شهرستان شهرکرد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز ویرایش (Alirezaei (Shahraki (بحث) به آخرین تغییری که هفشجانی انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
خط ۱۰:
|جمعیت = ۳۱۵۹۸۰ نفر
|رشدجمعیت =
|زبان = فارسی و ترکی قشقایی
|مذهب =شیعه ۱۲ امامی
|مساحت = ۲۰۰۶ کیلومتر مربع
خط ۲۰:
|پیش‌شماره = ۰۳۸
|وبگاه =
|شهرها = [[شهرکرد]]، [[فرخشهرفرخ شهر]]،[[هفشجان]]، [[شهرکیان]]
|بخش‌ها = [[بخش مرکزی شهرستان شهرکرد|مرکزی]]، [[بخش لاران|لاران]]، [[بخش فرخ‌شهر|فرخ شهر]]
}}
خط ۲۶:
'''شهرستان شهرکرد''' یکی از شهرستان‌های استان [[چهارمحال و بختیاری]] است که با مساحت حدود ۲۰۰۶ کیلومتر مربع، بالغ بر ۱۲٪ از کل مساحت چهارمحال و بختیاری را تشکیل داده‌است.<ref name=":0">''سالنامه
آماری استان چهارمحال و بختیاری ۱۳۹۱''. دفتر آمار و اطلاعات. چاپ ۱۳۹۲. تهران:&#x20;معاونت
برنامه‌ریزی و بودجه استانداری چهارمحال و بختیاری، ۱۳۹۲ خورشیدی. ص۲۴. &nbsp;</ref> مرکز این شهرستان شهر [[شهرکرد]] است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، شهرستان شهرکرد دارای ۲۸۳۲۱۰ نفر جمعیت می‌باشد؛ که از این تعداد ۲۵۳۶۲۹ نفر در نقاط شهری و ۲۹۵۸۱ نفر نیز در نقاط روستایی ساکن هستند. [[شهرکرد]]، [[هفشجان]] ،و [[فرخ شهر]] و [[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] از شهرهای مهم این شهرستان می‌باشند.<ref>{{یادکرد درگاه ملی آمار|۱۳۹۰}}</ref>
 
== موقعیت جغرافیایی ==
خط ۴۵:
 
== زبان ==
به‌طور کلی در شهرستان شهرکرد، سه گویش های فارسی، ترکیلری [[قشقایی]]بختیاری و تعدادی هم لری بختیاریترکی رواج دارد. در مناطقیاکثر مناطق شهرستان همچون [[شهرکرد]]، [[هفشجان]]، [[فرخ شهر]] و [[چالش تر|چالشتر]]،تر، بیشتر مردم به فارسی لهجه دار تکلم می‌نمایند. در برخی از مناطق همچون شهرهای [[شهر کیان|کیان]]، [[طاقانک]] و [[هرچگان]] مردم به زبان ترکی [[قشقایی]] و در برخی مناطق دیگر همچون [[سورشجان]] مردم به گویش بختیاری آمیخته با فارسی محلی تکلم می‌نمایند. مردم این‌گونه مناطق را از گروه نژادهای ''فارس و ترک'' می‌شناسند.<ref>{{یادکرد|کتاب = جغرافیای استان‌شناسی چهارمحال و بختیاری|نویسنده = شهرام امیدوار|ناشر = وزات آموزش و پرورش|شهر = تهران|صفحه = ص ۶۵و ۶۶|سال = ۱۳۸۹خورشیدی|شابک = 978-964-05-2014-7}}</ref> در شهر شهرکرد به عنوان مرکز شهرستان به علت گسترش صنایع و توسعه شهری در نیم قرن اخیر و به تبع آن مهاجرت به مرکز استان، ترکیبی از همه قومیت‌های استان حضور دارند.
 
لازم است ذکر شود که نواحی شرقی استان چهار محال و بختیاری شامل شهرستان‌های شهرکرد و بروجن از دیرباز سکونت گاه گروه‌هایی از [[ارمنیان|ارامنه]] بوده‌است. هر چند در دهه‌های اخیر تعداد بسیاری از [[ارمنیان|ارامنه]] چهار محال به [[اصفهان]] مهاجرت کردند.<ref>ارامنه و فرش‌های ارمنی باف ایران، وبگاه آفتاب http://www.aftabir.com/art/handicrafts/rugweaving/iranian-carpet_armenian.php</ref>
خط ۵۲:
=== [[تپه اسکندری و تپه‌های اطراف آن]] ===
تپه اسکندری اولین، کهن‌ترین و بزرگ‌ترین اثر ملی استان چهارمحال و بختیاری، مربوط به [[پیشاتاریخ|دوران پیش از تاریخ]] است و در شهرستان شهرکرد، ۱ کیلومتری هفشجان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۰۱|۱۰|۱۳۴۸|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۸۸۶ به‌عنوان یکی از [[آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است. قدمت این دولت شهر تاریخی به ۹۰۰۰ سال قبل برمی‌گردد و جزو اولین سکونتگاه‌های دوره [[نوسنگی]] محسوب می‌گردد. وجود سفالینه‌های پیش از تاریخ و وفور ابزار سنگی همچون فِلینت و [[ابسیدین|اُبسیدین]] از استقرار این مکان از هزاره هفتم قبل از میلاد خبر می‌دهد و بیانگر توالی تمدنی منطقه است.<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://iranshahrpedia.ir/fa/پرونده‌های_آثار_ثبت‌شدۀ_ایران_در_فهرست_آثار_ملی |عنوان =دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر |ناشر =سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۲۰۱۱-۰۵-۱۹ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip |archivedate =۶ آوریل ۲۰۱۵ |dead-url =yes}}</ref><ref name="Zagarell, A. 1982">Zagarell, A. (1982). The Prehistory of the Northeast Bakhtiari Mountains, Iran “The Rise of a Highland Way of Life</ref>
[[پرونده:تپه اسکندری هفشجان.JPG|thumb|تپه اسکندری هفشجان شهرستشهرستان شهرکرد، اولین اثر ملی استان چهارمحال و بختیاری]]

=== [[تپه شهر کهنه]] ===
تپه شهر کهنه مربوط به [[پیشاتاریخ|دوران پیش از تاریخ ایران باستان]] است و در شهرستان شهرکرد، شمال باختری هفشجان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۰۱|۱۰|۱۳۴۸|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۸۸۷ به‌عنوان یکی از [[آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://iranshahrpedia.ir/fa/پرونده‌های_آثار_ثبت‌شدۀ_ایران_در_فهرست_آثار_ملی |عنوان =دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر |ناشر =سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ =تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱ |accessdate =۲۳ سپتامبر ۲۰۱۹ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip |archivedate =۶ آوریل ۲۰۱۵ |dead-url =yes}}</ref>
 
=== [[کتیبه گر نوشته هفشجان]] ===
سطر ۵۸ ⟵ ۶۱:
در کنار این کتیبه که بر دیوارهٔ صخره‌ای و صیقلی کوه جهان بین در حومه شهر هفشجان شهرکرد ایجاد شده‌است، بقایای راهی سنگ چین وجود دارد که به گفته کارشناسان، احتمالاً بقایای اولین مسیر ارتباطی برای انتقال فرهنگ و تمدن شوش و دشت خوزستان به محیط تمدن تابستانی اسکندری هفشجان بوده‌است. به عبارت دیگر در گذشته شاهراه خوزستان به اصفهان یا همان راه دسپارت (دزپارت) از هفشجان که مرکزیت مطلق منطقه بوده، عبور می‌کرده‌است.<ref name=ToolAutoGenRef1/> اما متأسفانه امروزه هنوز حریم حفاظتی کتیبه گر نوشته و حداقل ایجاد سقف بروی آن برای جلوگیری از فرسایش تدریجی توسط برف و باران توسط هیچ‌یک از سازمان‌های استان انجام نپذیرفته‌است و این اثر ۶۰۰۰ ساله را که قدیمی‌ترین کتیبه استان است را در معرض نابودی تدریجی قرار داده‌اند.
 
=== [[گورگای تپه (تپه شهر کهنه)]]شهرکیان ===
محوطه باستان شناختی گورگای تپه (تپه شهر کهنه) درتاریخ {{جلالی حروف|۰۱|۱۰|۱۳۴۸|پیوند=نه}} با شماره ۸۸۷ به‌عنوان یکی از [[آثار ملی ایران]] ثبت شده‌است. گورگای تپه ؛ تپه‌ای باستانی استباستانیست در شمال غربیشهر [[کیان (شهرکرد)|شهرکیانکیان]]، پیشینه این محوطه متعلق به دوره پیش از تاریخ و خصوصاً دوره [[دوران نوسنگی|نوسنگی]] به بعد است. آثار هفت هزار ساله این تپه بیانگر قدمت فراوان و اهمیت ثبت ملی این تپه می‌باشد. این تپه باستانی برای اولین بار در سال ۱۳۵۶ خورشیدی توسط آلن زاگارل، باستان‌شناس شهیر آلمانی مورد بررسی و گمانه زنی باستان شناختی قرار گرفت.<ref name="Zagarell, A. 1982"/><ref name=":1" />
 
=== [[تپه سراب (گنبدک)]]شهرکیان ===
تپه سراب یا گنبدک مربوط به [[تاریخ ایران پیش از اسلام|دوران پیش از تاریخ ایران باستان]] است و در شهرستان شهرکرد، در شمال شرقیشهر [[کیان (شهرکرد)|شهرکیانکیان]] واقع شده‌است. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۰۹|۰۹|۱۳۸۹|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت۲۹۰۷۸به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref name="web.archive.org">{{یادکرد وب |نشانی=http://iranshahrpedia.com/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان=دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر |نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20191006234339/http://iranshahrpedia.com/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip |تاریخ بایگانی=۶ اکتبر ۲۰۱۹|ناشر=وزارت راه و شهرسازی |تاریخ بازدید=۶ اکتبر ۲۰۱۹ |پیوند مرده=خیر}}</ref><ref name=":3" /><ref name=":2">{{یادکرد کتاب|عنوان=شناخت سرزمین چهارمحال،نیکزاد امیرحسینی دهکردی،شهرکرد،١٣٥٧}}</ref>
 
=== [[قلعه چالشتر]] ===
قلعه چالشتر مربوط به [[دوره قاجار]] است و در شهرستان شهرکرد، شهر [[چالشتر]] واقع شده‌است. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۲۷|۰۵|۱۳۷۷|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۲۱۰۱ و همچنین در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شماره ثبت ثبت ۲۹۲۴ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref>{{Cite book|title = آثار ثبت شده ایران در فهرست آثار ملی (از24-6-10 تا 24-6-1384)|last = پازوکی|first = ناصر|publisher = سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری|year = 1385|isbn = 964-421-063-8|location = |pages = 130}}</ref><ref>{{Cite web|url = http://iranshahrpedia.ir/fa/indexer#limit:25&#124;page:1&#124;prefix:قلعه چالشتر{{!}}|title = دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = |archiveurl = https://web.archive.org/web/20150302054552/http://iranshahrpedia.ir/fa/indexer#limit:25{{!}}page:1{{!}}prefix:قلعه|archivedate = ۲ مارس ۲۰۱۵|dead-url = yes}}</ref>
 
=== [[مسجدجامع محب علی بیگ]] [[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] ===
'''محب علی بیگ''' ؛ یکی از سرداران بزرگ [[نادر شاه]] افشار بوده است و در زمان او ، [[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] مرکز حکومت چهارمحال بوده است.مسجد جامعمسجدجامع محب علی بیگ مربوط به [[دوره افشار]] است و در خیابان مسجد جامعشهر [[کیان (شهرکرد)|شهرکیانکیان]]، داخل شهر واقع شده و در دوره افشاریه ، [[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] مرکز حکومت چهارمحال بوده است . این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۶|۰۶|۱۳۷۶|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۱۹۱۵ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref name="web.archive.org"/><ref name=":3" /><ref name=":2" />
 
== جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ==
سطر ۸۵ ⟵ ۸۸:
=== [[غار جهان‌بین]] ===
'''غار جهان‌بین '''در دامنه [[جهان‌بین (کوه)|کوه جهان‌بین]] و در غرب شهر [[هفشجان]] و ۲۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد. این غار با بیش از ۱۴۰ متر عمق و متراژ عمودی '''عمیق‌ترین چاه غار طبیعی کشف شده در ایران''' محسوب می‌گردد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = غارهای ایران|نشانی = http://www.irancaves.com/fa/newsdetail.aspx?ID=345|عنوان = رکورد عمیقترین تک چاه طبیعی ایران شکسته شد + تصحیح|ناشر = غارهای ایران|تاریخ = ۱۲شهریور ۱۳۸۹ خورشیدی|accessdate = ۲ ژوئیه ۲۰۱۵|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150924040116/http://www.irancaves.com/fa/newsdetail.aspx?ID=345|archivedate = ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵|dead-url = yes}}</ref>
 
 
=== [[پارک قزل حصار]][[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] ===
این پارک بزرگ بر روی تپه ای در ضلع شرقی [[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] و ٥ کیلومتری جنوب شهرکرد قرار دارد.
 
مساحت این تپه ٢٣٠٠٠٠متر مربع می باشد که به دلیل مجاورت با جاده ترانزیتی خوزستان ،همه روزه مسافران زیادی را به خود جذب می کند.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=شهرکیان در گذر تاریخ،شهرام نکویی شهرکی،تهران،١٣٨٨}}</ref>
 
=== امامزاده شاهزاده عزیزالله شهرکیان ===
 
این امامزاده در شمال شرقی [[کیان (شهرکرد)|شهرکیان]] و انتهای بلوار انقلاب واقع شده است.
این امامزاده از فرزندان امام حسن مجتبی(ع) می باشد.
 
همچنین پارک بوستان کتاب در جوار این امامزاده برای استراحت مسافران و زائران ساخته شده است.<ref name=":3">{{یادکرد کتاب|عنوان=شهرکیان در گذر تاریخ،شهرام نکویی شهرکی،تهران،١٣٨٨}}</ref><ref name=":2" />
 
== منابع ==