آرتور کریستنسن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
من سعید سهیلی، مترجم چند اثرکریستین سن از زبان دانمارکی به فارسی هستم، آثار یاد شده را به متن مقاله افزودم.
ابرابزار
خط ۵۵:
 
== زندگی‌نامه ==
کریستنسن در [[۹ ژانویه|۹ ژانویهٔ]] [[۱۸۷۵ (میلادی)|۱۸۷۵]] در [[کپنهاگ]] به دنیا آمد. پدر وی مدیر یک پست‌خانه و او تنها فرزند خانواده بود. به گفتهٔ خود وی خواندن کتاب ''[[هزار و یکشب]]'' در کودکی چنان تأثیری بر روی او گذاشت که میل به اینگونه مطالعات را در وی برانگیخت. در ۱۳سالگی،۱۳ سالگی، در انشایی نوشت که میل دارد تا زبان‌شناس شود تا بتواند دربارهٔ فرهنگ مردم شرقی مطالعه کند. پدر او میل داشت که او در زمینهٔ حقوق به تحصیل بپردازد، اما خود او به تحصیل [[زبان لاتین]]، [[زبان فرانسوی|فرانسه]] و تاریخ پرداخت. در آن هنگام، دانشگاه [[کپنهاک]] رشتهٔ خاصی برای مطالعات ایرانی نداشت، اما گاهی اوقات [[زبان اوستایی]] تعلیم داده می‌شد. در دوران دانشجویی کریستنسن به یادگیری و تحصیل زبان‌های [[زبان فارسی|فارسی]]، [[ترکی]]، [[سانسکریت]] و [[عربی]] پرداخت همچنین چون برای [[زبان پهلوی]] معلمی نیافت خود مستقلاً یادگیری [[زبان پهلوی]] را آغاز کرد. کریستنسن هنوز دانشگاهش را به پایان نرسانده بود که نخستین رساله‌اش را به نام ''رستم پهلوان ملی ایران'' در ۲۳سالگی۲۳ سالگی و در سال [[۱۸۹۸ (میلادی)|۱۸۹۸]] منتشر کرد. در سال بعد مقالهٔ دیگری به نام ''افسانه‌ها و روایات در ادبیات فارسی'' منتشر کرد. او با نوشتن این دو مقاله و مقالات متعدد دیگر آگاهی و تسلط خویش را به زبان فارسی نشان داد. او رسالهٔ دکترای خود را که تحقیقی ادبی و تاریخی در مورد [[عمر خیام]] بود به پایان رسانیده و در سال [[۱۹۰۳ (میلادی)|۱۹۰۳]] با درجهٔ ممتاز گذراند. او مطالعات خود را بر روی [[رباعیات خیام]] تا سالیان بعد نیز ادامه داده و موفق شد ۱۲۱ رباعی را که احتمال اصالت و انتساب آنها به خیام بیشتر از بقیه رباعیات بود، انتخاب کند و در سال [[۱۹۲۷ (میلادی)|۱۹۲۷]] کتاب دیگری به نام ''نقد بر رباعیات خیام'' را منتشر کرد.<ref>مجلهٔ یغما، شمارهٔ ۲۵۳. ص۴۸۵</ref>
 
آرتور کریستنسن در [[۳۱ مارس]] [[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]] در [[کپنهاگ]] درگذشت.
خط ۷۱:
 
== آثار ==
 
* تاریخ سلطنت قباد و ظهور مزدک – ترجمه [[نصرالله فلسفی]]، تهران، ۱۳۰۹ش
* داستان بزرجمهر حکیم- ترجمه [[عبدالحسین میکده]]، تهران،۱۳۱۳شتهران، ۱۳۱۳ش ضمیمه مجله مهر. مشتمل بر تحقیق در بارهدرباره وجود تاریخی یا افسانه ای بزرگمه
* وضع ملت و دولت و دربار در دوره شاهنشاهی ساسانیان-ترجمه و تحریر [[مجتبی مینوی]]، چاپ اول، تهران ۱۳۱۴ش. این ترجمه نسبت به متن نخستین چاپ فرانسه تفاوت هایتفاوت‌های گاه اساسی دارد. زیرا کریستِن سِن ضمن صدور اجازه ترجمه کتاب به فارسی، نسخه ای از آنرا با اصلاحات و حذف و اضافات مهم برای مینوی فرستاد و متن فارسی مبتنی بر همین نسخه است. به نظر می رسدمی‌رسد که همین کتاب اساس تحقیقات گسترده ترگسترده‌تر کریستن سن در همین موضوع شد و کتاب ایران در زمان ساسانیان محصول همین تحقیقات است
* ایران در زمان ساسانیان- ترجمه [[رشید یاسمی]]، چاپ اول، تهران، ۱۳۱۷ش، یکی از برجسته ترینبرجسته‌ترین آثار کریستن سن. چاپ دوم مشتمل است بر اضافات و تجدید نظر کلی که کریستن سن در چاپ ۱۹۴۴م خود إعمال کرده بود. این اضافات و تحقیقات جدید به ترجمه منوچهر امیر مکری بر متن فارسی رشید یاسمی افزوده و در ۱۳۳۲ش منتشر شد. کریستن سن در این اثر ممتاز با تحقیق در منابع ایرانی و عربی و یونانی و سریانی و ارمنی و تحقیقات جدید ایران شناسان، بسیاری از زوایای تاریک فرهنگ و تمدن عصر ساسانی را روشن گردانیده استگردانیده‌است و افقهای نو و راههایراه‌های جدید در برابر محققان گشوده استگشوده‌است.
* مزدا پرستی در ایران قدیم – ترجمه [[ذبیح‌الله صفا|ذبیح الله صفا]]، مرکب از دومقاله کریستن سن: یکی «ملاحظاتی در بارهدرباره قدیمترین عهود آئین زردشتی» که در ۱۳۲۶ش در تهران ، تهران، ودیگری «تحقیقات در باب کیش زردشتی ایران باستانی« «در فلورانس ترجمه شد و هردو با عنوان مزدا پرستی در ایران قدیم در ۱۳۳۶ش در تهران به چاپ رسید.
* کیانیان- ترجمه [[ذبیح‌الله صفا|ذبیح الله صفا]]،چاپ، چاپ اول تهران، ۱۳۳۶ش. از آثار مهم کریستن سن به زبان فرانسه که مشتمل است بر تحقیق در بارهدرباره کیانیان در روایات ملی و دینی ایرانیان، و مخصوصاً اثبات این نکته که اینان ارتباطی با [[هخامنشیان]] ندارند و از امرای محلی شرق ایران بوده اندبوده‌اند.
* کارنامه شاهان در روایات ایران باستان- ترجمه باقر امیرخانی و بهمن سرکاراتی، دانشگاه تبریز، ۱۳۵۰ش. این کتاب همانطورهمان‌طور که کریستن سن خود تصریح کرده‌است با کتاب حماسه پهلوانی و ادبیات داستانی ایرانیان باستان مرتبط است.
*  آفرینش زیانکار در اساطیر ایرانی- ترجمه [[احمد طباطبایی]]، تبریز، ۱۳۵۵ش
* گویش گیلکی در رشت- اول بار به قلم دکتر صادق کیا و همکاری فرانک ادیبی ترجمه و به صورت پلی کپی، بدون ذکر تاریخ در چند نسخه تکثیر شد. سپس در ۱۳۷۴ش، به قلم و شرح جعفر خمامی زاده در تهران به چاپ رسید. کتاب مشتمل بر توصیف ساختمان دستوری گویش گیلکی، متن هاییمتن‌هایی از این زبان و چند شعر و داستان، و فهرستی از واژه هایواژه‌های گیلکی است.
* بررسی انتقادی رباعیات خیام – ترجمه فریدون بدره ای، تهران، ۱۳۷۴ش
* [[نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران|نمونه هاینمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار]] – ترجمه و تحقیق به قلم [[ژاله آموزگار]] و [[احمد تفضلی]]،جلد، جلد اول، تهران، ۱۳۶۴ش، جلد دوم، تهران، ۱۳۶۸ش. از برجسته ترینبرجسته‌ترین آثار کریستن سن و مشتمل بر تحقیق در روایات ایرانی مربوط به [[کیومرث|گیومرث]]، نمونه نخستین انسان، [[مشی و مشیانه|مش و مشیانه]]، نخستین جفت انسان، افسانه هایافسانه‌های مربوط به [[هوشنگ]] و [[تهمورث]] و [[جمشید]].
* فراسوی دریای خزر، سفرنامه کریستن سن به ایران و آسیای مرکزی، ترجمه منیژه احد زادگان و علی آلفونه، تهران، ۱۳۸۵ش
* بهرام چوبین، ترجمه همو، تهران، ۱۳۸۵ش
* افسانه هایافسانه‌های ایرانیان، ترجمه امیر حسین اکبری شالچی،تهران،شالچی، تهران، ۱۳۸۶ش
* کاوه آهنگر و درفش کاویانی،- ترجمه منیژه احد زادگان آهنی، تهران، ۱۳۸۷ش
* گویش سمنان –  ترجمه احسان ابراهیمیان،وابراهیمیان، و ویرایش و حواشی حمید رضا حسن زادهحسن‌زاده توکلی، سمنان، ۱۳۸۹ش. این اثر که در ۱۹۱۵م در کپنهاگ منتشر شده‌است، نخستین اثر کریستن سن در بارهدرباره گویشهای ایرانی است. چند صفحه از این رساله را محمد جعفر محجوب در ۱۳۳۶ش ترجمه و در مجله یغما چاپ کرده بوده‌است. آثار دیگری ازکریستین سن که اخیرااخیراً به زبان فارسی ترجمه و در این متن ذکر نشده بدین قرار است:
* شاعران و متفکران اسلامی، ترجمه سعید سهیلی، انتشارات پرسش آبادان 1396،۱۳۹۶، و انتشارات فروغ/ آلمان 1392۱۳۹۲.
* ایران کهن و ایران نو ( سفرنامه کریستین سن به ایران) ترجمه سعید سهیلی انتشارالکترونیکی، به آدرس: saxo.dk
* ایران در زمان سامانیان، کریستین سن، ترجمه سعید سهیلی، انتشارات الکترونیکی به آدرس: saxo.dk
* رساله شعر درباری و دربار هایدربارهای شعر، کریستین سن، ترجمه سعید سهیلی ،انتشاراتسهیلی،انتشارات الکترونیکی به آدرس: saxo.dk
 
== پانویس ==
سطر ۱۰۳ ⟵ ۱۰۲:
== پیوند به بیرون ==
{{باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران معاصر}}
 
 
{{تاریخ‌دان-خرد}}