'''عبدالقاهر''' گوید: " اصحاب تواریخ گفته‌اند که واضعین اساس مذهب باطنیه از اولاد مجوس (زرتشتیان) و مایل به دین اسلاف خود بوده‌اند، و چون جرات نمی‌کردند این عقیده را صراحته بیان کنند، دعوت خود را در لباس مذهب باطنی انتشار دادند.
== حملهحملهٔ ابوطاهر جنّابی به مکه ==
در سال ۳۱۷ ه.ق حاجیان، بی مزاحمتبی‌مزاحمت و آزار قرمطیان به مکه رسیدند. روز هشتم ذی حجه ([[روز ترویه]]) '''[[ابوطاهر قرمطی]]''' با ششصد سوار و نهصد پیاده به مکه ریختند و اموال حاجیان را غارت کرده و در مسجدالحرام و حتی در خانهخانهٔ کعبه کشتار کردهکرده، قسمتی از اجساد را در چاه [[زمزم]] ریختند. درب کعبه و [[حجرالاسود]] را از جا کنده به هجر بردند. پوشش کعبه را قطعه قطعه کرده تقسیم نمودند و خانه‌های (ثروتمندان) مکه را غارت کردند. بنا به گفتهگفتهٔ [[آدام متز]]: فقرای مکه نیز در غارت شهر مقدس شرکت داشتند و تنها بادیه نشینانبادیه‌نشینان بیرون مکه در برابر یورشگران به مقاومت برخاستند.<ref>تاریخ تمدن اسلامی ج۲ ص ۴۴.</ref>
* '''[[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]''' گوید:{{نقل قول| ابوطاهر قرمطی سوی مکه رفت و امیر آنجا محمدبن اسماعیل ملقب به [[ابن مخلب]] بود. مردان حکومت و عامه از خارج و غیره به جنگ او آمدند، اما از آن پس که نطیف غلام ابن حاج که جزو شحنه مکه بود کشته شد همه گریختند و او هفتم ذی حجه همین سال (۳۱۷ه۳۱۷ ه) با ششصد سوار و هفتصد پیاده وارد مکه شد و شمشیر در مردم نهاد. در شمار کشتگان و اسیران از اهل شهر و ولایت‌های دیگر اختلاف هست. بعضی سی هزار و بعضی کمتر و بیشتر گفته‌اند. در دل کوه و دره‌ها و صحراها از تشنگی و سختی آنقدر مردم هلاک شدند که به‌شمار نیاید. ابوطاهر درب حرم را که پوشش طلا داشت از جا بکند و تخریبات جد به بنای [[کعبه]] وارد آورد. اقامت آنان در مکه هشت روز بود که صبح شنبه از همین ماه از مکه به همراه کاروانی از اموال غارت شده و حجرالاسود و…و ... از مکه خارج شدند.<ref>التنبیه و الاشراف ص ۳۷۳–۳۷۴</ref>|||}}
