'''حسن عمید''' (زاده ی: نیمهٔ دوم [[سده ۱۲]] هجری خورشیدی [[مشهد]] - درگذشته ی: [[شهریور ۱۳۵۸]]) <ref name="ras">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر=|چاپ=|شهر=|کوشش=|ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه=|مقاله=[http://www.rasekhoon.net/mashahir/Show-107308.aspx حسن عمید]|ژورنال=|نشریه=تارنمای راسخون|تاریخ= |دوره=|شماره=|شاپا=}} بازیابیشده در تاریخ دی ماه ۱۳۸۸.</ref>فرهنگنویس، نویسنده و [[روزنامه]]نگار نامدار ایرانی است.<ref name="ras"/><ref name="کتابداری">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر=|چاپ=|شهر=|کوشش=|ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه=|مقاله=[http://portal.nlai.ir/daka/Wiki%20Pages/%D8%AD%D9%82%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A3%D9%84%D9%8A%D9%81حقالتأليف.aspx حقالتألیف]|ژورنال=|نشریه= دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی|تاریخ= |دوره=|شماره=|شاپا=}} بازیابیشده در تاریخ دی ماه ۱۳۸۸.</ref> او نویسندهٔ [[فرهنگ عمید]] است که از پرکاربردترین فرهنگهای معاصر فارسی قلمداد میگردد.
== زندگی و فعالیتها ==
حسن عمید در نیمه دوم [[سده ۱۲]] هجری خورشیدی در دورهٔ [[ناصرالدین شاه قاجار]]،خورشیدی، <ref name="mibo">{{یادکرد|فصل= |کتاب=|ناشر=|چاپ=|شهر=|کوشش=|ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه=|مقاله=[http://www.mibosearch.com/word.aspx?wName=%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%AF%D9%87جريده+%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8Aنگاري جریده نگاری]|ژورنال=|نشریه=واژهنامهٔ دهخدا در تارنمای mibosearch|تاریخ= |دوره=|شماره=|شاپا=}} بازیابیشده در تاریخ دی ماه ۱۳۸۸.</ref> در شهر [[مشهد]] چشم به جهان گشود؛ <ref name="ras"/> او تحصیلات خود را نیز در همان شهر انجام داد. عمید در جوانی عضو [[انجمن ادبی]] شد؛ او کار روزنامهنگاری، [[نویسندگی]] و فرهنگنویسی را از همان سالها آغازید. او در نشریهٔ ''خراسان'' مطلب مینوشت. از جمله مهمترین فعالیتهای روزنامهنگاری حسن عمید در مشهد، مدریت [[سالنامه خراسان|سالنامهٔ خراسان]] و [[طوس (روزنامه عمید)|روزنامهٔ طوس]] بودد؛ <ref name="mibo"/><ref name="ras"/> وی در سال [[۱۳۱۳ (قمری)]] چاپ روزنامه طوس را به صورت هفتگی در مشهد آغاز کرد.<ref name="mibo"/> او سالها در [[خراسان]] به پیشهٔ روزنامهنگاریاش مشغول بود.<ref name="ras"/><br />
به دنبال [[اشغال ایران در جنگ جهانی دوم]]، که طی آن، شهر مشهد به دست نیروهای [[اتحاد جماهیر شوروی]] افتاد؛ [[شوروی]]هاشورویها عمید را از مشهد اخراج و او را به [[تهران]] [[تبعید]] کردند. در پی این اقدام، عمید با دفتر [[نخست وزیری]] ایران، نامهنگاری میکند و خواستار دادن اجازهٔ بازگشت به مشهد به خاطر گرفتاریهای خانوادگیاش میشود که اسناد این نامهنگاری همچنان موجود است و در کتاب «اسنادی از احزاب سیاسی در ایران (۱۳۲۰{{چر}}-۱۳۴۰هـ.ش)» هم به چاپ رسیدهاست.<ref name="president.ir">{{یادکرد|فصل= |کتاب=|ناشر=|چاپ=|شهر=|کوشش=|ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه=|مقاله=[http://www.president.ir/fa/office/documents/gallery/samples/small_images/6/b6.htm فهرست اسناد کتاب «اسنادی از احزاب سیاسی در ایران (۱۳۲۰{{چر}}-۱۳۴۰هـ.ش)»]|ژورنال=|نشریه= پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری اسلامی ایران |تاریخ= |دوره=|شماره=|شاپا=}} بازیابیشده در تاریخ دی ماه ۱۳۸۸.</ref>
حسن عمید چندین دهه از عمر خویش را صرف پژوهش دربارهٔ فرنگفرهنگ واژگان و فرهنگنویسی کرد. او در این سالها چندین فرهنگ واژگان فارسی نوشت که پرآوازهترینشان، [[فرهنگ عمید]] است.<ref name="ras"/> عمید در سال ۱۳۵۵ خورشیدی، بابت واگذاری کلیه حقوق نشر همه فرهنگهایش به [[عبدالرحیم جعفری]]، مالک و گردانندهٔ [[انتشارات امیرکبیر]]، یکی از بالاترین رقمهای پرداختهشده به یک مؤلف ایرانی،ایرانی بهعنوان [[حق تألیف]] مقطوع رارا، که برابر با یک میلیون تومان بود، دریافت کرد.<ref name="کتابداری"/> ▼
▲حسن عمید چندین دهه از عمر خویش را صرف پژوهش دربارهٔ فرنگ واژگان و فرهنگنویسی کرد. او در این سالها چندین فرهنگ واژگان فارسی نوشت که پرآوازهترینشان، [[فرهنگ عمید]] است.<ref name="ras"/> عمید در سال ۱۳۵۵ خورشیدی، بابت واگذاری کلیه حقوق نشر همه فرهنگهایش به [[عبدالرحیم جعفری]]، مالک و گردانندهٔ [[انتشارات امیرکبیر]]، یکی از بالاترین رقمهای پرداختهشده به یک مؤلف ایرانی، بهعنوان [[حق تألیف]] مقطوع را که برابر با یک میلیون تومان بود، دریافت کرد.<ref name="کتابداری"/>
حسن عمید سرانجام در شهریور ماه سال ۱۳۵۸ درگذشت.<ref name="ras"/>
== آثار ==
در جدول زیر مهمترین آثار حسن عمید در کنار سال نخست چاپشان فهرست شدهاند:
<!--. از آثارش: «اسرار مانیتیسم»؛ «بر خرابههای تخت جمشید»؛ «غلطهای فاحش فرهنگهای فارسی»؛ «فرهنگ عمید»؛ «نیکوکاران».[۱] فرهنگ نویس. درگذشت: شهریور ۱۳۵۸. حسن عمید عضو انجمن ادبی و از نویسندگان نشریهی «خراسان» و مدیر «سالنامهی خراسان» و روزنامهی «طوس» بود. از آثار اوست: اسرار مانیتیسم؛ بر خرابههای تخت جمشید (۱۳۱۰)؛ سالنامهی خراسان (سال چهارم، ۱۳۱۶، سال پنجم، ۱۳۱۷)؛ غلطهای فاحش فرهنگهای فارسی؛ فرهنگ عمید (دو جلد۱۳۴۲)؛ نیکوکاران (بخش اول، مشهد، ۱۳۱۵)؛ فرهنگ نو (۱۳۳۳، ۱۳۰۸)؛ فرهنگ کوچک عمید؛ فرهنگ مفصل عمید؛ فرهنگ برگزیدهی عمید؛ فرهنگ جیبی عمید (۱۳۳۵)؛ فرهنگ دبیرستانی عمید؛ فرهنگ تاریخ و جغرافیای عمید (۱۳۴۷)؛ طب جدید.
{| class="wikitable"
-->
|- bgcolor="lightsteelblue" align=right
! اثر || سال نشر || توضیحات
|-
|align=center| اسرار مانیتیسم || ||
|-
|align=center| بر خرابههای تخت جمشید || ۱۳۱۰ ||
|-
|align=center| سالنامهی خراسان || سال چهارم: ۱۳۱۶، سال پنجم: ۱۳۱۷ ||
|-
|align=center| غلطهای فاحش فرهنگهای فارسی || ||
|-
|align=center| فرهنگ عمید || ۱۳۴۲ || در دو جلد
|-
|align=center| نیکوکاران || ۱۳۱۵ || بخش اول، محل نشر: مشهد
|-
|align=center| فرهنگ نو || ۱۳۰۸، ۱۳۳۳ ||
|-
|align=center| فرهنگ کوچک عمید || ||
|-
|align=center| فرهنگ مفصل عمید || ||
|-
|align=center| فرهنگ برگزیدهی عمید || ||
|-
|align=center| فرهنگ جیبی عمید || ۱۳۳۵ ||
|-
|align=center| فرهنگ دبیرستانی عمید || ||
|-
|align=center| فرهنگ تاریخ و جغرافیای عمید || ۱۳۴۷ ||
|-
|align=center| طب جدید || ||
|}
== منبع ==
{{پانویس}}
[[رده:نویسندگان اهل ایران|حسنعمید، عمیدحسن]]
[[رده:فرهنگنویسان اهل ایران|حسنعمید، عمیدحسن]]
[[رده:روزنامهنگاران اهل ایران|حسنعمید، عمیدحسن]]
[[رده:اهالی مشهد|حسنعمید، عمیدحسن]]
|