نبرد متاروس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات جنگ|جنگ=نبرد متاروس|قسمتی‌از=[[دومین جنگ کارتاژ]]|زمان=۲۳ ژوئن ۲۰۷ قبل از میلاد|مکان=[[رود متاروس]]، [[مارکه]]، [[ایتالیا]]|نتیجه=پیروزی روم|جنگنده۱=[[امپراتوری کارتاژ]]|جنگنده۲=[[جمهوری روم]]|فرمانده۱=[[هاسدروبال بارکا]]|فرمانده۲=[[مارکوس لیویوس سالیناتور]]{{سخ}}[[گایوس کلادیوس نرو]]|قوای۱=۳۰٬۰۰۰{{سخ}}۱۰ [[فیل جنگی]]|قوای۲=۳۷٬۰۰۰|خسارات۱=۱۰٬۰۰۰ کشته{{سخ}}۵٬۴۰۰ اسیر{{سخ}}۶فیل جنگی{{سخ}}۴فیل به غارت رفته|خسارات۲=۲٬۰۰۰–۸٬۰۰۰ کشته|قلمرو=[[جمهوری روم]]|تصویر=[[پرونده:Mohammad adil rais-battle of metaurus-A.PNG|280px]]|زیرنویس=آرایش جنگی روم (قرمز) و کارتاژ پیش از آغاز نبرد}}
'''نبرد متاروس''' {{به انگلیسی|Battle of Metaurus}} یکی از نبردهای محوری در [[دومین جنگ کارتاژ]] میان [[جمهوری روم]] و [[کارتاژ باستان|کارتاژ]] بود که در ۲۰۷ق. م نزدیک [[رود متارو]]<ref group="یادداشت">Metauro</ref> در [[ایتالیا]] به وقوع پیوست. کارتاژی‌ها توسط [[هاسدروبال بارکا]]، برادر [[هانیبال]]، هدایت می‌شدند؛ کسی که قرار بود تجهیزات محاصره و تقویتی برای هانیبال بیاورد. ارتش روم نیز توسط [[کنسول روم|کنسول]] [[مارکوس لیویوس سالیناتور]] و [[گایوس کلادیوس نرو]] رهبری می‌شدند. کلادیوس نرو که به تازگی در حدود چندصدکیلومتری جنوب رود متاوروس در [[نبرد گرومنتوم]]<ref group="یادداشت">Battle of Grumentum</ref>در برابر هانیبال جنگیده بود، و با یک رژه که هم آنیبال و هم هاسدروبال از آن بی‌خبر ماندند، به نیروهای مارکوس لیویوس ملحق شد؛ برای همین، کارتاژی‌ها ناگهان خود را از نظر عددی ضعیفتر یافتند. در طول نبرد، رومیان از برتری عددی خود سود جستند تا ارتش کارتاژ را محاصره کرده و قلع و قمع کنند. ۱۵٬۴۰۰ نفر از سربازان کارتاژی کشته یا اسیر گرفته شدند. هاسدروبال خود نیز کشته شد.
 
</ref>در برابر هانیبال جنگیده بود، و با یک رژه که هم آنیبال و هم هاسدروبال از آن بی‌خبر ماندند، به نیروهای مارکوس لیویوس ملحق شد؛ برای همین، کارتاژی‌ها ناگهان خود را از نظر عددی ضعیفتر یافتند. در طول نبرد، رومیان از برتری عددی خود سود جستند تا ارتش کارتاژ را محاصره کرده و قلع و قمع کنند. ۱۵٬۴۰۰ نفر از سربازان کارتاژی کشته یا اسیر گرفته شدند. هاسدروبال خود نیز کشته شد.
 
این نبرد تفوق رومیان بر ایتالیا را تثبیت کرد. آنیبال که اکنون از حمایت ارتش برادرش محروم شده بود، ناچار شد شهرهای رومیِ جنوب ایتالیا ــ که طرفدار کارتاژ بودند ــ را در برابر فشار روم تخلیه نموده و به بروتیوم (امروزه [[کالابریا]]) عقب‌نشینی کند، جایی که چهار سال در آنجا ماند.
 
== نبرد ==
شمار دقیق نیروهای دوطرف مجهول است، همچنان‌که مکان واقعی نبرد. برخی مطالعات جغرافی_باستان‌شناختی با تأیید شواهد باستانی تاریخ‌نگاران قدیم، مکان نبرد را در [[گدار]] [[سرونگارینا]] دانسته‌اند. نیروهای هاسدروبال (برادر [[هانیبال]]) حدود 30,000۳۰٬۰۰۰ نفر تخمین زده می‌شوند، درحالی‌که نیروهای [[کنسول روم|کنسول]] سالیناتور باید به 40,000۴۰٬۰۰۰ نفر می‌رسيدمی‌رسید (از ميانمیان آنان 7,000۷٬۰۰۰ تحت امر کنسول كلوديوسکلودیوس نرو بودند). مشخص است كهکه هاسدروبال در اقليتاقلیت بود و از آن مهم‌تر، از آن سواره‌نظامی که روم از آن بسیار منتفع بود، بی‌بهره بود.
 
همچون بخش اعظم نیروهای مسلح کارتاژ، نیروهای هاسدروبال ترکیبی از اقوام و فرهنگ‌های گوناگون بودند؛ عده‌یعدهٔ کمی از آنان اصالت آفریقایی داشتند. بهترین نیروهای هاسدروبال همانا [[مردم اسپانیولی|اسپانیولی‌ها]] بودند که مسلح به شمشیر و سپر بودند، و این نیروها در کنار تعداد کمی نیروی بومی آفریقایی (در مورد این آفریقایی‌ها چندان چیزی نمی‌دانیم؛ آنان احتمالاً مجهز به نیزه بوده و از قلمروهای کارتاژ یا هر نقطه دیگری از آفریقا آورده‌شده اندآورده‌شده‌اند) در جناح راست سپاه کارتاژ واقع شده بودند. در مرکز، پشت 10۱۰ فیل جنگی که باموفقیّت به محل نبرد آورده‌شده بودند، نیروی مخوفی از آپوانی‌ها<ref group="یادداشت">Apuani یکی از نیرومندترین و موحش‌ترین قوم از خانواده [[قوم لیگور]] بود که در شمال‌غربی ایتالیا می‌زیستند و با روم دشمن بودند.</ref> جای‌گرفته بود که هرچند به‌اندازه‌یبه‌اندازهٔ اسپانیولی‌های جناح راست به نبردهای منظم و آرایش‌مند عادت نداشتند (آپوانی‌ها در حقیقت در [[جنگ چریکی]] شرکت می‌جستند). درنهایت، در جناح چپ [[گل‌ها (فرانسه)|گل‌ها]]<nowiki/>ی نامنظم واقع شده‌بودند؛ گل‌هایی که امیدوار بودند به‌وسیله‌یبه‌وسیلهٔ زمین ناصاف و کوهی که روبرویشان واقع بود، پناه بگیرند (به تصویر نگاه کنید). رومیان به‌شکلی بسیار منظم دربرابر هاسدروبال پیشروی نمودند. کنسول نرو رهبری جناح راست روم را برعهده داشت تا با گل‌های غیرقابل دسترسی (به سبب موانع طبیعی که روبرویشان بود) رویارو گردد. آغاز جنگ از سوی هاسدروبال بود: وی نیروهای مرکز و راست خود را دربرابر نیروهای کنسول سالیناتور (جناح چپ روم) متمرکز نمود. در ابتدا نبرد باب میل هاسدروبال پیش‌رفت. فیل‌هایش توانستند خطوط رومیان را برهم‌زده و در میان نیروهای سالیناتور ایجاد بی‌نظمی کنند. جناح راست هاسدروبال به رومیان حمله‌ور شد. کنسول نرو در جناح راست روم تلاش بسیاری نمود که موانع طبیعی‌ای که بر سرراهش بودند را پشت‌سرگذارد تا به گل‌های ناآماده‌یناآمادهٔ جناح چپ هاسدروبال ضربه بزند. امّا وی بیهودگی این تلاش و اتلاف وقت را دریافت، پس افرادش را از گل‌ها دور کرده و در عوض به پُشت کنسول سالیناتور هدایت کرد که اکنون مشغول نبرد بود، و به منتهاالیه جناح‌چپ روم رفت و درنتیجه با اسپانیولی‌ها با خشونت تمام درگیر شد. این چرخش کنسول نرو اسپانیولی‌ها را سردرگم و پریشان ساخت، به طوری‌که همراه با قوم نیرومند آپوانی که تا وقتی مضمحل نشده بودند به نبرد ادامه می‌دادند، نیست‌ونابود شدند.
 
اکنون تنها نیرویی که برای هاسدروبال باقی‌ماند گل‌های جناح چپش بودند که به‌سبب مستی که شب قبل از نبرد بدان دچار شده بودند، بسیار ناآماده بوده و از جناح راست نیز بی‌حفاظ شده بودند. رومیان بی‌رحمانه بدان‌ها حمله بردند و باهیچگونه مقاومتی هم روبرو نشدند.
 
ژنرال کارتاژی که می‌دید دیگر کاری از وی ساخته نیست، و نمی‌خواست به‌دست رومیان اسیر شود، در نیمۀنیمهٔ نبرد وارد جنگ شد و با پایانی شرافتمندانه کُشته شد.
 
== مراحل نبرد ==
<gallery>
پرونده:Mohammad adil rais-battle of metaurus-A.PNG|آرایش نیروهای روم (قرمز) و کارتاژ. درمنتهاالیه جناح چپ روم و جناح راست کارتاژ، سواره‌نظام (Cavalry) دیده می‌شود. درجلوی سپاه کارتاژ سه شکل سیاه همان فیل‌ها (Elephant corps) هستند. جناح راست روم با یک مانع طبیعی شبیه کوه روبروست و نمی‌تواند به جناح چپ کارتاژ حمله کند.
پرونده:Mohammad adil rais-battle of metaurus-B.PNG|مرحله اول: جناح چپ و مرکزی روم با حمایت سواره‌نظامی که به سواره‌یسوارهٔ کارتاژ یورش برده، به دشمن حمله می‌برد.
پرونده:Mohammad adil rais-battle of metaurus-C.PNG|مرحله دوم: کنسول نرو که هدایت جناح راست را برعهده داشت، بخشی از نیروهایش را از پشت‌سر کنسول سالیناتور عبور داده و به جناح راست کارتاژ (که به‌خاطر عقب‌نشینی سواره‌نظامش باز و بی‌حفاظ مانده استمانده‌است) یورش می‌برد.
پرونده:Mohammad adil rais-battle of metaurus-D.PNG|مرحله سوم: در اینجا جناح راست کارتاژ که اکنون از سه طرف محاصره شده، دچار پریشانی و بی‌نظمی می‌شود.
پرونده:Mohammad adil rais-battle of metaurus-E.PNG|مرحله چهارم: سراسر سپاه کارتاژ عقب نشینی می‌کند.