348-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.txt)
 
+ **سال ۱۳۵۸ خورشیدی:** تأسیس شورای اتفاق اسلامی افغانستان به رهبری سید علی بهشتی ورسی.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.
 
+ **سال ۱۳۵۸ خورشیدی:** تأسیس نهضت اسلامی افغانستان.
 
*توضیحات (نیازمند منابع بیشتر)* این جریان سیاسی توسط طلبه‌هایی که به‌طور عمده مربوط به منطقهٔ جاغوری در ولایت غزنی بودند، در سال ۱۳۵۸ در قم تأسیس شد و با انتشار اعلامیه‌ای به مناسبت تقیح کودتای هفتم ثور در تهران، اعلان موجودیت کرد. حجت‌الاسلام علی‌یاور افتخاری، سرپرستی شورای مرکزی نهضت اسلامی را بر عهده داشت. حدود ۱۴ تن از طلاب و روحانیت نهضت اسلامی افغانستان در سال ۱۳۶۱ با انتشار اعلامیه‌ای از نهضت اسلامی انشعاب نموده و تحت عنوان نهضت اسلامی افغانستان (مؤسسین) اعلام موجودیت کردند. دلیل انشعاب، اخراج آقای رحیمی، فرمانده عمومی نهضت اسلامی از این حزب توسط شورای مرکزی بدلیل اتهام مسافرت های بی‌باکانه در شهر‌های کابل و هرات و تماس با عناصر رژیم کابل و عناصر مشکوک خودسر بود. این انشعاب در ۹ سنبله (شهریور) ۱۳۶۴ منحل و اعضای آن به نهضت اسلامی برگشتند. در سال ۱۳۶۷، کنگره نهضت اسلامی در تهران برگزار شد که در آن شورای مرکزی پیشین به شورای رهبری تغییر نام داد. نهضت اسلامی در غزنی، هرات پایگاه نظامی داشت. نهضت اسلامی پس از تشکیل حزب وحدت اسلامی افغانستان به این حزب پیوست اما آقای افتخاری، رهبر نهضت اسلامی از پیوستن به حزب وحدت اسلامی خود‌داری کرد.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.| پیام آفتاب − نهضت اسلامی افغانستان −سید محمدباقر مصباح‌زاده − [پیوند وبگاه](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/article/32402/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200420011136/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/article/32402/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند پرونده](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-article-32402-نهضت-اسلامی-افغانستان.txt)
 
* **۱ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم گیزاب و دایکندی علیه رژیم کمونیستی.
###### _____.(۱۳۶۷).تاریخ تحلیلی انقلاب اسلامی افغانستان ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰.صفحه ۱۴۸ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
 
* **۱ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم سنگچارگ یا سنچارک (در ولایت سرپل کنونی) علیه رژیم کمونیستی.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم امرخ (ولایت بلخ) علیه رژیم کمونیستی.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم بادغیس و قلعه‌نو و فتح ولسوالی این مطقه.*(هزاره‌های زیادی در ولایت بادغیس کنونی زندگی می‌کنند)*.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۵ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** یکی از قوماندانان رژیم کمونیستی در کجاب بهسود توسط یک شخص بقتل رسید و چند نفر دیگر از نیروهای رژیم زخمی شدند.این اقدام منجر به قیام مردم بهسود علیه رژیم کمونیستی گردید.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۸ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** قیام مردم دایکندی علیه رژیم کمونیستی که بعد از دو روز مبارزه موفق به آزادسازی ولسوالی *(دایکندی قبلا یک ولسوالی بود)* این منطقه گردیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۰ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی گیزاب از دست نیروهای رژیم حاکم.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۲ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی بلخاب مرکز (ولایت سرپل) از دست نیروهای رژیم وقت.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۴ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی سنگچارک (ولایت سرپل) از دست نیروهای رژیم کمونیستی.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۴ حمل (فروردین) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی شهرستان، پس از یک شبانه‌روز جنگ مداوم با نیروهای رژیم وقت.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۳ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم ناهور و خوات علیه رژیم حاکم.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۵-۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۶ یا ۸ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** مردم ناهور به فرماندهی سید محمد حسن، توانستند نیروهای رژیم کمونیستی را از ولسوالی ناهور (غزنی) خارج کنند.*در منابع مختلف، آزادسازی ولسوالی ناهور در ۶ ثور ۱۳۵۸ و در منبع دیگری ۸ ثور ۱۳۵۸ درج شده است*.
###### _____.(۱۳۶۸).رئیس عمومی کمیسیون نظامی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان: باشد که وارثین شهدا و انقلاب، بازیگران بیگانه را فرصت ندهند (مصاحبه)، پیام اتفاق (ماهنامه) ، شماره دوازدهم.صفحه ۲، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان، ۱۲ ثور ۱۳۶۹ خ.| _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۹ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** هفتاد و هشت تن از مردم «آبدره» حصه اول بهسود، توسط عمال رژیم کمونیستی دستگیر و به کابل فرستاده شدند.همه این افراد بدون محاکمه به شهادت رسیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۹ یا ۱۰ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی یکاولنگ (ولایت بامیان) از دست نیروهای رژیم حاکم.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.| _____.(۱۳۶۷).تاریخ تحلیلی انقلاب اسلامی افغانستان ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰.صفحه ۱۴۹ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
 
* **۱۰ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم مالستان (ولایت غزنی) علیه رژیم حاکم.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۱ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی ورس (ولایت بامیان) از دست رژیم کمونیستی.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۱ یا ۱۲ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** مردم پنجاب توانستند ولسوالی پنجاب را از دست نیروهای رژیم کمونیستی آزاد کنند.
###### _____.(۱۳۶۶).مصاحبه با سنگرداران انقلاب (گفتگو با حجت‌الاسلام شیوا)، پیام مستضعفین (زیر نظر شورای فرهنگی سازمان نصر افغانستان)، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۸۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.| _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۲ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی جغتو (جیغتو) از دست رژیم کمونیستی.*اکنون در افغانستان دو ولسوالی به نام جغتو وجود دارد.یک ولسوالی در ولایت میدان، ولسوالی دیگر در ولایت غزنی.در منبع اشاره نشده این ولسوالی مربوط به کدام ولایت است*.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** جلسه مهم سران مجاهدین هزاره‌جات (هزارستان) در قریه (روستای) «بادک شهیدان» بامیان، برای تصرف ولایت بامیان.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم «غور» علیه رژیم وقت.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۶ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز جنگ شدید در مرکز ولایت بامیان برای تصرف مراکز حکومتی.این جنگ‌ها بیش از یک هفته ادامه یافت و بخش‌های زیادی از مناطق تحت کنترل رژیم بدست رزمندگان موقتاً فتح شد.در این جنگ‌ها رزمندگان تلفات زیادی دیدند که تنها در نبرد میدان هوایی بامیان، حدود ۷۰۰ تن از رزمندگان دایزنگی، یکاولنگ و دایکندی به شهادت رسیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۱ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح موقت مرکز ولایت بامیان و به شهادت رسیدن عدهٔ زیادی از رزمندگان.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۴ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی شولگره (ولایت بلخ) از دست رژیم حاکم.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی ولسوالی حصهٔ اول بهسود (ولایت میدان) از دست رژیم حاکم.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۸ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۸ خورشیدی:** قیام نیروهای رژیم که به صف نیروهای رزمندگان پیوسته بودند.در نتیجه این قیام به مدت ۲ شبانه روز مرکز بامیان بدست مردم افتاد.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۶، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی:** بیش از هزار سرباز و افسر با سلاح‌های سبک و سنگین در سنگ‌ماشه جاغوری (ولایت غزنی) مستقر شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۶ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم جاغوری (ولایت غزنی) که بعد از یک هفته نبرد توانستند ولسوالی جاغوری را آزاد کنند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۸ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آزاد سازی کامل ولسوالی حصهٔ اول بهسود از دست رژیم کمونیستی.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۱ جوزا (خرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح ولسوالی مرکز بهسود که نزدیک دو ماه در محاصره مجاهدین قرار داشت و عده زیادی از مردم به شهادت رسیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲ سرطان (تیر) ۱۳۵۸ خورشیدی:** قیام مردم هزاره چنداول کابل که به شدت توسط نیروهای دولتی سرکوب شد.در روزهای بعد عده زیادی از مردم هزاره در کابل به بهانه حضور در این قیام دستگیر و شهید شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ. | _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۶: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.
 
* **۱۲ سرطان (تیر) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح مدرسه دینی فولادی بامیان که در تصرف نیروهای رژیم کمونیستی درآمده بود.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۷، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۵ سرطان (تیر) ۱۳۵۸ خورشیدی:** قیام مردم ولایت بامیان.
###### _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۶: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.
 
* **۱۷ اسد (مرداد) ۱۳۵۸ یا ۱۶ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح علاقداری شیمبول شیخعلی توسط رزمندگان پنجاب و ورس.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز قیام مردم دره ترکمن هزاره‌جات (هزارستان).
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۶ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸یا ۱۷ اسد (مرداد) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح علاقداری شیمبول شیخعلی توسط رزمندگان پنجاب و ورس.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۳ سنبله (شهریور) ۱۳۵۸ خورشیدی:** نبرد خونین در کوه مارشال و کوه تشه واقع در نزدیک میدان.در این جنگ ۲۱ تن از رزمندگان بهسود به شهادت رسیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲ میزان (مهر) ۱۳۵۸ خورشیدی:** آغاز نبرد شدید میان رزمندگان بهسود با قوای روسی که ۳ شبانه‌روز ادامه یافت.در این جنگ چندین عراده تانک و ۱۸۰ نفر از سربازان روسی کشته و حدود ۳۷ تن از مردم نیز به شهادت رسیده یا زخمی ‌شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۱ میزان (مهر) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح منطقه مهم و استراتژیکی «میانه‌کوه» واقع در شمال لولنج و آخر دره ترکمن توسط گروه توحید.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۰ میزان (مهر) ۱۳۵۸ خورشیدی:** نبرد شدید میان رزمندگان بهسود با قوای رژیم در پایگاه «بند خواجه» میدان که پس از ۲۰ روز جنگ رزمندگان بهسود پیروز شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۵ عقرب (آبان) ۱۳۵۸ خورشیدی:** اعزام ۱۲ هزار نیروی رژیم کمونیستی به همراه صدها عراده تانک، برای سرکوب مردم دره ترکمن، شیخ علی که پس از یک‌ماه جنگ‌های خونین سرانجام مجبور به عقب‌نشینی و فرار گردیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۶ عقرب (آبان) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح ولسوالی لولنج بعد از دو ماه محاصره و جنگ‌های شدید.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۷ عقرب (آبان) ۱۳۵۸ خورشیدی:** فتح پایگاه مهم رژیم واقع در دوآب شیخعلی و لولنج
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۱ جدی (دی) ۱۳۵۸ خورشیدی:** مهاجرین هزاره در ایران، تظاهراتی در اعتراض به هجوم وحشیانه ارتش سرخ در افغانستان برگزار کردند.این تظاهرات‌ها در شهرهای تهران و مشهد برگزار شد.و با شعار سر دادن علیه شوروی، خواستار خروج نیروهای این کشور از افغانستان شدند.
###### _____.(۱۳۵۸).گزارش، پیام مهاجر، شماره ۹، سال نخست.صفحه ۱ ، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، جدی ۱۳۵۸ خ.
 
* **۱۶ جدی (دی) ۱۳۵۸ خورشیدی:** برخی از طرفداران «جنبش مقاومت اسلامی» سفارت افغانستان را در تهران تصرف کرده و از افراد موجود در سفارت بازجویی کرده و به بازرسی اسناد و مدارک سفارتخانه پرداختند.همچنین تصاویر برخی افراد از جمله شهید بخلی را روی شیشه‌های ساختمان سفارت نصب نمودند.تصرف‌کنندگان حدود ۶۵ تن بودند با شکستن درهای ورودی سفارت، وارد ساختمان سفارت شدند.تصرف‌کنندگان در ساعت ۴:۳۰ بعد از ظهر گروگان‌ها را آزاد کرده و از سفارت بیرون آمده و قطع‌نامه ده ماده‌ای که تنظیم کرده بودند را در حضور جمعیت خواندند.
###### _____.(۱۳۵۸).گزارش، پیام مهاجر، شماره ۹، سال نخست.صفحه ۶-۸ ، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، جدی ۱۳۵۸ خ.
 
## ۱۳۵۹
 
* **سال ۱۳۵۹ خورشیدی:** تأسیس تنظیم پاسداران جهاد اسلامی افغانستان.*در شماره سوم نشریه پاسدار اسلام، آیت‌الله تقدسی به عنوان رهبر این تنظیم معرفی شده است*. پاسداران جهاد اسلامی توسط شورای رهبری اداره می‌شد که از چهره‌های شناخته شده آن می‌توان از محمد اکبری، آیت‌الله تقدسی، شیخ ضامن علی محقق، شیخ صادقی نیلی نام برد.
 
*توضیحات (نیازمند منابع بیشتر)* پاسداران جهاد اسلامی در سال ۱۳۵۹ توسط عناصر غیر حزبی و عده‌ای از طرفداران ناراضی احزاب موجود در آن زمان بخصوص شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان و حرکت اسلامی افغانستان بوجود آمد و در سال ۱۳۶۲ اعلام موجودیت کرد. برخی از رهبران این گروه که در خارج حضور داشتند پنج پایگاه مرکزی را به مسئولیت افراد مورد نظرشان بوجود آوردند و یک شورای نمایندگی تأسیس کردند. شورای نمایندگی پاسداران جهاد اسلامی به دو جناح آیت‌الله محقق کابلی (ترکمنی) و زاهدی تقسیم شدند. پنج پایگاه مرکزی شامل پایگاه‌های زیر بودند:
 
۱ ـ پایگاه مرکزی خاتم الانبیا (ص) در بهسود که مسؤولیت نمایندگی آن را آیت الله محقق کابلی به عهده داشت.
 
۲ ـ پایگاه مرکزی علی بن ابی طالب (ع) در ورس، به مسؤولیت آقای اکبری.
 
۳ـ پایگاه مرکزی نبوت در غزنی به مسؤولیت آقای زاهدی.
 
۴ـ پایگاه مرکزی عدالت در ارزگان به مسؤولیت صادقی نیلی.
 
۵ ـ پایگاه مرکزی رسالت در شمال افغانستان.
 
پاسداران جهاد اسلامی افغاستان یکی از گروه‌های مؤسس حزب وحدت اسلامی افغانستان بود که پس از تأسیس این حزب، منحل شد.
 
###### _____.(۱۳۷۰).سر مقاله (اشاره گذرا به هدف این نشریه)، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره اول.سال اول.صفحه ۱، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۱ عقرب ۱۳۷۰ خ.| _____.(۱۳۷۰).--، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره سوم.سال اول.صفحه ۱، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۲ قوس ۱۳۷۰ خ. | _____. (۱۳۶۵) فصل هفتم − وضعیت سیاسی افغانستان، حبل الله، شماره ۳۱، سال ۳. صفحه ۶۵: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، جدی (دی) ۱۳۶۵ خ − ویژه‌نامه شش جدی.| پیام آفتاب − پاسداران جهاد اسلامی افغانستان [پیوند وبگاه](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/596/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200420013829/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/596/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند پرونده](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-news-596-پاسداران-جهاد-اسلامی-افغانستان.txt)
 
* **ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۹ خورشیدی:** نیروهای رژیم با همکاری نیروهای روسی از بامیان (مرکز ولایت) به سمت یکاولنگ حرکت کردند.هرچند در ابتدا آنها توانستند به پیروزی‌هایی دست یابند، اما تلاش آنها برای تسخیر ولسوالی‌های «ورس»، «پنجاب»، لعل و سرجنگل» و ... به نتیجه نرسید و نیروهای روسی پس از شکست‌های پیاپی با استفاده از هلیکوپترها منطقه بامیان را ترک کرده و به سوی کابل فرار کردند.
###### _____.(۱۳۵۹).گزارش، پیام مهاجر، شماره ۱۵، سال دوم.صفحه ۳-۵ ، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، جوزا ۱۳۵۹ خ.
 
* **۴ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۹ خورشیدی:** نیروهای رژیم کمونیستی به همراه نیروهای روسی با پشتیبانی ششصد عراده تانک (و بنا بگفته‌ای هزار و صد تانگ) و مهمات پیچیده نظامی دیگر، از شهر غزنی برای تسخیر مناطق «جغتو» که در غرب غزنی واقع شده‌است، حرکت کردند.
###### _____.(۱۳۵۹).گزارش، پیام مهاجر، شماره ۱۵، سال دوم.صفحه ۳-۵ ، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، جوزا ۱۳۵۹ خ.
 
* **۱۷ ثور (اردیبهشت) ۱۳۵۹ خورشیدی:** نیروهای رژیم کمونیستی به همراه نیروهای روسی با پشتیبانی حدود ۱۲۰۰ تانک و خودروهای زرهی که هواپیماهای جنگی و توپدار، آنها را همراهی می‌کرده، از طریق چند درهٔ «اوتله»، «گوار»، «لرگه» و «زردآلو» به قصد سرکوب مردم جاغوری (یکی از مناطق هزاره‌جات (هزارستان) که قبلا آزاد شده بوده) حرکت کردند.
###### _____.(۱۳۵۹).گزارش، پیام مهاجر، شماره ۱۵، سال دوم.صفحه ۵-۸ ، قم (ایران): نشریه کانون مهاجر (افغانستانی‌های خارج از کشور)، جوزا ۱۳۵۹ خ.
 
* **۲۶ سرطان (تیر) ۱۳۵۹ خورشیدی:** فتح پایگاه مهم چهارده غور توسط گروه توحید ترکمن و رزمندگان ولسوالی‌های سرخ پارسا، دره ترکمن و شیخعلی.در نتیجه آن غنایم زیادی به دست نیروهای رزمنده رسید.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
* **۵ میزان (مهر) ۱۳۵۹ خورشیدی:** آغاز حملات شدید نیروهای روسی به سوی هزاره‌جات (هزارستان) از طریق میدان، بامیان، غوربند، غور و غرنی.در منبع نوشته شده که نیروهای روسی در این حملات با بیش از ۴۰۰ تانک حمله‌ور شدند و سرانجام پس از یک ماه شکست خورده و مجبور به فرار گردیدند.
###### _____.(۱۳۶۶).تقویم تاریخ، پیام مستضعفین، شماره ۶۵-۶۶.صفحه ۱۵۸-۱۵۹، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، حمل (فروردین) - ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۶ خ.
 
## ۱۳۶۰
 
## ۱۳۶۱
 
## ۱۳۶۲
 
* **سال ۱۳۶۲ خورشیدی:** اعلام موجودیت پاسداران جهاد اسلامی افغانستان.
###### پیام آفتاب − پاسداران جهاد اسلامی افغانستان [پیوند وبگاه](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/596/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200420013829/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/596/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند پرونده](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-news-596-پاسداران-جهاد-اسلامی-افغانستان.txt)
 
## ۱۳۶۳
 
+ **۱۴ حوت (اسفند) ۱۳۶۳ خورشیدی:** اعلام ائتلاف چهار گروه اسلامی افغانستان «سازمان نصر، پاسداران جهاد اسلامی، نهضت اسلامی و جبهه متحد انقلاب اسلامی»
###### _____. (۱۳۶۳) ائتلاف چهار گروه اسلامی و پیامدهای آن، حبل الله، شماره ۸−۹، سال ۱. صفحه ۱۶: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، دلو−حوت (بهمن−اسفند) ۱۳۶۳ خ.
 
## ۱۳۶۴
 
+ **۴ میزان (مهر) ۱۳۶۴ خورشیدی:** حمله گسترده نیروهای روسی به بهسود ولایت میدان. در این حمله نیروهای روسی از زمین و هوا به سوی بهسود حمله‌ور شده و پس از مقاومت نیروهای مردمی و با تحمل خسارات جانی و نظامی منطقه را ترک کردند. در این حمله ۱۴ تن از نیروهای مردمی به شهادت رسیدند. از آنجاییکه این حمله در ماه محرم اتفاق افتاده بود به «کربلای بهسود» معروف شد.
###### _____. (۱۳۶۹) مناسبت‌های تاریخی مذهبی سیاسی، حبل الله، شماره ۷۴، سال هفتم. صفحه ۲۱: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، اول عقرب (آبان) ۱۳۶۹ خ.
 
* **۲۰ عقرب (آبان) ۱۳۶۴ خورشیدی:** نیروهای رژیم با سه فرقه نظامی برای تصرف قره‌باغ و منطقهٔ استراتژیک جاغوری آمده بود.
###### _____.(۱۳۶۷).خاطرات سنگر، شماره ۱۳، سال دوم.صفحه ۵۳ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، حمل ۱۳۶۷ خ.
 
* **۸ قوس (آذر) ۱۳۶۴ خورشیدی:** در نتیجه جلسه نمایندگان چهاد نهاد اسلامی (نصر، پاسداران، دعوت و نهضت) تصمیم گرفته شد در این تاریخ عملیاتی علیه نیروهای رژیم و روسی مستقر در منطقه زردالو (غزنی) صورت بگیرد.در نتیجه این حمله نیروهای رژیم و روسی منطقه را ترک گفته و در منطقه کودری مستقر شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).خاطرات سنگر، شماره ۱۰، سال اول.صفحه ۶۰-۶۱ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، جدی ۱۳۶۶ خ.
 
* **۹ قوس (آذر) ۱۳۶۴ خورشیدی:** گزارش‌ها از جاغوری خبر می‌رساند که نیروهای رژیم از جاغوری شکست خوردهو گروه گروه به سمت تمکی در حرکت هستند.
###### _____.(۱۳۶۶).خاطرات سنگر، شماره ۱۰، سال اول.صفحه ۶۲ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، جدی ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۸ قوس (آذر) ۱۳۶۴ خورشیدی:** سالروز شهادت حجت‌الاسلام و المسلمین شهید بستانعلی مجاهد، قوماندان عمومی مالستان بین سال‌های ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴.*بیوگرافی:«بستانعلی مجاهد در سال ۱۳۵۹ در ولایت ترکستان دست به مبارزه زد و مدتی دستگیر شد.وی توانست از زندان فرار کرده و به مالستان رفت.وی در سال ۱۳۶۱ به عنوان قوماندان عمومی مالستان تعیین شد.وی مدتی بعد جبهه خود را در منطقه شاه جوی ولایت قلات انتقال داد و مدتی بعد به عنوان فرمانده عمومی در ولایت قلات از طرف مردم اهل سنت تعیین شد.وی در سال ۱۳۶۳ به کمک دیگر رزمندگان در ولسوالی جاغوری رفت و در آخر در تاریخ ۲۸ قوس (آذر) ۱۳۶۴ در ساعت ۵ بعد از ظهر مورد اصابت گلوله دشمن قرار گرفته و شهید شد».*
###### _____.(۱۳۷۰).ششمین سالگرد پر افتخار فرمانده محبوب و قهرمان معرکه و پاسدار رشید اسلام حجت الاسلام والمسلمین شهید بستانعلی مجاهد، قوماندان عمومی مالستان را به همه مجاهدین جان بر کف و ملت مبارز و شهید پرور تسلیت عرض میکنم، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره هفتم.سال اول.صفحه ۶، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۲ دلو ۱۳۷۰ خ.
 
## ۱۳۶۵
 
* **عاشورا سال ۱۳۶۵ خورشیدی، احتمالاً ۲۴ شهریور (سنبله) ۱۳۶۵ خورشیدی:** در عاشورای سال ۱۳۶۵ روس‌ها با ۵ هزار دستگاه تانک، ۲۰ هزار سرباز و صدها فروند جنگنده و هلی‌کوپتر حملات خویش را آغاز و به سوی هزاره‌جات پیشروی کردند.*توضیحات منبع: به مدت یک ماه تمام دهات و راه‌های عبور و مرور منطقهٔ «بهسود» شب و روز بمباران می شد، جنگ در کوتل ونی و جلریز درگفت و رزمندگان «ورس»، «یکاولنگ»، «پنجاب» و «لعل و سرجنگل» به کمک آمدند.این جنگ به مدت ۱۸ شب و روز ادام داشت و سرانجام رزمندگان مجاهد پیروز این جنگ شدند و نیروهای روسی تا کابل عقب‌نشینی کردند.در منبع آمده است که در اثر این شکست، دولت نجیب سیاست نرمش را در پیش گرفت و شورای ملیت هزاره را بوجود آورد.هرچند سازمان نصر مخالف شورای ملیت هزاره بود و آن را سیاست روس‌ها و دولت نجیب به منظور تفرقه در صفوف مجاهدین اعلام کرد.
###### _____.(۱۳۶۷).هدف از بوجود آوردن ولایت جدید در شمال افغانستان چیست؟ ، پیام مستضعفین، شماره ۶۹-۷۰.صفحه ۲۴ - ۶۱ ، قم (ایران): نشریه سازمان نصر افغانستان در خارج از کشور، ۱۳۶۷ خ.
 
## ۱۳۶۶
 
* **سال ۱۳۶۶ خورشیدی:** شورای ائتلاف پایه‌گذاری شد و محمدکریم خلیلی به عنوان سخنگو و اعضای هیئت رهبری تعیین شد.
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
* **۲۷ جوزا (خرداد) ۱۳۶۶ خورشیدی:** کاروان نظامی رژیم که از قره باغ به سوی قندهار مورد حمله نیروهای سازمان نصر قرار گرفته و چند تن از نیروهای رژیم کشته و برخی تانک‌ها و ماشین‌های نیروهای رژیم توسط مین از بین رفتند.گفته شده در این حمله دو تن از نیروهای سازمان نصر زخمی و دو تن از افراد غیرنظامی شهید شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).گزارشی از جبهات ، پیام مقاومت، شماره ۴، سال اول.صفحه ۵۲ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، سرطان ۱۳۶۶ خ.
 
* **۵ سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خورشیدی:** نیروهای رژیم کمونیستی، عملیاتی را علیه سنگر‌های مجاهدین در درهٔ میدان آغاز می‌کند.در این حمله یکی از رزمندگان سازمان نصر به نام «عزیزالله» به شهادت می‌رسد.
###### _____.(۱۳۶۶).گزارشی از جبهات، پیام مقاومت، شماره ۵-۶، سال اول.صفحه ۷۴ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، اسد-سنبله ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۳ سرطان (تیر) ۱۳۶۶ خورشیدی:** کاروان نظامی رژیم که از قندهار در حال بازگشت بودند در منطقه قره‌باغ مورد حمله نیروهای سازمان نصر قرار می‌گیرد.
###### _____.(۱۳۶۶).کزارشی از جبهات ، پیام مقاومت، شماره ۴، سال اول.صفحه ۵۲-۵۳ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، سرطان ۱۳۶۶ خ.
 
* **۲۹ سنبله (شهریور) ۱۳۶۶ خورشیدی:** در انستیتوت پلی‌تخنیک کابل با حضور عده‌ای به عنوان نمایندگان مردم هزاره، «جرگه سراسری هزاره» برگزار شد.*توضیحات: این جلسه با سخنرانی نجیب‌الله احمدزی رئیس جمهور وقت آغاز می‌گردد.در این جلسه «خادم حسین بیگ» به عنوان رئیس عمومی معرفی می‌گردد.قطعنامه این کنگره توسط کشتمند خوانده شده و در خاتمه دوباره نجیب‌الله احمدی‌زی سخنرانی می‌کند.
 
موضوعات مورد بحث در این کنگره:
 
* صحبت در خصوص مظلومیت گذشته مردمان هزاره.
* دفاع از فقه جعفری و رسمیت یافتن آن و نیز یادکردن از چند چهره سرشناس مثل علامه سید اسماعیل بلخی و فیض محمد کاتب هزاره.
* وعده کمک‌های مالی و اعمار شفاخانه (درمانگاه) برای هزاره‌ها.
* انتخاب خادم‌حسین بیگ بعنوان رئیس عمومی جرگه.
* اشاره به کنفرانس ژنو و بحث آشتی ملی.
* تهدید و تطمیع گروه‌های مسلح هزاره.
###### _____.(۱۳۶۶).تشکیل باصطلاح جرگهٔ سرتاسری هزاره، یا توطئه نجیب مزدور ، پیام مقاومت، شماره ۵-۶، سال اول.صفحه ۳۱ تا ۴۰ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، اسد-سنبله ۱۳۶۶ خ.
 
* **۳ میزان (مهر) ۱۳۶۶ خورشیدی:** نیروهای سازمان نصر عملیاتی را علیه کاروان نظامی - اقتصادی رژیم کمونیستی، در مسیر کابل قندهار، در منطقهٔ قرچهٔ قره‌ باغ صورت می‌دهد.
###### _____.(۱۳۶۶).گزارشی از جبهات، پیام مقاومت، شماره ۵-۶، سال اول.صفحه ۷۵ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، اسد-سنبله ۱۳۶۶ خ.
 
* **۱۷ جدی (دی) ۱۳۶۶ خورشیدی:** نیروهای سازمان نصر افغانستان، مربوط به غند «حمزه سیدالشهداء» در ولسوالی چمتال ولایت بلخ عملیاتی را انجام می‌دهد.در این عملیات به گفته منبع (۱۴۰) تن از نیروهای رژیم و روسی به هلاکت رسیدند.از نیروهای سازمان نصر ۱۳ تن در این حمله به شهادت رسیده و ۷ تن دیگر زخمی شدند.
###### _____.(۱۳۶۶).گزارشی از جبهات، شماره ۱۰، سال اول.صفحه ۶۵ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، جدی ۱۳۶۶ خ.
 
## ۱۳۶۷
 
* **۵ حمل (فروردین) ۱۳۶۷ خورشیدی:** نیروهای سازمان نصر، پاسداران جهادی اسلامی، حزب اسلامی افغانستان و نیروی اسلامی افغانستان عملیات مشترکی را برای تصرف ولسوالی «سیاه گرد» غوربند در ولایت «پروان» انجام داده که در نتیجه آن این ولسوالی پس از جنگ سنگین میان مجاهدین و نیروهای رژیم و روسی در ۲۲ حمل (فروردین) ۱۳۶۷ به دست نیروهای مجاهدین فتح می‌شود.
###### _____.(۱۳۶۷).خبری از جبهه، شماره ۱۵-۱۶، سال دوم.صفحه ۷۰-۷۱-۷۲ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، جوزا-سرطان ۱۳۶۷ خ.
 
* **۲ سرطان (تیر) ۱۳۶۷ خورشیدی:** رزمندگان مخالف رژیم با حضور فعال نیروهای سازمان نصر عملیاتی را به منظور فتح تمامی پوسته‌های امنیتی ولایت میدان آغاز می‌کنند.
###### _____.(۱۳۶۷).خبری از جبهه، شماره ۱۵-۱۶، سال دوم.صفحه ۶۷ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، جوزا-سرطان ۱۳۶۷ خ.
 
* **۴ سرطان (تیر) ۱۳۶۷ خورشیدی:** عملیات رزمندگان مخالف رژیم که دو روز قبل آغاز شده بود، به نفع رزمندگان به پیروزی رسید و تمامی پوسته‌های امنیتی ولایت میدان فتح شد.هرچند روز بعد نیروهای رژیم توانستند برخی پوسته‌ها را دوباره فعال کنند.
###### _____.(۱۳۶۷).خبری از جبهه، شماره ۱۵-۱۶، سال دوم.صفحه ۶۷ ، غزنی (افغانستان): نشریه سازمان نصر افغانستان در داخل کشور، جوزا-سرطان ۱۳۶۷ خ.
 
## ۱۳۶۸
 
* **سال ۱۳۶۸ خورشیدی:** حزب وحدت اسلامی افغانستان تأسیس شد.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
* **۲۶ حوت (اسفند) ۱۳۶۸ خورشیدی:** فرمانده غلام نبی مشتاق، عضو شورای مرکزی و معاون شورای ولایتی حزب حرکت اسلامی در نبرد با نیروهای دولتی در ولایت میدان که از ناحیه سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود، در راه مواصلت به پیشاور در کوتل سرکی به شهادت رسید.رزمندگان تحت فرماندهی او، در تاریخ ۱۷ حوت (اسفند) ۱۳۶۸ علمیات خود را علیه نیروهای دولتی در اطراف میدان آغاز کرده بودند و به مدت تقریباً ۱۰ روز، این عملیات ادامه داشت.
 
###### _____.(۱۳۶۸).فرمانده مشتاق به شهادت رسید، پیام اتفاق (ماهنامه) ، شماره یازدهم.صفحه ۱ و ۲، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان، حمل ۱۳۶۹ خ.> | _____.(۱۳۷۰) دومین سالگرد شهادت شهید مشتاق مبارک باد!، پیام جهاد، شماره ۵۷.صفحه ۳، پیشاور (پاکستان): نشریه پیام جهاد (ارگان نشراتی حرکت اسلامی افغانستان«محمدآصف محسنی»)، حوت ۱۳۷۰ خ.
 
## ۱۳۶۹
 
* **اوایل ثور (اردیبهشت) ۱۳۶۹ خورشیدی:** رادیو دولتی افغانستان، خبر از برکناری سلطان علی کشتمند و جانشینی فضل الحق خالقیار (والی سابق هرات) به حیث صدر اعظم را داد.سلطان علی کشتمند پس از آن به عنوان معاون اول محمد نجیب احمدزی، تعیین گردید.
 
###### _____.(۱۳۶۸).اقدامات مذبوحانه رژیم کابل، پیام اتفاق (ماهنامه) ، شماره دوازدهم.صفحه ۶، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی شورای انقلابی اتفاق اسلامی افغانستان، ۱۲ ثور ۱۳۶۹ خ.
 
+ **۲۷ میزان (مهر) ۱۳۶۹ خورشیدی:** خبر از *سید ابراهیم گیلانی:* بر اثر درخواست مردم افغان (پشتون) و هزاره ولایت ارزگان، وی مجلسی را در ولسوالی خاص ارزگان دایر می‌کند که در آن بزرگان قومی، قوماندان‌ها، علما و روحانیون هر دو جانب حضور داشتند. در این مجلس آتش بس اعلام گردید و در این جلسه فیصله گردید تا اسرای جنگی هر دو طرف رها گردیده و همچنین هیئتی به مشورت دو جانب تشکیل گردید تا زمین‌هایی که توسط یکی از این دو گروه غصب شده بود، بعد از ارزیابی درست به مالکین اصلی تحویل داده شود. «هرچند نیت کار قابل تقدیر است اما در آن زمان بسیاری از مردمان هزاره ارزگان به شهرهای دیگر کوچ کرده بودند و احتمال اینکه زمین‌های آنان برای همیشه غصب شود، وجود دارد».
###### _____. (۱۳۶۹) افغانستان در ماهی که گذشت، حبل الله، شماره ۷۵، سال ۷. صفحه ۹: نشریه حبل الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، ۱ قوس (آذر) ۱۳۶۹ خ.
 
## ۱۳۷۰
 
* **میزان (مهر) ۱۳۷۰ خورشیدی:** بدلیل سرازیر شدن سیلاب شدید در مناطق مرکزی هزاره‌جات، خسارات مالی زیادی به مردم وارد شد.مردم این منطقه نظر به مشکلات کمبود مواد غذایی و نزدیک شدن زمستان سرد، مجبور به ترک خانه‌هایشان گردیده‌اند.و گروه، گروه به طرف پاکستان، ایران و دیگر مناطق آزاد شده (منظور مناطق تحت کنترل مجاهدین) پراکنده شده‌اند.
 
###### _____.(۱۳۷۰).در ماهیکه گذشت، برهان، شماره دوم.سال اول.صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی شورای عالی جهاد حرکت اسلامی افغانستان، عقرب ۱۳۷۰ خ.
 
* **از اوایل ماه میزان (مهر) تا اواسط ماه عقرب (آبان) ۱۳۷۰ خورشیدی:** در اثر قحطی ناشی از حوادث و آفات طبیعی، صدها فامیل از مناطق مرکزی افغانستان به ایالت بلوچستان پاکستان و مرز‌های (سرحد) ایران مهاجرت کردند.این فامیل‌ها از ولایات بامیان، میدان وردک، پروان و ارزگان بودند.
 
###### _____.(۱۳۷۰).گزارش از مناطق مرکزی، پاسدار اسلام (زیر نظر هیئت تحریر)، شماره سوم.سال اول.صفحه ۲، پیشاور (پاکستان): ارگان نشراتی پاسداران جهاد اسلامی افغانستان، ۲ قوس ۱۳۷۰ خ.
 
* **جدی (دی) ۱۳۷۰ خورشیدی:** سلطان علی کشتمند نخست وزیر سابق دولت کمونیستی کابل هدف سو‌ء قصد قرار گرفت و مجروح گردید.*کشتمند از مردمان هزاره است*.
 
###### _____.(۱۳۷۰).در ماهیکه گذشت، برهان، شماره دوم.سال اول.صفحه -، پیشاور: ارگان نشراتی شورای عالی جهاد حرکت اسلامی افغانستان، دلو ۱۳۷۰ خ.
 
## ۱۳۷۱
 
* **۳۰ حمل (فروردین) ۱۳۷۱ خورشیدی:** ولایت میدان وردک به طور کامل توسط رزمندگان حزب وحدت اسلامی افغانستان، حزب حرکت اسلامی افغانستان، حزب حرکت انقلابی افغانستان و دیگر گروه‌ها فتح گردید.
###### _____.(۱۳۷۱) فتح کامل ولایت میدان-وردک مبارکباد، پیام جهاد، شماره ۵۸.صفحه ۶-۳، پیشاور (پاکستان): نشریه پیام جهاد (ارگان نشراتی حرکت اسلامی افغانستان «محمد آصف محسنی»)، ۷ ثور ۱۳۷۱ خ.
 
+ **۱۱ جوزا (خرداد) ۱۳۷۱ خورشیدی:** اولین جنگ حزب وحدت اسلامی و اتحاد اسلامی سیاف در کابل در سال ۱۳۷۱ بدلیل کشته شدن برخی از اعضای شورای مرکزی حزب وحدت. چمن علی ابوذر، کریم موحد و وثیق حسینی از اعضای شورای مرکزی حزب وحدت اسلامی افغانستان در تاریخ ۱۱ جوزا (خرداد) ۱۳۷۱ در نزدیکی سیلو، توسط افراد شورای نظار کشته شد. هرچند گفته می‌شود این کشتار توسط اعضای اتحاد سیاف صورت گرفته است. *(حساسیت‌زا)* تصور می‌شود که این قتل به دلیل اختلاف درونی نیروهای چپ و التقاطی که در حزب وحدت و شورای نظار نفوذ کرده بودند، رابطه داشته باشد.
###### _____.(۱۶ حمل ۱۳۸۷) پیام آفتاب − سازمان مجاهدین خلق افغانستان [پیوند وبگاه](http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2348/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پیوند آرشیو](https://web.archive.org/web/20200419151741/http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/2348/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)، [پرونده منبع](/static/source/www-payam-aftab-com-fa-doc-news-2348-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.txt)
 
## ۱۳۷۲
 
## ۱۳۷۳
 
* **سال ۱۳۷۳ خورشیدی:** کریم خلیلی به معاونت کمیتهٔ سیاسی حزب وحدت اسلامی افغانستان برگزیده شد.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
* **سال ۱۳۷۳ خورشیدی:** پس از توطئه (عملیات)‌ ۲۳ سنبله، کریم خلیلی از طرف شورای مرکزی، به عنوان مسئول کمیتهٔ سیاسی حزب وحدت اسلامی تعیین شد.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
* **۲۲ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** پس از سقوط میدانشهر، طرح دفاع مشترک نیروهای جهادی در برابر «طالبان» از طرف شخص آقای ربانی و مسعود مورد استقبال واقع شد.صبح روز ۲۲ دلو (۱۳۷۳) شهید مزاری برای بحث روی این طرح، با گلبدین حکمتیار در چهار آسیاب ملاقات و توافق وی را نیز جلب کرد.قرار بود که ساعت ۵ بعد از ظهر نمایندگان سه تنظیم در کارته سه با همدیگر دیدار و روی خطوط دفاعی مشترک و مواضع آینده تبادل نظر نمایند.اما نمایندگان شورای نظار در موعد مقرر از حاضر شدن امتناع ورزیدند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت اول، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره پنجم، صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۶ جوزا ۱۳۷۴
 
* **۲۵ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** هیئتی از سوی شورای مرکزی حزب وحدت برای مذاکره با طالبان تعیین شد.در ترکیب این هیئت، استاد ابوذر غزنوی، نستوه، مقصودی و آیت‌الله شیخ زادهٔ غزنوی شامل بودند.همچنین هیئت دیگری با ترکیب جنرال پویا، جنرال هادی و جنرال شریفی مأموریت یافتند که با نمایندگان طالبان در غزنی دیدار کنند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت اول، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره پنجم، صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۶ جوزا ۱۳۷۴
 
* **۲۵ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** سفیر ایران در دیداری با شهید مزاری، پیام احمدشاه مسعود مبنی بر تحویل دادن سلاح‌های حزب وحدت به شورای نظار را می‌رساند.اما شهید مزاری با استدلال اینکه : «احمدشاه مسعود تهدید کرده است که حزب وحدت باید سلاح‌های خود را تسلیم کند، در غیر آن چه طالبان جنگ کنند یا جنگ نکنند، ما تصمیم داریم که با حزب وحدت بجنگیم و آن را نابود کنیم.» و «حزب وحدت در روزهای اخیر از پیشنهاد اینها برای تشکیل جبهه مشترک دفاعی استقبال کرد، اما اینها (شورای نظار) نه تنها به قول و تعهد خود عمل نکردند، بلکه عملیات و تحریکات تازه خود را نیز علیه ما شروع کردند.»، این خواسته احمدشاه مسعود را رد می‌کند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت دوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره ششم، صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۸ سرطان ۱۳۷۴
 
* **۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** مولوی فقیر احمد یکی از شورای مرکزی طالبان و از آشناهای دوران جهاد شهید مزاری در ولایت هلمند در گفتگو تلفنی با شهید مزاری از حسن نیت طالبان نسبت به حزب وحدت اطمینان داد و گفت که اینها هیچگونه تصمیم مخالفتی با حزب وحدت ندارند.وی مدعی شده که طالبان خواهان خلع سلاح عمومی هستند و تا زمانی‌که اسلحهٔ شورای نظار و دولت ربانی را نگرفته باشند، خواهان سلاح حزب وحدت نیستند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت دوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره ششم، صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۸ سرطان ۱۳۷۴
 
* **۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** شیخ آصف محسنی قندهاری، در مصاحبه با خبرنگار رادیو بی‌بی‌سی، از نیروهای حزب وحدت خواست که به دولت آفای ربانی تسلیم شوند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت دوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره ششم، صفحه ۴، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۸ سرطان ۱۳۷۴
 
* **۲۷ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** کمیته‌های مشترک حزب وحدت، حرکت سالمی و جنبش آغاز به کار کردند.در ترکیب کمیتهٔ سیاسی آقایان مقصودی و نستوه از حزب وحدت، شهکار و دکتر پامیر از جنبش و عطایی و واحدی از حرکت اسلامی معرفی شدند.در کمیتهٔ نظامی جنرال مهدی یار و جنرال حسین علی از طرف حزب وحدت، جنرال بسام و جنرال زلمی از جنبش و دگروال عیسی و جنرال قیام از حرکت اسلامی عضویت یافتند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت سوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره هفتم، صفحه ۲۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۴ اسد ۱۳۷۴
 
* **۲۷ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** بر اساس گزارش‌های مخابروی از غزنی، نمایندگان حزب وحدت در این شهر با مولوی احسان‌الله نماینده طالبان دیدار و مذاکره کردند.در این گزارش گفته شده که طالبان تعهد سپرده‌اند که با حزب وحدت نجنگند، اما تأکید نموده‌اند که خواهان خلع سلاح عمومی می‌‌باشند و امیدوارند حزب وحدت در این زمینه حسن نیت بیشتر نشان دهد و قبل از دیگران با پروسهٔ صلح‌خواهی طالبان هماهنگی کند.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت سوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره هفتم، صفحه ۲۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۴ اسد ۱۳۷۴
 
* **۲۷ دلو (بهمن) ۱۳۷۳ خورشیدی:** گزارش‌های موثق رسید که شورای نظار و افراد وابسته به انوری و اکبری حمله سنگینی را تدارک دیده‌اند.ساعت ۲۰:۳۰ شب حمله از استقامت گذرگاه، دهمزنگ، کارته چهار و سیلو آغاز شد.تهاجم از ناحیهٔ ده مراد خان خیلی ضعیف بود، اما در سایر خطوط جنگ شدیدی پیش آمد و شورای نظار از آخرین امکانات در اختیار داشته‌اش استفاده کرد.شهید مزاری به آقای هاشمی هدایت داد که کنترل و جهت‌دهی امور دفاعی را مستقیماً تحت کنترل داشته باشد و از نزدیک بر آنها نظارت کند.جنگ تا ساعت ۱۲ شب ادامه یافت.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت سوم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما، شماره هفتم، صفحه ۲۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۴ اسد ۱۳۷۴
 
* **۲ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی:** حدود ۱۳ تن از موسفیدان مناطق غرب کابل در دیدار با شهید مزاری، با ابراز نگرانی از محاصره شدید غرب کابل و حملات شورای نظار و اصرار طالبان به خلع سلاح حزب وحدت، خواستار خروج وی از غرب کابل به هزاره‌جات شدند.اما شهید مزاری با این استدلال که «خروج وی منجر به بی‌نظمی و از بین رفتن روحیه رزمندگان حزب وحدت شود و در نتیجه آن جبهه بشکند و نیروهای شورای نظار و افراد سیاف داخل منطقه شده و فاجعه افشار را تکرار کنند»، خواسته آنان را رد کرد.
 
###### برگفته از دفتر خاطرات م.ع.(۱۳۷۳).روز شمار حوادث در غرب کابل ۲۲ دلو - ۲۲ حوت ۱۳۷۳ - قسمت هفتم، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره یازدهم.صفحه ۲۱‌-‌۲۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان،۱ قوس ۱۳۷۴.
 
* **۲۰ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی:** شهید عبدالعلی مزاری در نامه‌ای به ملا بورجان‌ (از فرماندهان طالبان) خواستار بازگرداندن سلاح‌های ثقیل و سخیف حزب وحدت اسلامی افغانستان که به طالبان تحویل داده شده بود، شد.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره سوم.صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ حمل ۱۳۷۴.
 
* **۲۲ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی:** ملا بورجان در جواب نامه شهید عبدالعلی مزاری خواستار گفتگو مستقیم با وی شد.شهید مزاری که برای گفتگو به طرف محل مذاکره در حرکت بود، در نزدکی پل گل باغ اسیر و بعداً به چهار آسیاب منتقل شد.قرار بود که شهید مزاری و یاران همرزمش به سوی قندهار برده شوند که در مسیر راه توسط طالبان به شهادت رسیدند.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره سوم.صفحه ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ حمل ۱۳۷۴.
 
* **۲۲ حوت (اسفند) ۱۳۷۳ خورشیدی:** پیکر تیرباران شده شهید مزاری، شهید استاد ابوذر غزنوی (عضو شورای مرکزی و از فرماندهان برجسته حزب وحدت اسلامی افغانستان)، استاد اخلاصی (عضو شورای مرکزی و مسوئول کمیتهٔ امنیت)، سیدعلی علوی (همرزم و یار فداکار شهید مزاری)، قوماندان/فرمانده جان محمد (یکی از فرماندهان برجستهٔ غند دوم پیادهٔ حزب وحدت اسلامی افغانستان) و سه فرد دیگر که قابل شناسایی نبودند به مردم هزاره تحویل داده شدند.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره سوم.صفحه ۱۲، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ حمل ۱۳۷۴.
 
## ۱۳۷۴
 
* **۷ حمل (فروردین) ۱۳۷۴ خورشیدی:** پیکر شهید مزاری و شهید سیدعلی علوی در مزار شریف به خاک سپرده شدند.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
* **۹ حمل (فروردین) ۱۳۷۴ خورشیدی:** پس از شهادت عبدالعلی مزاری، کریم خلیلی در ابتدا به عنوان سرپرست موقت و بعداً در اجلاس ۹ حمل (فروردین) ۱۳۷۴ شورای مرزی و شورای عالی نظارت در مزار شریف، به عنوان دبیرکل حزب وحدت اسلامی افغانستان انتخاب گردید.
 
###### هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما.(۱۳۷۴).شماره چهارم.صفحه ۳، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور ۱۳۷۴.
 
* **قوس (آذر) ۱۳۷۴ خورشیدی:** پس از شکست نیروهای حکومت ربانی در جبهات بامیان و پروان، اعضای گروه انوری و کاظمی اقدام به دستگیری مردم و مدافعین غرب کابل کرده و تاکنون ده‌ها تن را به اتهام ارتباط با حزب وحدت و حرکت اسلامی روانه زندان‌های نامعلوم کرده‌اند.گفته شده که اکثر دستگیرشدگان تحت شدیدترین شکنجه‌ها قرار دارند.*نکته: بدلیل اینکه در منبع بیشتر اطلاعات را نامعلوم نوشته‌اند، ممکن است این خبر صد درصد واقعیت نداشته باشد.*
 
###### _____.(۱۳۷۴) به دستور سید انوری و سید کاظمی ده‌ها تن از مردم و مدافعین غرب کابل دستگبر شدند، پیام نو، شماره ۳، سال اول.صفحه ۴، پیشاور (پاکستان): نشریه پیام نو (ارگان نشراتی حرکت اسلامی جناح صادق مدبر)، ۱۶ قوس (آذر) ۱۳۷۴ خ.
 
## ۱۳۷۵
 
* **۱۹ میزان (مهر) ۱۳۷۵ خورشیدی:** معاهده‌ای سه ماده‌ای میان جنرال دوستم، احمدشاه مسعود و کریم خلیلی در ولسوالی خنجان امضا شد.
 
ماده ۱: از تمامی رهبران جهادی و شخصیت‌های ملی، جهت بررسی راه‌های ختم جنگ و تصمیم در مورد تشکیل یک حکومت اسلامی وسیع ‌البنیاد دعوت به عمل آمده است.
ماده ۲: تشکیل «شورای عالی دفاع از افغانستان» که اعضای آن بعداً معلوم می‌شود.
ماده ۳: در صورتی که هر یکی از این سه جناح مورد حمله مهاجمین قرار بگیرد، باید دفاع مشترک به عمل آورند.
 
###### نشریه امروز ما.(۱۳۷۵).شماره سی و یکم.صفحه ۱ و ۷ ، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۲۲ میزان ۱۳۷۵.
 
* **۱ عقرب (آبان) ۱۳۷۵ خورشیدی:** در جلسه شورای عالی دفاع از افغانستان در شهر مزار شریف، ۱۵۰ تن از قوماندانان جهادی و نظامی به عضویت این شورا درآمدند.بر اساس مصوبه شورای عالی دفاع از افغانستان، قوماندانان حزب اسلامی، حرکت اسلامی و محاذ ملی افغانستان به عضویت این شورا که دو هفته قبل توسط خلیلی، دوستم و مسعود تشکیل شد، درآمدند.در این جلسه جنرال دوستم به حیث رئیس این شورا انتخاب شد.محمد کریم خلیلی، جنرال دوستم، احمدشاه مسعود و سید حامد گیلانی در جلسه‌ای که در ناحیهٔ جنوبی تونل سالنگ دائر گردیده بود، به حیث اعضای هیئت رهبری شورای عالی دفاع از افغانستان انتخاب شده بودند.
 
###### نشریه امروز ما.(۱۳۷۵).شماره سی و سوم.صفحه ۸ ، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۶ عقرب ۱۳۷۵.
 
* **اوایل عقرب (آبان) ۱۳۷۵ خورشیدی:** حوزهٔ علمیه رهبر شهید با حضور محمد کریم خلیلی در بامیان، آغاز بکار کرد.در ابتدا این حوزه در رشته‌های فقه، اصول، منطق و زبان عربی فعالیت خود را تحت نظر استاد علیزادهٔ مالستانی تدریس می‌شد.
 
###### نشریه امروز ما.(۱۳۷۵).شماره سی و سوم.صفحه ۱ ، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۶ عقرب ۱۳۷۵.
 
* **۶ دلو (بهمن) ۱۳۷۵ خورشیدی:** حزب وحدت اسلامی در کنفرانس تهران که در آن گروه‌های جهادی افغانستان، جهت جستجو راه حلی برای بحران افغانستان دعوت شده بودند، شرکت نکرد.حزب وحدت اسلامی بدلیل آنچه که مداخلات ناجایز جمهوری اسلامی ایران، در امور داخلی افغانستان و سیاستی که منجر به تفرقه و اغتشاش در هزاره‌جات می‌شود، از حضور در این کنفرانس امتناع می‌ورزد.
 
###### _____.(۱۳۷۴).چرا حزب وحدت اسلامی در اجلاس تهران شرکت نکرد؟، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما (زیر نظر شورای نویسندگان)، شماره چهل و پنجم.صفحه ۱ و ۸، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۷ دلو ۱۳۷۵.
 
* **۲۸ حوت (اسفند) ۱۳۷۵ خورشیدی:** اولین هواپیمای مسافربری حزب وحدت اسلامی در بامیان به زمین نشست.هواپیمای مسافربری حزب وحدت اسلامی از نوع هواپیمای هوکر آمریکایی بود که توسط حزب وحدت اسلامی خریداری و به ترانسپورت (حمل و نقل) افغانستان اضافه شده بود.این هواپیما توانایی حمل پنجاه مسافر و دو تن وزن را داشت.
 
###### _____.(۱۳۷۶).اولین طیارهء مسافربری حزب وحدت سلامی روز سه شنبه ۱۳۷۵/۱۲/۲۸ در بامیان به زمین نشست، هفته نامهٔ سیاسی، فرهنگی و خبری امروز ما (زیر نظر شورای نویسندگان)، شماره پنجاه و یکم.صفحه ۱ و ۷، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی، ۳ حمل (فروردین) ۱۳۷۶.
 
## ۱۳۷۶
 
## ۱۳۷۷
 
## ۱۳۷۸
 
## ۱۳۷۹
 
## ۱۳۸۰
 
## ۱۳۸۱
 
## ۱۳۸۲
 
## ۱۳۸۳
 
## ۱۳۸۴
 
## ۱۳۸۵
 
## ۱۳۸۶
 
## ۱۳۸۷
 
## ۱۳۸۸
 
## ۱۳۸۹
 
## ۱۳۹۰
 
## ۱۳۹۱
 
## ۱۳۹۲
 
## ۱۳۹۳
 
## ۱۳۹۴
 
## ۱۳۹۵
 
## ۱۳۹۶
 
## ۱۳۹۷
 
## ۱۳۹۸
 
## ۱۳۹۹