مزار شریف: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برگرداندن به نسخه سالم
برچسب: واگردانی دستی
خط ۳:
{{گسترش نوشتار}}
{{Infobox settlement <!--See the Table at Infobox settlement for all fields and -->|settlement_type=شهر|image_skyline=Mazar-e Sharif - Mosque.jpg|pushpin_map=افغانستان|pushpin_label_position=above|pushpin_mapsize=300px|pushpin_map_caption=موقعیت|coordinates={{coord|36|42|N|67|07|E|region:AF|display=inline,title}}|subdivision_type=[[کشور]]|subdivision_name={{پرچم|افغانستان}}|subdivision_type1=[[ولایت‌های افغانستان|ولایت]]|subdivision_type2=[[ولسوالی‌های افغانستان|ولسوالی]]|subdivision_name1=[[ولایت بلخ|بلخ]]|subdivision_name2=ولسوالی مزار شریف|established_title=|established_date=|leader_title=Mayor|leader_name=|area_total_km2=|area_land_km2=<!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on automatic unit conversion-->|area_water_km2=|elevation_footnotes=<!--for references: use tags-->|elevation_m=۳۵۷ <!-- Population ---->|population_total=577,500 - 693,000<ref name=ToolAutoGenRef1>{{cite web|title=The State of Afghan Cities Report 2015 |url=http://unhabitat.org/books/soac2015/ |accessdate=21 October 2015 |ref=UN-Habitat |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151031111515/http://unhabitat.org/books/soac2015/ |archivedate=31 October 2015 |df=}}</ref>|population_as_of=2015|population_footnotes=<ref name=ToolAutoGenRef1/>|population_density_km2=auto|postal_code_type=<!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... -->|postal_code=|area_code=|website=|timezone=Afghanistan Standard Time|utc_offset=+4:30|timezone_DST=|utc_offset_DST=<!-- Area/postal codes & others ---->}}
'''مَزار شَریف''' مرکز [[ولایت بلخ]] در شمال [[افغانستان]] و چهارمین شهر بزرگ افغانستان <small>(پس از شهرهای [[کابل]]، [[هرات]] و [[قندهار]])</small> است<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=fa&pagename=مزار_شریف&params=36_42_0_N_67_07_0_E_|عنوان=GeoHack - مزار شریف|بازبینی=2017-09-03}}</ref> که دارای جمعیتی بالغ بر ۶۹۳٬۰۰۰۶۹۳۰۰۰ نفر بنا به سرشماری سال ۲۰۱۵ می‌باشد. مزار شریف در پانزده کیلومتری شرق [[بلخ]] واقع شده و از سمت جنوب شرقی در فاصلهٔفاصله ۴۲۵ کیلومتری [[کابل]]، [[پایتخت]] افغانستان قرار دارد. این شهر از سمت شرق در همسایگی [[کندوز|قندوز]]، از غرب به فاصله ۷۲۸ کیلومتری [[هرات]] باستان، از جنوب ۹۰۹ کیلومتر با [[قندهار]] و نهایتاً از سمت شمال با [[ازبکستان]] و بخش‌هایی از [[تاجیکستان]] مرز مشترک دارد.
بخشی از رود [[آمودریاآمو دریا]] (جیحون) که به عبارتی پرآب‌ترین و مهمترین رود در منطقهٔمنطقه [[آسیای میانه]] است و از ارتفاعات [[پامیر]] سرچشمه می‌گیرد؛ با عبور از مناطق شمالی افغانستان نظیر قسمت‌هایی از شمال '''مزار شریف''' و '''قندوز''' در نزدیکی مرزهای '''ازبکستان''' و '''تاجیکستان'''، سرانجام به دریاچهٔدریاچه [[دریاچه آرال|آرال]] واقع در '''ازبکستان''' و [[قزاقستان]] می‌ریزد.
 
'''مزار شریف''' به حکم [[پیشینه]] و [[تمدن]] غنی و طولانی، آثار تاریخی و اماکن مذهبی و زیارتی و موقعیت حساس جغرافیایی و [[ژئوپلیتیکژئوپُلیتیکی]]ی اش به‌عنوان منطقه‌ای بسیار مهم و [[استراتژیک]] در شمال '''افغانستان''' و منطقهٔمنطقه آسیای میانه شناخته می‌شود.
'''مزار شریف''' به‌لحاظ [[فرهنگ]] و [[تمدن]] نقطهٔنقطه تلاقی آثار تاریخی و تمدنی برجای مانده از عصر [[زرتشت]]، تمدن [[هلنیستی]] و عصر [[اسلام]] و مسلمانان است.
منطقهٔمنطقه مزار شریف در گذشته به‌عنوان بخشی از قلمرو [[خراسان بزرگ]] بود که در دوره‌های مختلف تاریخی به‌وسیلهٔبه‌وسیله [[سادات]]، [[صفاریان]]، [[سامانیان]]، [[غوریان]]، [[ایلخانان]]، [[تیموریان]] و بخشی از [[خانات بخارا]] اداره می‌شده‌است.
 
امروزه '''مزار شریف''' در میان سایر مراکز ولایات و استان‌های '''افغانستان''' دارای بالاترین درصد ساخت و ساز (۹۱٪) و توسعهٔتوسعه فضای شهری،شهری - پس از سال‌ها جنگ و درگیری داخلی که هنوز هم ادامه دارد،دارد- می‌باشد.
 
== نامگذاری ==
این شهر را برای آن '''مزار شریف''' می‌خوانند که به روایتی مرقد (شریف) [[علی بن ابی‌طالب]] پسر عمو و داماد پیامبر اسلام [[محمد بن عبدالله]] در [[مسجد کبود (مزار شریف)|مسجد کبود]] (مسجد آبی) این شهر قرار داد. وی انسان بسیار عارف و زاهد انتشار دهنده اسلام در افغانستان و سایروسایر کشورهای اطراف بوده‌است بنا به روایات مستدل و دقیق‌تر و اعتقاد بسیاری از مسلمانان محل دفن [[علی]] ابن ابیطالب در [[نجف اشرف]] [[عراق]] قرار دارد.
 
 
 
این مزار عصر [[شاهرخ|شاهرخ شاه تیموری]]، به همت همسرش [[گوهرشاد بیگم]] تعمیر گشت که هنوز هم پابرجاست. در این مزار کتابی است به نام تاریخچهٔتاریخچه روضهٔروضه شریف که در آن آمده‌است که این محل، مزار نوادهٔنواده خلیفهٔخلیفه راشد علی رضی الله عنه است. همچنان بر روی یکی از دروازه‌های شهر(''برروی دروازهٔدروازه ورودی جنوبی این مزار'') شعری از [[عبدالرحمن جامی]] حک شده، که چنین است:
 
{{شعر}}
خط ۳۲:
با توجه به کشف تعدادی نیایشگاه زرتشتی و آتشکده در این شهر گروهی از پژوهشگران مزار شریف را محل مرگ [[زرتشت]] می‌دانند.
 
و به روایت دیگر مزار شریف مدفن عارف سدهٔقرن هشتم امیر سید علی همدانی ملقب به علی ثانی و به قول [[اقبال لاهوری]] «شاه همدان» می‌باشد که در تاریخ به دلیل شباهت اسمی، این مطلب خلط شده‌است، و نیزونیز آنچه معروف است که مدفن این عارف در ختلان می‌باشد نیز محل تعمق و تحقیق محققان محترم می‌باشد.
 
== مردم ==
ترکیب جمعیتبیشتر مردم شهرمزار مزارشریفشریف را [[تاجیک‌هاهزاره‌ها]] (۵۰٪) شامل می‌شوند. دیگر ساکنان آن [[هزاره‌هاازبک‌ها]] (۲۰٪)، [[ترکمن هاترکمن‌ها]] (۱۴٪۱۸٪)، [[پشتون‌هاتاجیک‌ها]] (۱۰٪) و [[ازبک هاپشتون‌ها]] (۳٪۲٪) و ۳ درصد سایر قومیت‌ها هستند. (۲۰۰۳).
 
تمام مردم این شهر مسلمان‌اندمسلمان اند که ۵۵ درصد۵۵درصد مردم این شهر از مسلمانان شیعه. و نزدیک به ۴۵ در۴۵در صد از اهل سنت می‌باشندمیباشند.
ورزش مورد علاقه در مزارشریف و البته بخش‌هاییبخش هایی از افغانستان بُزکشی نام دارد.
 
== جستارهای وابسته ==