جنگ فرانسه و پروس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{بدون منبع}}
{{Infobox military conflict
| conflict = جنگ فرانسه و پروس
| width =
| partof = جنگهای [[وحدت آلمان]]
| image = Franco-Prussian War Collage.jpg
| image_size = 350
| alt =
| caption = (ساعتگرد از بالا راست) {{flatlist|
* ''نبرد مار لا تور, ۱۶ آگوست ۱۸۷۰
* ''گردان نهم ژوگر لاوبرگ در گروولوت''
* ''آخرین فشنگها''
* ''دفاع از شامپینی ''
* ''محاصره پاریس در ۱۸۷۰''
* ''اعلامیه امپراطوری آلمان''
}}
| date = ۱۹ جولای ۱۸۷۰ &nbsp;– ۲۸ ژانویه ۱۸۷۱<br />({{age in years, months, weeks and days|month1=07|day1=19|year1=1870|month2=01|day2=28|year2=1871}})
| place = [[فرانسه]] و [[پادشاهی پروس|پروس]]
| territory = *[[وحدت آلمان]] و اعلان تاسیس امپراطوری آلمان
* الحاق [[آلزاس-لورن]] به آلمان
| result = پیروزی آلمان
* [[پیمان فرانکفورت (۱۸۷۱)|پیمان فرتکفورت]]
* سقوط [[امپراتوری دوم فرانسه]]
* شکل گیری [[جمهوری سوم فرانسه]]
* آغاز دشمنی آلمان و فرانسه
* آغاز [[دوران زیبا]]
| combatant1 = {{longitem|style=line-height:1.1em;white-space:nowrap; |{{flagicon|German Empire}} '''[[کنفدراسیون آلمان شمالی|آلمان شمالی<br>{{pad|25px}}کنفدراسیون]]'''}}
{{flagicon image|Flag of Baden 1862.svg}} [[دوک‌نشین بزرگ بادن|بادن]]<br>{{flagcountry|پادشاهی بایرن}}<br>{{flagicon image|Flagge Königreich Württemberg.svg}} [[پادشاهی وورتمبرگ|وورتمبرگ]]
----'''{{flag|German Empire}}'''{{sup|c}}
| combatant2 = {{flagicon|Second French Empire}} '''[[امپراتوری دوم فرانسه |امپراتوری فرانسه]]'''{{sup|a}}
----{{flagicon|French Third Republic}} '''[[جمهوری سوم فرانسه|جمهوری فرانسه]]'''{{sup|b}}
* داوطلبان خارجی
| commander1 =
{{unbulleted list
| {{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} '''[[ویلهلم یکم، امپراتور آلمان|ویلهلم یکم]]'''
| {{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} [[اتو فون بیسمارک]]
| {{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} [[هلموت فون مولتکه (بزرگتر)|هلموت فون مولتکه]]
| {{nowrap|{{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} [[فریدریش سوم (امپراتور آلمان)|شاهزاده فریدریش سوم]]}}
| {{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} [[فریدریش کارل پروس]]
| {{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} کارل فردریش ون استینمتز
| {{flagicon image|Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg}} [[آلبرشت فن رون]]
}}
| commander2 =
{{unbulleted list
| {{flagicon|Second French Empire}} '''[[ناپلئون سوم]]'''{{POW}}
| {{nowrap|{{flagicon|Second French Empire}} فرانسوا بازن{{POW}}}}
| {{nowrap|{{flagicon|Second French Empire}} [[پاتریس دو مک ماهون]]{{POW}}}}
----
| {{flagicon|French Third Republic}} لوئی ژولز تروخو
| {{flagicon|French Third Republic}} [[لئون گامبتا]]
| {{flagicon|French Third Republic}} [[جوزپه گاریبالدی]]
}}
| strength1 = '''کل قوا''':
* ۱,۴۹۴,۴۱۲{{sfn|Clodfelter|2017|p=184|loc=33,101 officers and 1,113,254 men were deployed into France. A further 348,057 officers and men were mobilized and stayed in Germany.}}
'''قوای اولیه''':
* ۹۳۸,۴۲۴
:* ۷۳۰,۲۷۴ سربازان و ذخیره ها{{sfn|Clodfelter|2017|p=184}}
:* ۲۰۸,۱۵۰ ''نیروی دفاع از کشور''{{sfn|Clodfelter|2017|p=184}}
'''اوج قوای ارتش''':
* ۹۴۹,۳۳۷{{sfn|Clodfelter|2017|p=184}}
| strength2 = '''کل قوا''':
* ۲,۰۰۰,۷۴۰{{sfn|Clodfelter|2017|p=184}}
'''قوای اولیه''':
* ۹۰۹,۹۵۱
:* ۴۹۲,۵۸۵ فعال, شامل ۳۰۰,۰۰۰ ذخیره{{sfn|Howard|1991|p=39}}{{sfn|Clodfelter|2017|p=184}}
:* ۴۱۷,۳۶۶ ''گارد سیار''{{sfn|Howard|1991|p=39}}
'''اوج قوای ارتش''':
* ۷۱۰,۰۰۰{{sfn|Clodfelter|2017|p=184}}
| casualties1 = '''۱۴۴,۶۴۲'''{{sfn|Clodfelter|2017|p=187}}
* ۴۴,۷۰۰ مرده{{sfn|Clodfelter|2017|p=187|loc= of which ۱۷,۵۸۵ مرگ در نبرد, 10,721 مرگ بر اثر جراحات, ۱۲,۱۴۷ مرگ بر اثر بیماری, ۲۹۰مرگ بر اثر تصادف, ۲۹ اقدام به خودکشی و ۴,۰۰۹ گمشده که مرده قلمداد شدند}}
* ۸۹,۷۳۲ زخمی
* ۱۰,۱۲۹ اسیر یا گمشده
| casualties2 = '''۷۵۶,۲۸۵'''{{sfn|Nolte|1884|pp=526–527}}
* ۱۳۸,۸۷۱ مرده{{sfn|Nolte|1884|p=527}}{{sfn|Clodfelter|2017|p=187|loc= of which ۴۱,۰۰۰ مرگ در میدان نبرد, ۳۶,۰۰۰ مرگ بر اثر جراحات و ۴۵,۰۰۰ مرگ بر اثر بیماری}}
* ۱۴۳,۰۰۰ زخمی
* ۴۷۴,۴۱۴ اسیر
| casualties3 = ~۲۵۰,۰۰۰ غیر نظامی مردند از جمله ۱۶۲,۰۰۰ آلمانی که در اثر همه گیری آبله که توسط اسرای فرانسوی شیوع یافت کشته شدند{{sfn|Clodfelter|2017|p=187}}
| notes = {{longitem|style=white-space|{{unbulleted list|{{sup|a}} Until 4 September 1870.|{{sup|b}} From 4 September 1870.|{{sup|c}} From [[Proclamation of the German Empire|18 January 1871]].}} }}
}}
{{تاریخ فرانسه}}
 
'''جنگ فرانسه و پروس''' (۷۱–۱۸۷۰) جنگی بین امپراتوری دوم فرانسه به رهبری [[ناپلئون سوم]] و [[پادشاهی پروس]] به [[صدراعظم آلمان|صدراعظمی]] [[اتو فون بیسمارک|بیسمارک]] بود. [[بریتانیا]] نیز که از جاه‌طلبی‌های ناپلئون سوم به ویژه دخالت‌های نظامی [[فرانسه]] در [[مکزیک]] نگران بود، [[پروس]] را به حمله به فرانسه تشویق کرد. نتیجه این جنگ پیروزی قاطعانه پروس و برکناری و تبعید ناپلئون سوم بود. این جنگ همچنین به [[وحدت آلمان|یکپارچگی آلمان]] و استقرار [[جمهوری سوم فرانسه]] انجامید.
 
== زمینه ==
بیسمارک توانست استان‌های جدید زیادی را طی جنگ‌های مبتکرانهٔ کوتاه و دیپلماتیک به دست آورد. او با [[اتریش]] هم پیمان شد تا [[دانمارک]] را شکست دهد و ناحیهٔ [[شلسویگ-هولشتاین|شلزویگ-هولشتاین]] را تصرف کند. او [[جنگ اتریش و پروس]] را آغاز کرد و پیروز شد اما این کار فقط برای این بود که [[ایتالیا]] طرف [[آلمان]] را بگیرد.
 
بی‌طرفی ناپلئون سوم در جنگ اتریش و پروس به این جهت بود که گمان می‌کرد، این جنگ طولانی خواهد شد و هر دو کشور را تضعیف می‌کند. از سوی دیگر، بیسمارک در جنگ با اتریش به سرعت دست اتریش را از سرزمین‌های آلمانی کوتاه کرد، ولی چون نمی‌خواست موجب نگرانی [[کنسرت اروپا]] شود، پیشنهاد [[امپراتوری اتریش]] در مورد وساطت ناپلئون سوم را پذیرفت. انعقاد [[صلح پراگ (۱۸۶۶)|پیمان صلح پراگ]] میان اتریش و پروس و پیروزی بیسمارک، سبب ایجاد موجی از نگرانی و مخالفت با ناپلئون سوم در بین مردم فرانسه شد، ولی ناپلئون سوم که در آن زمان بیمار بود علاقه‌ای به جنگ نداشت.
 
در ۱۸۶۸ میلادی، شورشیان در [[اسپانیا]] ملکه [[ایزابلای دوم اسپانیا|ایزابلای دوم]] را از سلطنت فروگرفتند و خواستار پادشاهی لئوپولد آلمانی شدند. ناپلئون سوم که از اتحاد پروس و اسپانیا می‌ترسید از پادشاه پروس [[ویلهلم یکم، امپراتور آلمان|ویلهلم اول]] درخواست کرد که از پادشاهی لئوپولد حمایت نکند. [[ویلهلم اولیکم، امپراتور آلمان|ویلهلم نخست]] که در تعطیلات در امس بود، پیامی به بیسمارک فرستاد که به تلگراف امس مشهور است. بیسمارک با تحریف پیام ویلهلم اول، و بیان آن در جراید، کاری کرد که خودداری پادشاه پروس از پاسخ به ناپلئون سوم، به گونه‌ای در مطبوعات [[اروپا]] بازتاب یافت که برای فرانسه توهین‌آمیز تلقی شد. در نتیجه فرانسه در ژوئیه ۱۸۷۰ میلادی، روابط خود را با پروس قطع کرد و به پروس اعلان جنگ داد.
 
== تدارک جنگ ==
[[کنفدراسیون آلمان شمالی|شهریارنشین‌های شمالی آلمان]] به سرعت نیروهای خود را در کنار پروس بسیج کردند. از آن‌جا که جنگ از سوی فرانسه آغاز شده بود، بیسمارک به آسانی توانست [[شهریارنشین‌های جنوبی آلمان]] را هم با خود همراه سازد.
 
در صحنه بین‌الملل نیز بیسمارک توانست بی‌طرفی [[اتریش-مجارستان]] (که به حمایت پروس در برابر [[روسیه]] نیازمند بود)، [[ایتالیا]] (که از پشتیبانی ناپلئون سوم از کاتولیک‌ها در [[نبرد ۱۸۶۸ رم]] دلخور بود) و روسیه (که هنوز از آثار [[جنگ کریمه]] بهبود نیافته بود) تضمین کند. بریتانیا نیز به خاطر [[جنگ فرانسه و مکزیک|دخالت ناپلئون در مکزیک]] <nowiki/>در سال‌های ۱۸۶۲ تا ۱۸۶۸، ادعای او در مورد [[بلژیک]] و پرستیژی که پس از [[جنگ کریمه]] به عنوان ناجی ملت‌های ضعیف [[بالکان]] به دست آورده بود با گوشمالی فرانسه مخالفتی نداشت.
 
به این ترتیب در حالی‌که فرانسه در انزوای کامل سیاسی قرار داشت جنگ میان دو کشور در اوت ۱۸۷۰ رخ داد. نیروهای پروس از نظر تعداد، تجهیزات و فرماندهی به مراتب سرآمدتر از نیروهای فرانسوی بودند، به‌طوری‌که در کمتر از یک ماه آثار شکست در ارتش فرانسه پدیدار شد.