استان خوزستان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←جمعیتشناسی: اصلاح |
اصلاح جمعيت اقوام طبق منبع |
||
خط ۱۴۰:
== جمعیتشناسی ==
برپایه نتایج نهایی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، جمعیت استان خوزستان ۴٬۷۱۰٬۵۰۹ نفر بودهاست که از این تعداد ۷۵/۵ درصد در سکونتگاههای شهری و ۲۴/۵ درصد در سکونتگاههای روستایی زندگی میکردند.<ref>[http://kayhan.ir/fa/news/119274 جمعیت خوزستان] کیهان</ref> شمار عربها در نواحی روستایی استان خوزستان در سال ۱۳۷۸ تعداد ۴۲۹۱۹۷ نفر برآورد شده که حدود ۳۸ درصد کل جمعیت روستایی استان را دربر میگرفت.<ref name="ReferenceC">کریمیپور، کوثر - کریمیپور، یدالله: عربهای خوزستان: واگرایی و همگرایی. در نشریه: «پژوهشهای جغرافیایی». تابستان ۱۳۸۴ - شماره ۵۲. ص۹۷. آمار برپایه طرح جامع تقسیمات کشوری ۱۳۷۸.</ref> جمعیت تخمینی [[عربهای ایران|عربهای استان خوزستان]] برپایه آمار ذکر شده آن سال بین یک میلیون و هشتصد هزار تا دو میلیون نفر بودهاست<ref name="ReferenceC"/> که با در نظر گرفتن جمعیت کل استان در آنزمان که ۳٬۷۴۶٬۷۷۲ نفر ذکر شده حدود ۵۱ درصد جمعیت استان تخمین زده میشود. این تخمین در پژوهش شورای فرهنگ عمومی که در سال ۱۳۸۹ انجام شد رقم ۳۵٪ (۳۵٫۶٪ مرد، ۳۱٫۹٪ زن) را نشان داد.<ref name=":1">[//www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html CIA Factbook report for Iran]</ref>
=== زبان ===
گویشهای بومی خوزستان، مانند هرجای دیگر ایران، تحت تأثیر [[زبان معیار]] قرار دارند. عوامل مؤثر بر آن افزایش باسوادی، گسترش رسانههای جمعی، از جمله اینترنت، و رشد اقتصادی است. مورد آخر منجر به یکجانشینی عشایر، مهاجرت از روستا به شهر، و مهاجرت گستردهن از دیگر نواحی کشور به درون استان شدهاست. باید به جابجایی جمعیت در نتیجهٔ جنگ ایران و عراق و انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ نیز اشاره کرد. همهٔ این عوامل منجر به کاهش سخنگویان به گویشهای بومی میشود. پیش از وقوع مهاجرت گسترده در جریان قرن بیستم و پس از آن، جمعیت خوزستان غالباً از دو گروه زبانی تشکیل میشد: سخنگویان به [[عربی]]، که در نواحی کشیده شده از خلیج فارس و اروندرود به سوی شهر اهواز و بالاتر از شهر اهواز تا نزدیکیهای مرز استانهای همجوار و قبل از برخورد به روستاهای بختیاری زندگی میکردند، و سخنگویان به [[زبانهای ایرانی|گویشهای ایرانی]] که در نواحی به سوی شمال غرب و کوهپایههای رشته کوه زاگرس ساکن بودند.
عربی خوزستانی دارای لهجههای متفاوت بین مناطق مختلف آن میباشد اما در هر حال بیشترین شباهت را با لهجهٔ جنوب عراق دارد. گرچه ارزیابی زبانی از خوزستان تاکنون انجام نشده، گویشهای صحبت شده توسط ایرانی زبانان استان به نظر بر سه نوع میرسد: [[دزفولی (گویش)|دزفولی]]- [[
=== ترکیب قومی ===
خط ۱۶۷:
ترکهای قشقایی نیز در شهرهای [[شهرستان امیدیه|امیدیه،]] [[شهرستان اهواز|اهواز،]] [[شهرستان رامهرمز|رامهرمز،]] [[شهرستان هفتکل|هفتکل]] و [[قلعهتل]] زندگی میکنند.
طی پژوهشی که به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۱۳۸۹ ش انجام شد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونهگیری شد در استان [[خوزستان]] به قرار زیر بود:
{{bar box
|title= اقوام استان خوزستان
|left1=قومیت
|right1=درصد
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[عرب]]|blue|۳۳٫۶}}
{{bar percent|[[فارس]]|gold|۳۱٫۹}}
{{bar percent|[[لر|لر (بختیاری)]]|green|15}}
{{bar percent|[[لر (بهمئی)]]|BLACK|8}}
{{bar percent|[[لر کوچک]]|ORANGE|7}}
{{bar percent|[[ترکهای آذربایجانی|ترک]]|red|۲٫۵}}
{{bar percent|[[کرد]]|yellow|۱}}
{{bar percent|سایر|BROWN|۰٫۷}}}}
{{خالی بماند}}
سطر ۲۰۷ ⟵ ۲۲۱:
|[[شهرستان آغاجاری]]|| --- || [[فارسی]]، [[عربی]]، [[لری بهمئی]]
|-
|[[شهرستان امیدیه]]|| ۸۵٬۱۹۵ || [[فارسی]]،
|-
|[[شهرستان اندیکا]]|| ۴۹٬۷۲۸ || [[گویش بختیاری|بختیاری]]
|