تلمیح: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح شعر +‌پیوند داخلی
خط ۱:
'''تلمیح''' که در لغت به معنی با گوشه چشم نگریستن است از جملهٔ صنایع معنوی بدیع است که در آن [[نویسنده]] یا [[گوینده]] در ضمن [[نوشتار]] یا گفتار خودش به [[آیه]]، [[حدیث]]، [[داستان]]، یا [[مثل]] [[قرآن|قرآنی]] یا [معروفی] اشاره داشته باشد.<ref>{{Cite journal|last=حسن|first=حیدری|last2=علی|first2=صباغی|title=تلمیح، از سرقت ادبی تا صنعت ادبی: بررسی تلمیح در منابع بلاغی|url=https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=353944|journal=|language=Fa|volume=9|issue=32000244|pages=1–12|via=}}</ref><ref>همایی، استاد جلال‌الدّین. ''فنون بلاغت و صناعات ادبی''، جلد دوّم (صنایع بدیع و سَرَقات ادبی)، چاپ سوّم، انتشارات توس، تهران، ۱۳۶۴</ref> به عنوان نمونه می‌توان موارد زیر را بیان کرد:
{{شعر}}
{{ب|شاه ترکان سخن مدّعیان می‌شنود | شرمی از مظلمهٔ خون سیاوش باد ([[حافظ]])}}
خط ۱۰:
 
{{شعر}}
{{ب|پدتپدرم روضه رضوان به دو گندم بفروخت| من چرا ملک جهان را به جویی نفروشم}}
{{پایان شعر}}
 
شعر اشاره به داستان [[آدم]] و رانده شدن او از [[بهشت]] به خاطر خوردن میوه ممنوعه (سیب) در بهشت دارد.<ref>{{Cite journal|last=توکلی|first=حمیدرضا|date=۲۰۱۳|title=حافظ و آشنایی‌زدایی در قلمرو تلمیح|url=http://doi.org/10.22075/jlrs.2017.1790|journal=مطالعات زبانی و بلاغی|volume=4|issue=7|doi=10.22075/jlrs.2017.1790|via=}}</ref>
{{شعر}}
{{ب|الا ای یوسف مصری که کردت سلطنت مغرور|پدر را بازپرس آخر کجا شد مهر فرزندی}}
{{پایان شعر}}
شعر اشاره به داستان [[یوسف]] و [[یعقوب]] دارد.<ref>{{Cite journal|last=بهنام فر|first=محمد|last2=سنچولی جدید|first2=اردشیر|date=۲۰۱۸|title=تحلیل بازتاب ایهام تناسب و حوزه‌های معنایی آن در مثنوی|url=http://doi.org/10.22054/ltr.2018.16857.1659|journal=متن پژوهی ادبی|volume=22|issue=78|pages=|doi=10.22054/ltr.2018.16857.1659|via=}}</ref>
{{شعر}}
{{ب|لمعات وجهک اشرقت و شعاع طلعتک اعتلی| ز چه رو الست بربکم نزنی بزن که بلی بلی}}
سطر ۳۰ ⟵ ۳۱:
{{ب|لمع البرق من الطور و آنست به| فلعلی لک آت بشهاب قبس}}
{{پایان شعر}}
در این شعر [[حافظ]] به داستان [[موسی]] و کوه طور اشاره می‌کند.
 
تلمیح غیر از معنای اصلی آن که در عرصهٔ [[ادبیات]] است در عرصه‌های دیگر مثل [[موسیقی]] نیز به‌کار می‌رود. در [[جاز]] [[نوازنده]] یا [[خواننده]] در جریان [[بداهه‌نوازی]] یا بداهه‌خوانی به آهنگ‌های مشهور دیگر اشاره می‌کند و به این کار نیز می‌توان تلمیح گفت.