چرکس: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
Kavkazpedia (بحث | مشارکت‌ها) اضافه کردن اطلاعت جدید و به روز رسانی اخبار |
||
خط ۷۱:
'''چـَرکَس''' نام قومی [[مردمان قفقاز|قفقازی]] هم‌ریشه با [[مردم گرجی|گرجی]]هاست که در جمهوری [[آدیغه]] روسیه و ترکیه ساکن هستند.<ref name="Čerkes. Encyclopaedia of Islam">Čerkes." Encyclopaedia of Islam</ref> چرکس‌ها به [[زبان چرکسی]] از گروه [[زبان‌های قفقازی شمالی|زبان‌های قفقازی شمال غربی]] سخن می‌گویند، و بیشترشان [[مسلمانان]] [[سنی]] هستند.
چرکس‌ها یکی از اقوام ساکن شمال غرب قفقاز هستند که به زبان چرکسی از شاخه زبان‌های شمال باختری قفقازی (ایبری- قفقازی) سخن می‌گویند. این قوم از تبار قفقازی آدیغه‌ای- آبخازی‌ست که هم‌اکنون در سه جمهوری قفقاز شمالی یعنی جمهوری کاباردینو- بالکاریا (قبارطه- بلغار)، جمهوری کاراچای- چرکسیا (قره چای- چرکس) و جمهوری آدیغه پراکنده هستند. ناحیۀ چرکسستان که منظور جغرافیای تاریخی چرکس‌ها است، در تاریخ 300 سالۀ اخیر خویش، تبدیل به محل مجادلات منطقه‌ای سه دولت ایران، روس و عثمانی شده بود. چرکس‌ها در طول تاریخ همواره به‌صورت برده و غلام برای حکومت‌های گوناگون جنوبی از جمله ایرانیان و عثمانیان آورده می‌شدند، بدین ترتیب این قوم توانستند در نواحی جنوب و به‌خصوص در دربار ایران و عثمانی نفوذ کنند و تأثیرات به‌سزایی در برخی از دوران تاریخی داشته باشند. بعد از فروپاشی شوروی، تمایلات استقلال‌طلبانه در این ناحیه آغاز شد و چرکس‌ها نیز وارد مناقشات قفقاز شدند. از جمله مهم‌ترین مناقشات، می‌توان درگیری میان گرجس‌ها و آبخازها را اشاره کرد که نهادها و نیروهای نظامی چرکسی با گرجیان به مبارزه پرداختند.<ref>{{Cite journal|last=زرگری‌نژاد|first=غلامحسین|last2=کاظم‌زاده|first2=حامد|date=1387-04-01|title=چرکس ها؛ بحران خاموش|url=http://noo.rs/U5t7V|journal=مطالعات اوراسیای مرکزی|language=fa|volume=2|issue=1|pages=67–86}}</ref>
پس از شکست [[عثمانی‌ها]] در [[قفقاز]] از [[روسیه]] و امضاء عهدنامه [[آدریانوپل]] در ۱۲۴۵/۱۸۲۹ چرکس‌ها تا سال ۱۲۸۱/۱۸۶۴ مقاومت زیادی در برابر روس‌ها کردند<ref>J. B. Baddeley, The Russian Conquest of the Caucasus , London 1908</ref> و بنا بر گزارش‌های عثمانی ۵۹۵٬۰۰۰ چرکس در میان سال‌های ۱۲۷۲/۱۸۵۶ و ۱۲۸۱/۱۸۶۴ منطقه بومی خود در قفقاز را ترک کرده و به [[آناتولی]] و [[روملی]] مهاجرت کردند.<ref name="Čerkes. Encyclopaedia of Islam"/> در زمان عثمانیان، به‌ویژه در سدهٔ ۱۷ میلادی، بردگان چرکس به مناصب بالایی در دستگاه حکومتی عثمانی رسیدند.
سطر ۹۳ ⟵ ۹۵:
{{چپ‌چین}}
Quelquejay, Ch. ; Ayalon, D. ; İnalcık, Halil. " [http://www.brillonline.nl/subscriber/entry?entry=islam_COM-0137 Čerkes]." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman , Th. Bianquis , C.E. Bosworth , E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2008. Brill Online. UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK LEIDEN. ۰۳ نوامبر ۲۰۰۸
{{پایان چپ‌چین}}[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/913245/%da%86%d8%b1%da%a9%d8%b3-%d9%87%d8%a7-%d8%a8%d8%ad%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d8%a7%d9%85%d9%88%d8%b4?q=%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF%20%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%20%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&score=17.0&rownumber=2 چرکس ها؛ بحران خاموش] نویسنده: زرگری نژاد، غلامحسین؛ کاظم زاده، حامد؛ مجله مطالعات اوراسیای مرکزی دانشگاه تهران، تابستان و پاییز ۱۳۸۷- شماره 2 ISC (20 صفحه - از 67 تا 86)
[https://thesis2.ut.ac.ir/thesisinfo/ThesisPdf15PagesFiles/2009-12/191944-15Page-.pdf چرکس ها فرهنگ و تاریخ]؛ حامد کاظم زاده، پایان نامه کارشناسی ارشد مطالعات قفقاز و آسیای مرکزی دانشگاه تهران ۱۳۸۷.
{{مسلمانان اروپا}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
| |||