چلیپای ایرانی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۶:
</imagemap>
== صلیب ایرانی پیوند با گل خورشید ==
گل 12 پره تخت جمشید ابتدا نماد خورشیدو چرخ گردون بوده است بعدها در پرچم ایران و پرچم کاوه و دوره ساسانی بصورت 4 پر درآمده است 12 پر نشانه خورشید و 12 ماه و 4 پر نشان چهار فصل است و جمعا بصورت 16 پر نیر تصاویر آن در معابد و اماکن مذهبی وجود دارد.[[سواستیکا]] نیز از همین آیکون نماد و نشانه گرفته است
[[File:Armenian Khachkar with Swastikas Sanahin Armenia 1.jpg|thumb|یک سواتسیکا در ارمنستان قبل از میلاد ]]
صلیب که [[واژه معرب]] چلیپا می‌باشد نماد و تندیس مسیحیت است. این نماد در فرهنگ آریایی به معنای بخت خوب و تولد دوباره است. بعضی آن را از نشانه‌های خدای تموز نامیده‌اند [[خدای تموز]] نیز در واقع نام دیگر خورشید است (آفتاب چله تموز)
در لغت‌نامه دهخدا آمده‌است: صلیب . [ص َ] (ع اِ) چوبی است که ترسایان در زنار بندند و به فارسی آن را چلیپا گویند و نوشته‌اند که صلیب معرب چلیپ است .(غیاث اللغات).<ref>{{پک|محمدعجم|۱۳۸۶|ک= صلیب یا چلیپای آریایی، مجله دریای پارس 1384[http://parssea.org/?p=5292] |ص=5}}</ref>
البته مصحح برهان قاطع ذیل کلمهٔ [[چلیپا]] به غلط توضیح داده که چلیپامأخوذ از آرامی صلیبا (عربی صلیب) است. این توضیح نادرست است زیرا در فارسی حرف ص عربی به چ تبدیل نمی‌شود بلکه بر عکس چ فارسی در زبان عربی به ص یا س و ش و تش تبدیل می‌شودمانند:(چین = صین - چغندر= شمندر- چراغ = سراج)
فردوسی گوید:به درگاه بردند چندی چلیب + نسیم گلان آمد و بوی طیب.
داغی است مر شتران را بر شکل [[چلیپا]]. (منتهی الارب).
ایرانیان باستان و سپس زرتشتیها برای سال‌ها از این علامت به عنوان نماد (جاودانی) استفاده می‌کرده‌اند. نشانه‌های از اینگونه علایم بر روی قبرها نیز مشاهده شده‌است [[صلیب شکسته]] که قدمت آن به حدود ۶ هزار سال پیش برمی گردد و نمونه‌هایی آن در غرب ایران و در تمدن سند نیز پیدا شده‌است نشانه حوزه تمدن [[میثرا]](ایزد مهر) است. ایرانیان قدیم به تجربه یافته بودند که خورشید - [[آب]] - [[باد]] و خاک[[زمین|(زمین)،]] دلیل پدیداری زندگی و رویش‌هاست. این ۴ گوهر از عوامل خلق‌کننده هستند و بنابراین برای آن‌ها تقدس قایل بودند. مردم برای خورشید شکل‌ها و نمادهای مختلفی ساختند که از میان آن‌ها می‌توان به دایره ای که ۴ بازو یا ۴ دسته به‌شکل صلیب داشت یا علامت+ یا علامت X از جمله آیکونهای خورشیداشاره نمود. دایره باشعاع‌های متعدد و همچنین گل لوتوس و گل آفتاب گردان از نشانهای دیگر خورشید است.
[[File:تموز tamouz.jpg|thumb|تموز
[[File:گل خورشید.jpg|thumb|گل خورشید. سواتسیکا]]
این تصویر که مردی را در لباس ویژه مقدسین در حال نگهبانی از درخت سرو نشان می دهد و بالای سر او ردیفی از گل خورشید هست یکی از قدیمی ترین نمادهای مذهبی و الگو برای نمادهای دینی بعدی در دنیا بوده است. آنچه در بالا به شکل گل آفتاب گردان دیده می شود . خورشید است و 12 برگ آن نشان 12 فصل سال است و حلقه دایره ای داخل آن نشان چرخش روزگار و چرخ گردون است . این نشان الگویی شده برای صلیب مسیحی و برای نماد هندوها از دوره آشوکا. ساده تر آن بصورت صلیب در نقش رستم ارامگاه 4 پادشاه ایرانی در داخل بلند ترین صلیب حجاری بر کوه است. همین نماد، الگویی شده برای بودایی ها و نماد بسیار معروف معابد بودایی ژاپن است. ضمنا بر خلاف انچه تا کنون پنداشته میشد بودا ایرانی است و بودای بامیان ناگفته های زیادی دارد گل خورشید در پرچم ژاپن بصورت 16 پره نماد دیگری از خورشید است که از آیکون های مقدس بوداییان ژاپن است.
سطر ۷۶ ⟵ ۷۸:
== جستارهای وابسته ==
* [[سواستیکا]]
* [[خدایان هندی]]
* [[سوریا (ایزد)]]
| |||