حزب دموکرات کردستان ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: اموراجتماعی⟸امور اجتماعی، باکیفیتترکردن⟸باکیفیت‌ترکردن، برقرارشود⟸برقرار شود، جمهورسی⟸جمهوری، دراینراه⟸در این راه، دموکرت⟸دموکرات
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: موءرخین⟸تاریخ‌نگاران
خط ۸۸:
# ما آرزومندیم مللی که در ایران زندگی می‌کنند بتواند آزادانه در راه تأمین سعادت وپیشرفت کشور خویش بکوشند.
 
۶۰ روز بعد از تأسیس یعنی روز دوم بهمن ماه ۱۳۲۴ (برابر با ۲۲ ژانویه ۱۹۴۶)، این حزب با استفاده از شرایط مناسب وخواست و پشتیبانی مردم ([[اشغال ایران در جنگ جهانی دوم|اشغال ایران]] توسط [[متفقین]]) و با حمایت دولت شوروی در بخشی از خاک کردستان ایران (که در اشغال [[شوروی]] بود) حکومتی به نام دولت جمهوری کردستان تشکیل داد؛ که موءرخینتاریخ‌نگاران از آن به عنوان [[جمهوری مهاباد]] نام برده‌اند. علت آن این بود که پیشروی نیروهای شوروی به علت وجود نیروهای انگلستان که از جنوب آمده بودند متوقف شد لذا سنندج و مناطق اطراف آن به عنوان مناطق حائل میان شوروی و انگلستان در نظر گرفته شدند.<ref>داریوش قمری، تحول ناسیونالیسم در ایران. انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۰.</ref>
 
جمهوری کردستان تنها ۱۱ ماه دوام آورد و علت آن خروج نیروهای شوروی به علت انعقاد قراردادی از جانب دولت وقت ایران با [[اتحاد جماهیر شوروی]] و بازپس‌گیری کردستان توسط نیروهای ایران بود. ارتش در ۱۶ آذر ۱۳۲۵ جمهوری مهاباد را سرنگون کرد و نخستین رهبر حزب دموکرات و رئیس‌جمهور وقت یعنی قاضی محمد را به همراه بسیاری دیگر (همچون حسن مازوجی) در میدان مرکزی شهر مهاباد به دار آویخت. اعدام‌های دیگری در سقز و سایر شهرها نیز صورت گرفت و از آن روز به بعد هم همچنان ادامه دارد. سایر اعضای حزب نیز یا زندانی شدند یا موفق شدند به خارج و به ویژه به [[مناطق کردنشین]] شمال عراق بگریزند.{{مدرک}}