کودتای ۱۹۷۳ شیلی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۳۹:
[[پرونده:Donde Estan.JPG|بندانگشتی|تظاهرات ۳۱ سال پس از کودتا]]
کودتای [[۱۹۷۳ (میلادی)|۱۹۷۳]] [[شیلی]] ({{lang-en|1973 Chilean coup d'état}}) که در روز [[۱۱ سپتامبر]] اتفاق افتاد واقعه‌ای زیر و زبرکننده در [[تاریخ کشور شیلی]] به حساب می‌آید. و بخشی از تاریخ [[جنگ سرد]] به حساب می‌آید. که در سوی کودتا نیروی ارتش شیلی از حمایت مستقیم آمریکا در براندازی دولت برخوردار بود. مشاجرهٔ تاریخ‌نویسان بر سر جنبه‌های مختلف این [[کودتا]] هنوز هم ادامه دارد.
سیاست شیلی برای دهه‌ها مورد ستایش قرار گرفته بود، در دوره‌ای که بقیه کشور‌های آمریکای جنوبی گرفتار رژیم های نظامی قرار داشتند. کودتای شیلی به سقوط دموکراسی شیلی و دولت های دموکراتیک در شیلی ، که از سال ۱۹۳۲ انتخابات دموکراتیک برگزار کرده بودند، پایان داد. <ref>Weimer, Tim (2007). Legacy of Ashes: The History of the CIA. New York: Doubleday.</ref> پیتر وین، مورخ، کودتای ۱۹۷۳ را یکی از خشونت بارترین وقایع تاریخ شیلی توصیف کرد. که توسط آمریکا حمایت می‌شد. <ref>Winn, Peter (2010). "Furies of the Andes". In Grandin & Joseph, Greg & Gilbert (ed.). A Century of Revolution: Insurgent and Counterinsurgent Violence during Latin America’s Long Cold War. Durham, NC: Duke University Press. p. 259. <nowiki>ISBN 978-0-8223-9285-9</nowiki>.</ref>یک جنبش شورشی ضعیف علیه رژیم پینوشه در شیلی توسط عناصر همدل با دولت سابق آلنده حفظ شد. یک طرح پیشنهادی بین المللی در سال ۱۹۸۸ با انتقال مسالمت آمیز دولت نظامی شیلی به یک دولت غیرنظامی منتخب دنبال شد.
در جریان حملات هوایی و حملات زمینی قبل از کودتا، آلنده آخرین سخنرانی خود را انجام داد و قول داد در کاخ ریاست جمهوری بماند و در صورت انتخاب تبعید برای او، از پیشنهاد خارج شدنش از کشور خودداری می‌کند. <ref>Salvador Allende's Last Speech – Wikisource". Wikisource. Retrieved 19 November 2011.</ref> در روایت شاهدان حاضر در صحنه در روایت مرگ آلنده اتفاق نظر دارند که وی خود را در قصر کشته است. <ref>Davison, Phil (20 June 2009). "Hortensia Bussi De Allende: Widow of Salvador Allende who helped lead opposition to Chile's military dictatorship". The Independent. London. Retrieved 20 April 2010.</ref><ref>Gott, Richard (12 September 2009). "From the archive: Allende 'dead' as generals seize power". The Guardian. London. Retrieved 20 April 2010.
</ref>
در [[انتخابات]] ریاست جمهوری ۱۹۷۰ شیلی، [[سالوادور آلنده]] با تفاوت بسیار کمی بیشترین مقدار آرا را بدست آورد و با ۳۶٫۶ درصد آرا از [[خرخه الساندرو رودریگز]] (رئیس‌جمهور سابق شیلی با گرایش‌های محافظه کار) با ۳۵٫۸ درصد آرا، و رادومیرو تومیک (با گرایش‌های دموکرات مسیحی) با ۲۷٫۹ درصد آرا جلو افتاد. از [[سالوادور آلنده]] به عنوان اولین رئیس‌جمهور [[مارکسیست]] که با رأی و دموکراسی به قدرت رسید نام می‌برند.<ref name="bbc.co.uk">http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/09/130909_l42_pics_military_coup_chile.shtml</ref> به دلیل این‌که آلنده اکثریت مطلقی به‌دست نیاورد، برای انتخاب شدن‌اش نیاز به یک رأی اضافی از طرف [[مجلس ملی شیلی]] داشت. برطبق قانون اساسی شیلی، این رأی باعث منصوب شدن [[سالوادور آلنده]] به پست رئیس‌جمهوری شیلی شد.
| |||