شاه عباس بزرگ: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تعویض تصویر و حذف اطلاعات غیرضروری اشتباه |
Iranianson (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات خانواده سلطنتی|name= [[پرونده:Shir & Khorshid1.svg|40px]]شاه عباس یکم صفوی
[[پرونده:Shir & Khorshid1.svg|40px]] |title=[[فهرست شاهان ایران|شاهنشاه ایران]]|image=شاه عباس.jpg|image_size=220px|caption=نگاره شاه عباس بزرگ|reign=[[۹۶۵]] - [[۱۰۰۷]] خورشیدی{{سخ}}[[۹۹۶ (قمری)|۹۹۶]] - [[۱۰۳۸ (قمری)|۱۰۳۸]] قمری{{سخ}}[[۱۵۸۷ (میلادی)|۱۵۸۷]] - [[۱۶۲۹ (میلادی)|۱۶۲۹]] میلادی|coronation=شنبه [[۹ مهر]] [[۹۶۷ (خورشیدی)]]{{سخ}}[[۱۰ ذی القعده]] [[۹۹۶ قمری]]{{سخ}}[[۱ اکتبر]] [[۱۵۸۸ میلادی]]|full name=ضل‌الله امیرالمومنین حیدر ابوالمظفر شاه عباس الحسینی الموسوی الصفوی بهادرخان<ref>{{پک|Buyers|2009|ک=The Safavid Genealogy}}</ref>|birth_date=[[۷ بهمن]] [[۹۴۹]] خورشیدی{{سخ}}[[۱ رمضان]] [[۹۷۸ (قمری)]]{{سخ}}[[۲۷ ژانویه]] [[۱۵۷۱ (میلادی)]]|birth_place=[[هرات]]، [[امپراتوری صفوی]]|death_date=جمعه [[۳۰ دی]] [[۱۰۰۷]] خورشیدی{{سخ}}[[۲۴ جمادی‌الاول]] [[۱۰۳۸ (قمری)]]{{سخ}}[[۱۹ ژانویه]] [[۱۶۲۹ (میلادی)]]|death_place=[[باغ چهل‌ستون اشرف]]، [[بهشهر]] [[مازندران]]|successor=[[شاه صفی|صفی یکم]]|predecessor=[[شاه محمد خدابنده|محمد خدابنده]]|regent=|spouse=مهدعلیا بیگم{{سخ}}اغلان‌پاشا بیگم{{سخ}}[[یاکهان بیگم]]{{سخ}}فخرجهان بیگم{{سخ}}لیلا سلطان بیگم|dynasty=[[صفویان]]|burial_place=[[امامزاده حبیب بن موسی]]، [[کاشان]]|father=[[شاه محمد خدابنده|محمد خدابنده]]|mother=[[خیرالنساء بیگم]]|issue=([[#خانواده|فهرست]] را ببینید)|religion=[[اسلام]]، [[شیعه دوازده‌امامی]]|succession=[[صفویان#پادشاهان صفوی و دوره پادشاهی آنان|پادشاه سلسله صفویان]]}}
'''شاه عباس یکم''' (زادهٔ ۱ رمضان [[۹۷۸ (قمری)|۹۷۸]] ه.ق – درگذشتهٔ ۱ جمادی‌الاول [[۱۰۳۸ (قمری)|۱۰۳۸]] [[گاه‌شماری هجری قمری|ق]] / ۲۷ ژانویه [[۱۵۷۱ (میلادی)|۱۵۷۱]] – ۱۹ ژانویه [[۱۶۲۹ (میلادی)|۱۶۲۹م]])، معروف به''' شاه عباس بزرگ''' یا '''شاه عباس کبیر'''، پنجمین شاهنشاه ایران از دودمان [[صفویان|صفوی]] و نام‌دارترین فرمانروای این سلسله بود. وی که فرزند و جانشین [[شاه محمد خدابنده]] بود، از سال ۹۹۶ ه.ق تا زمان مرگش، به مدت بیش از ۴۱ سال خورشیدی بر [[ایران]] حکومت کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=دانشنامه ایرانیکا|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/abbas-i|عنوان=عباس اول}}</ref> شاه عباس به [[معماری]]، [[موسیقی]]، [[نقاشی]] و [[شعر]] علاقه داشت و [[میدان نقش جهان]]، [[عالی‌قاپو]]، بخش‌هایی از [[عمارت چهل‌ستون]]، [[خیابان چهارباغ اصفهان|چهارباغ]] و [[سی‌وسه‌پل]] از آثار به‌جای مانده از دوران سلطنت وی هستند.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2009/02/090218_pm_maf_shah_abbas نگاهی به نمایشگاه «شاه عباس» در موزه بریتانیا]، بی‌بی‌سی فارسی</ref>
شاه عباس هنگامی به سلطنت رسید که غرب و شمال غربی ایران در تصرف دولت [[عثمانی]] بود، هم‌چنین در شمال شرق ایران نیز [[خراسان بزرگ|خراسان]] جولان‌گاه [[ازبک‌ها]] شده بود و در داخل کشور نیز طی ۱۲ سال پس از مرگ [[شاه تهماسب|تهماسب یکم]] و دوران پادشاهی [[شاه اسماعیل دوم|اسماعیل دوم]] و [[شاه محمد خدابنده|محمد خدابنده]] قدرت شاه کاهش پیدا کرده بود و دسته‌بندی‌های قبیله‌ای [[قزلباشان]] مجدداً به شکل افزاینده‌ای بروز کرده و دوگانگی میان قزلباشان ترکمان و تاجیکان (مردم غیر ترک) در دربار شدت پیدا کرده بود. در نتیجه این چند دستگی، هر یک از مقامات دولتی در اندیشه منافع و قدرت خویش بود و کشور دچار هرج و مرج گردیده بود. شاه عباس با اولویت بندی مشکلات متعدد توانست در طول سلطنتش سلسله صفویه را به اوج قدرت برساند.<ref>{{یادکرد|فصل=پشت جلد کتاب|کتاب=[[شاه عباس کبیر]]، زندگی و نبردهای قهرمان بزرگ ملی|نویسنده=مریم نژاد اکبری مهربان|ترجمه=|ناشر=شرکت مطالعات و نشر کتاب پارسه|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش= دکتر مهدی افشار|صفحه=|سال=1387| شابک = 9786005026603}}</ref>
| |||