'''ميرزامیرزا جلال الدينالدین ميرانشاهمیرانشاه''' یا '''امیرانشاه''' (810۸۱۰- 799۷۹۹ ق / 1408۱۴۰۸-1396۱۳۹۶ م) پسر سوم [[تيمورتیمور لنگ]] در سال 769۷۶۹ هـ. ق. بهدنيابهدنیا آمد و در عهد پدر به فرمانروائی [[عراق]] و [[آذربایجان]] و [[دياربکردیاربکر]] و [[شام]] رسيدرسید. در اواخر کار تيمورتیمور دچار پريشانیپریشانی مغز شد و با وجود ايناین حال پس از مرگ پدر سه سال سلطنت کرد تا سرانجام در سال 810۸۱۰ هـ. ق. در جنگ با سپاه [[قراقویونلو]] در حدود آذربايجانآذربایجان به دست [[قرايوسفقرایوسف ترکمان]] (۱۳۹۰-۱۴۲۰ م) کشته شد. ميرانشاهمیرانشاه فرزندان بسياریبسیاری داشت و شاهان [[گورکانیان هند|گورکانی هند]] همگی از نسل وی میباشند.<ref>قاموس الاعلام ترکی</ref>
== میرانشاه در زمان حیات تیمور ==
[[تیمور]] در پایان یورش پنج ساله خود و به هنگام بازگشت به [[سمرقند]]، [[آذربایجان]] و ولایات غربىغربی ایران را به پسرش جلال الدین میرانشاه سپرد. آذربایجان در آن زمان شامل استان های [[آذربایجان شرقی]] و [[آذربایجان غربی]] و [[اردبیل]] و همچنین [[جمهوری آذربایجان]] و [[ارمنستان|جمهوی ارمنستان]] و بخش هایی از [[ترکیه]] فعلی نیز بود. ولىولی چندىچندی بعد در پایان لشکرکشىلشکرکشی به [[هند]]، خبرهایىخبرهایی از آذربایجان به تیمور رسید که حاکىحاکی از آشفتگىآشفتگی اوضاع و ادامه اغتشاشات در ایران بود.<ref name="دانشنامه رشد، پسران تیمور"> [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86+%d8%aa%db%8c%d9%85%d9%88%d8%b1&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد، پسران تیمور]</ref>
او از طرف پدر يازده سال حاکم آذربايجان بود. نسبت به [[کمال خجندی]] توجه و علاقه داشته است. <ref>تاريخ مغول، از فهرست مدرسه سپهسالار ج 2 ص 664</ref> ▼
▲او از طرف پدر يازدهیازده سال حاکم آذربايجانآذربایجان بود. نسبت به [[کمال خجندی]] توجه و علاقه داشته است. <ref> تاريختاریخ مغول، از فهرست مدرسه سپهسالار ج 2۲ ص 664۶۶۴</ref>
== اختلال حواس میرانشاه ==
پسرش میرانشاه که حکومت آذربایجان به او واگذار شده بود به سبب آسیبىآسیبی که از پیشامد سقوط از اسب به مغزش وارد آمد، دچار پریشانىپریشانی حواس شد.
بعد از این حادثه، میرانشاه به کارهاىکارهای بىبی رویهاىرویهای دست زد که با این اعمال خود، اداره حکومت را دچار مشکل و اختلال نمود. به طورىطوری که در آن آشفتگىآشفتگی و پریشان حالى،حالی، بخش عمدهاىعمدهای از عواید خزانه را تلف و عدهاىعدهای از بزرگان شهر را به قتل رساند.
همچنین برخىبرخی از ابنیه را نیز ویران نمود.<ref name="دانشنامه رشد، پسران تیمور"> [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86+%d8%aa%db%8c%d9%85%d9%88%d8%b1&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد، پسران تیمور]</ref>
او در همينهمین حالت جنون بود که دستور داد استخوانهای [[رشیدالدین فضل الله همدانی|خواجه رشیدالدین فضل اللّه]] را از مسجدی که در [[ربع رشیدی]] [[تبريزتبریز]] بود بيرونبیرون آوردند و در قبرستان يهوديانیهودیان بخاک سپردند. <ref>تاريختاریخ مغول، از فهرست مدرسه سپهسالار ج 2۲ ص 664۶۶۴</ref>
با این حال میرانشاه به مجرد آگاهىآگاهی از حرکت تیمور، بر سبیل پوزش به اردوىاردوی پدر آمد. به این ترتیب تیمور او را از حکومت معزول کرد و پسر میرانشاه یعنی [[میرزا ابابکر]] را به جاىجای او به امارت برگزید.
از طرفىطرفی عدهاىعدهای از مصاحبانش هم که در این جریانات مهم به تشویق و الزام او در این اقدامات شده بودند به خصوص که برخىبرخی از آنان از جمله علماء و موسیقىموسیقی دانان عصر محسوب مىشدند،میشدند، به اتهام دخالت در این بىبی رسمیها به امر تیمور، توقیف و بلافاصله تسلیم دارِ مجازات شدند.<ref name="دانشنامه رشد، پسران تیمور"> [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86+%d8%aa%db%8c%d9%85%d9%88%d8%b1&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد، پسران تیمور]</ref>
== میرانشاه بعد از مرگ تیمور ==
پس از مرگ تیمور، نواحىنواحی غربىغربی ایران از [[آذربایجان]] تا [[گرجستان]] که جزو قلمرو میرانشاه محسوب مىشد،میشد، همچنان تحت نظارت پسرانش میرزا ابابکر و [[امیر زاده محمد عمر]]، اداره مىشدمیشد. این نواحىنواحی به علت اختلال میرانشاه و اختلاف فرزندانش، همچنان دستخوش آشفتگىآشفتگی و پریشانىپریشانی بود. چون امیر زاده محمد عمر، برادر خود میرزا ابابکر را دستگیر کرد و در [[سلطانیه]] به زندان انداخت، این عمل باعث ترس و هراس میرانشاه از او شد به همین خاطر به [[خراسان بزرگ|خراسان]] پناه برد و بر خلاف میل باطنىاشباطنیاش نسبت به [[شاهرخ|شاهرخ تیمورىتیموری]] از در طاعت و انقیاد درآمد «808۸۰۸ ق / 1405۱۴۰۵ م».<ref name="دانشنامه رشد، پسران تیمور"> [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86+%d8%aa%db%8c%d9%85%d9%88%d8%b1&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد، پسران تیمور]</ref>
تا این که چندى بعد به اصرار و الزام پسرش میرزا ابابکر به آذربایجان برگشت و سرانجام در جنگى که بین او و [[قرایوسف ترکمان]] رخ داد، به قتل رسید «ذى القعده 810 ق / آوریل 1408 م» <ref name="دانشنامه رشد، پسران تیمور"> [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86+%d8%aa%db%8c%d9%85%d9%88%d8%b1&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد، پسران تیمور]</ref> ▼
▲تا این که چندىچندی بعد به اصرار و الزام پسرش میرزا ابابکر به آذربایجان برگشت و سرانجام در جنگىجنگی که بین او و [[قرایوسف ترکمان]] رخ داد، به قتل رسید « ذىذی القعده 810۸۱۰ ق / آوریل 1408۱۴۰۸ م» <ref name="دانشنامه رشد، پسران تیمور"> [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86+%d8%aa%db%8c%d9%85%d9%88%d8%b1&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد، پسران تیمور]</ref>
<small>
|