سایکو اکتیو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 29591444 از Amir smt (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲:
{{اشتباه نشود|محرک‌ها}}
 
'''داروی فعال‌کننده روان''' یا '''روان انگیزروان‌انگیز''' یا '''سایکو اکتیوسایکو‌اکتیو''' {{انگلیسی|Psychoactive drug}} نوعی [[مواد شیمیایی|ترکیب شیمیایی]] است که عملکرد [[مغز]] را تغییر داده و باعث تغییراتی در [[ادراک]]، [[خلق (روان‌شناسی)|خلق]]، [[خودآگاهی]] یا [[رفتار]] می‌شود.<ref name="bushbook">{{cite book|chapter=CHAPTER 1 Alcohol and Other Drugs|isbn=0-7245-3361-3|url=http://www.nt.gov.au/health/healthdev/health_promotion/bushbook/volume2/chap1/sect1.htm|title=نسخه آرشیو شده|accessdate=۷ ژوئن ۲۰۱۷|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150328060739/http://www.nt.gov.au/health/healthdev/health_promotion/bushbook/volume2/chap1/sect1.htm|archivedate=۲۸ مارس ۲۰۱۵|dead-url=yes}}</ref> این مواد را می‌توان برای مصارف پزشکی یا تفننی برای بهبود عامدانهٔ عملکرد یا تغییر [[خودآگاهی]]، برای مقاصد مناسکی، [[معنوی]] یا [[شمن‌باوری|شمن‌باورانه]] یا برای تحقیقات به کار برد.
 
برخی از این داروها از سوی [[پزشک]] تجویز می‌شوند. نمونه‌های آن [[داروهای ضدافسردگی]]، [[داروهای ضداضطراب]]، [[داروهای ضدروان‌پریشی]] و [[محرک (دارو)|داروهای محرک]] هستند.
مصرف برخی از آنها کاملاً مجاز است و نیازی به نسخه دارویی ندارد؛ از میان آنها می‌توان به [[گزانتین|گزانتین‌ها]] که در [[قهوه]]، [[چای]] و [[شکلات]] یافت می‌شوند اشاره کرد.
 
البته لفظ «فعال کننده» در توصیف سایکواکتیو، شاید مخاطب را به این اشتباه بیاندازدبیندازد که این ترکیبات شیمیایی باعث افزایش عملکرد نورون‌ها می‌شوند، (مانند [[محرک‌ها]]) درحالی که در واقعیت [[دارو|دارویی]] که وارد بدن شود و در نهایت روی روان تأثیر گذار باشد را سایکواکتیو می‌نامند.<ref>https://web.archive.org/web/20150328060739/http://www.nt.gov.au/health/healthdev/health_promotion/bushbook/volume2/chap1/sect1.htm</ref>
با این حال ترکیبات شیمیایی ضروری برای بدن مانند [[اکسیژن]] و [[آب]] که هم کاهش و افزایش بیش‌از حد آنها باعث نقض در عملکرد [[نورون‌ها]] می‌شود و در نهایت تأثیر خود را روی روان نمایان می‌کنند سایکواکتیو محسوب نمی‌شوند. زیرا سایکواکتیو هم نوعی دارو(Drug) محسوب می‌شود ولی موارد اشاره شده که نیاز بدن هستند و روی روان نیز تأثیر می‌گذراند دارو محسوب نمی‌شود.
با این حال ترکیبات سایکواکتیو بسیار متنوع و طیف عظیمی از ترکیبات شیمیایی طبیعی و [[سنتز شیمیایی|سنتتیک]](مصنوعی و صنعتی) را شامل می‌شود و [[توهم‌زا]]، [[محرک‌(دارو)|محرک‌]] و [[سرکوب کننده|سرکوب کننده‌سرکوب‌کننده‌]] سه '''''ابر دسته''''' سایکواکتیو محسوب می‌شوند.<ref>https://www.healthywa.wa.gov.au/Articles/A_E/Drug-information</ref>
 
[[پرونده:Psychoactive_Drugs_Legend.jpg|thumb |300px|تعدادی داروی فعال‌کننده روان - موادخیابانی و دارویی: {{Ordered list