ساختارگرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ساختارگرایی''' ('''استراکچرالیزم''') یکی از نظریه‌های رایج در [[علوم اجتماعی]] و همچنین ادبیات است. بر پایه این طرز فکر، تعدادی [[ساختار]] ناپیدا و ناملموس، چارچوب اصلی پدیده‌های ظاهری اجتماع را تشکیل می‌دهند.

روش ساختارگرایی در نیمه دوم سدهٔ بیستم از سوی تحلیلگران زبان، فرهنگ، فلسفهٔ ریاضی و جامعه به گونه‌ای گسترده بکاربه کار برده می‌شد. اندیشه‌های [[فردینان دو سوسور]] را می‌توان آغازگاه این مکتب دانست. هرچند پس از وی ساختارگرایی تنها به [[زبان‌شناسی]] محدود نشد و در راه‌های گوناگونی بکار گرفته شد و مانند دیگر جنبش‌های فرهنگی، اثرگذاری و بالندگی آن بسیار پیچیده‌است.پیچیده‌است، با این‌حال، ساختارگرایی عموماً به اندیشهٔ فرانسویِ دههٔ ۱۹۶۰ اطلاق می‌شود و با نام متفکرانی چون [[کلود لوی-استروس]]، [[رولان بارت]]، [[میشل فوکو]]، [[ژرار ژنت]]، [[لوئی آلتوسر]]، [[ژاک لاکان]]، آلژیر داس گره‌ماس، و [[ژان پیاژه]] آمیخته شده‌است.

ساختارگراییِ فرانسوی به رغم آن‌که با [[فرمالیسم روسی]] و شاخه‌های فرعی آن نظیر [[مکتب پراگ]] و ساختارگراییِ لهستانی پیوند تنگاتنگی دارد، به واسطهٔ تنوع خود و توانِ میان‌رشته‌ای‌اش، از آن‌ها متمایز است. ساختارگرایی به منزلهٔ مرحله‌ای فراسوی انسان‌گرایی و [[پدیدارشناسی (فلسفه)|پدیدارشناسی]]، به بررسی روابط درونی‌ای می‌پردازد که زبان و نیز تمامیِ نظام‌های نمادین یا گفتمانی را می‌سازند.<ref>دانش‌نامهٔ نظریه‌های ادبی معاصر، ویراستار ایرنا ریما مکاریک، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: انتشارات آگه، ۱۳۸۴، ص ۱۷۳.</ref>