مقرنس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز رعایت فواصل
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳:
[[پرونده:One of the iwan ceilings of Fatima Masumeh Shrine in atabki sahn, Qom, Iran.jpg|262px|بندانگشتی|نگاره‌ای از سقف [[مقرنس|مقرنس‌کاری]] شده از یکی از ایوان‌های [[حرم فاطمه معصومه]] واقع در صحن اتابکی.]]
 
<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اشنایی باهنرهای سنتی|نویسنده=حسین یاوری|ناشر=انتشارات دانش جهانگردی وابسته به موسسه صبای سحر|سال نشر=۱۳۸۶|نوبت چاپ=چهارم|language=}}</ref>'''مُقَرنَس''' یا '''آهو پایآهوپای'''<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/مقرنس|عنوان=معنی مقرنس {{!}} لغت‌نامه دهخدا|ناشر=www.vajehyab.com|بازبینی=2016-10-24}}</ref> یکی از عناصر تزئینی معماری [[معماری ایران|ایرانی]] است.<ref>{{یادکرد ویکی|عنوان = Muqarnas|پیوند = http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Muqarnas&oldid=422784264 |زبان = انگلیسی | بازیابی = ۲۶ می ۲۰۱۱}}</ref> مقرنس نوعی تزئین حجمی و تاقچه‌بندی آذینی است که در زیر[[گنبد]]ها یا [[نیم‌گنبد]]های روی ایوان‌ها و درگاه‌های ورودی، در زیر گلدسته های مناره‌ها، بالای ایوان مساجد، بالای محراب مساجد و دیگر ابنیه استفاده می‌شود. در ساخت مقرنس از [[آجر]]، [[گچ]]، [[کاشی]]، چوب یا فلز استفاده می‌شود که در هر رده از تاقچه‌ها از رده زیرین خود پیش می‌نشیند تا درگاه به هم آید.<ref>روحانی، بیژن، [[زیسا]]، بهشت زمینی، ۹ اردیبهشت ۱۳۸۷ در: [http://zamaaneh.com/rohani/2008/04/post_214.html رادیو زمانه].</ref> در طاقچه‌ها برجستگی‌ها و تورفتگی‌هایی همراه با نگاره‌های گوناگون درآورده می‌شود.
 
مقرنس یکی از عناصر تزیینی معماری است که در زیباسازی بناهای ایرانی به ویژه مساجد و آرامگاه‌ها نقش مهمی دارد. مقرنس‌ها به شکل طبقاتی که روی هم ساخته شده برای آرایش دادن بناها یا برای آنکه به تدریج از یک شکل هندسی به شکل هندسی دیگری تبدیل شود، به کار می‌روند. مقرنس‌ها را می‌توان ازجمله عناصر مؤثر در ساختن گنبدها دانست، که بعدها کاربرد اولیه را از دست داده و بیشتر برای تزیین به کار رفته‌است. مقرنس‌ها معمولاً در سطوح فرو رفتهٔ گوشه‌های زیر سقف کار می‌شوند اما محل قرارگیری این عنصر تزیینی می‌تواند در بالای دیوارها، سقفها گوشه‌ها سردرها و مانند آن‌ها باشد. برخی معماران مقرنس‌ها را در جبهه ساختمان‌ها نیز به کار برده‌اند و در ساختن آن مهارت را به حدی رسانده‌اند که نمی‌گذاردند موجب سنگینی ساختمان شود و بر اصل و پایه فشار آورد.<ref name="isfhandicraft.blogfa.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://isfhandicraft.blogfa.com/post-26.aspx |عنوان = مقرنس کاری | ناشر = وب‌گاه صنایع دستی ایران و اصفهان|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ می ۲۰۱۱}}</ref>