هیرمند: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
لینک
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۱:
{{coord|۳۴|۳۴|N|۶۸|۳۳|E|display=title}}
[[پرونده:Helmandrivermap.png|بندانگشتی|300px|نقشۀنقشهٔ رود هیرمند و حوضۀحوضهٔ آبریز آن]]
'''هیرمند''' یا '''هلمند''' نام رودی است که از [[ولایت هلمند]] [[افغانستان]] روان شده و به [[دریاچه هامون|دریاچۀدریاچهٔ هامون]] که دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و [[ایران]] است می‌ریزد.
رود بزرگ هیرمند از رودهای پرآب افغانستان و [[آسیا]] به‌شمار می‌رود که سالانه میلیاردها متر مکعب آب در آن جریان می‌یابد و طول آن ۱٬۱۰۰ کیلومتر می‌باشد؛ از این رو طولانی‌ترین رود واقع میان [[سند (رود)|سند]] و [[فرات]] به‌شمار می‌آید.
 
این رود از بلندی‌های [[کوه بابا]] در ۴۰ کیلومتری غرب [[کابل]] از رشته‌کوه [[هندوکش]] در افغانستان سرچشمه می‌گیرد و پس از مسافت ۱٬۱۰۰ کیلومتر وارد دریاچۀدریاچهٔ هامون که دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و ایران است می‌شود.
 
== مسیر ==
هیرمند از جنوب باختری کابل پس از پیوستن به رودخانۀرودخانهٔ دیگری به نام [[ارغنداب]] از جنوب باختری کابل گذشته و وارد [[دشت مارگو]] می‌شود. این رودخانه، در محل [[بند کمال‌خان]] واقع در خاک افغانستان تغییر مسیر داده و به شمال منحرف می‌گردد و در [[بند کهک]] واقع در ۳۶ کیلومتری جنوب خاوری [[زابل]] وارد دریاچۀدریاچهٔ هامون می‌شود.
 
دریای هلمند که از شرق به غرب امتداد دارد با عبور از «کمال خان» به شمال‌غرب متمایل می‌گردد که حدود ۷۰ کیلومتر موازی به مرز افغانستان و ایران امتداد می‌یابد و بعد در پیلر- ۵۱ (پایه) حد وسط دریا، سرحد میان افغانستان و ایران را می‌سازد. این سرحد مشترک تا پیلر- ۵۴ به طول ۲۷ کیلومتر امتداد می‌یابد. به این صورت ایران در امتداد ۱٬۱۵۰ کیلومتر دریای هلمند، فقط ۲۷ کیلومتر با افغانستان شریک است.
خط ۱۶:
 
== واژه‌شناسی ==
نام این رود به ریخت‌های ''هیرمند، هلمند، هیدمندهیدمند،<ref>حدود العالم</ref>، هندمند، هیلمن و هیرمن'' نیز در نسک‌های گوناگون تاریخی و [[جغرافیا|گیتاشناسی]] آمده‌است. نام این رود در [[اوستا]] به گونۀگونهٔ هئتومنت Haetumant آمده‌است. بخش نخست این نام معنای بنداب یا ورغ یا سد را می‌دهد و منت نیز همان مند در فارسی کنونی است که معنای دارندگی را می‌رساند. پس نام این رود به معنای برخوردار از بند می‌باشد. همچنین در اوستا این نام معنای عام سرزمینی که زود سیراب می‌شود را نیز دارد.
 
[[روم|رومیان]] و [[یونان|یونانی‌ها]] این رود را Etymandros یا Erymanthus می‌خواندند.