مساجد تاریخی تبریز: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند آق‌قویونلو به متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰:
 
== مسجد جامع تبریز ==
مسجد جامع تبریز که به مسجد جمعه نیز معروف است، در ضلع جنوبی صحن مدرسه طالبیه و بین مسجد حجت‌الاسلام و مسجد میرزا اسماعیل خاله اوغلی واقع است و یکی از قدیمی‌ترین ابنیه تاریخی این شهر به شمار می‌آید. تاریخ بنا و نام بانی اولیه آن معلوم نیست. عده‌ای آن را مسجد صدراسلام می‌دانند. پاره‌ای دیگر بنای قدیمی را به دوره سلجوقیان نسبت می‌دهند، در کتاب مرزبان نامه به جامع تبریز اشاراتی شده که مؤید آبادانی و شکوه آن در سنوات ۶۰۷–۶۲۲ در عصر اتابک ازبک بن محمد بن ایلدیگز بوده‌است. مسجد فعلی با طاق‌های رفیع و پایه‌های استوارش از زلزله تبریز در سال ۱۱۹۳ هجری قمری که چند طاق آن شکسته و فرو ریخته توسط احمدخان و پسرش حسنقلی خان دنبلی مرمت گردیده‌استشده‌است.
 
مسجد جامع دارای دو ورودی یکی در جانب شمال می‌باشد که از طریق صحن مسجد می‌توان به آن راه یافت و در دیگر از طرف جنوب به کوچه مجاور باز می‌شود. طول مسجد که از جنوب به شمال امتداد دارد ۶۲ متر و در قسمت وسط آن دارای طاق بلند و بزرگی است. ۱۵ متر عرض دارد.
 
== مسجد کبود ==
مسجد کبود تبریز از ابنیه زمان جهانشاه قره قویونلو و متعلق به نیمه دوم قرن نهم هجری است که به وسیله جان بیگم خاتون همسر جهانشاه بنا شده و توسط دختر او صالحه خاتون در زمان حکومت سلطان یعقوب [[آق‌قویونلو]] مرمت گردیده‌استشده‌است.
 
بنای مسجد که بیشتر از نظر کاشیکاری و آمیزش رنگها و داشتن انواع خطوط عالی و اشکال و طرح‌های بدیع مورد نظر ارباب ذوق و معماری است. سردر، دومناره، شبستان و مقبره‌است. سردر رو به شمال واقع شده و دارای ابعاد ۵*۷ متر می‌باشد و از سطح کوچه مجاور به اندازه ۵ پله سنگی که هر یک به درازای ۳ متر و به ارتفاع ۲۰ سانتی‌متر می‌باشند قرار دارد.
خط ۲۹:
 
== مسجد سید حمزه ==
بقعه سید حمزه و مسجد جنب آن در محله سرخاب و جنوب شرقی محل تقاطع خیابان ثقةالاسلام و بازارچه سید حمزه واقع شده‌است. تاریخ بنای نخستین بقعه ۷۱۴ هجری قمری یعنی سال درگذشت سید حمزه‌است. وی سید جلیل القدر به نام ابوالحسن حمزه بن حسن محمد می‌باشد که به شانزده واسطه نسبش به [[موسی بن جعفر]] می‌رسد. بنای اولیه در این سال توسط فرزندش سید حسین بر تربت وی احداث گردیدشد.
 
مجموعه سید حمزه عبارت از صحن نسبتاً وسیعی است که در سمت جنوب آن مقبره و در سمت مشرق و شمال آن محل تدریس و حجرات طلاب علوم دینی قرار دارد در بالای سردر، سنگ نبشته مرمرین دیگری نصب شده که مربوط به زمان قاجار و تاریخ ۱۲۷۹ هجری است و حاکی از مرمت بنا توسط حاجی رستم بیک در این سال می‌باشد.
 
از جمله تزئینات حرم آئینه کاری زیبای بالای قبر امامزاده‌است که با کتیبه‌ای به خط نستعلیق زینت یافته، چنان‌که از متن کتیبه استفاده می‌گردد امیر علی اکبرخانه میرپنجه فرزند پناه الحق پاشاخان و به مباشرت معتمد السلطان عادلخان این آئینه کاری در ماه جمادی‌الاول ۱۳۱۳ هـ ق انجام داده‌است.
بقعه دارای سردابه‌ای است که قبر اصلی سید حمزه در آن قرار گرفته‌است. در جانب شرق بقعه سید حمزه گورستان متروکه‌ای قرار داشت که بنا به مندرجات تذکره‌ها و کتب مزارات، قسمتی از مقبره الشعرای معروف محله سرخاب می‌باشد. در این گورستان شعراء فقها و عرفاً و اولیای بسیاری دفن گردیده‌اند که می‌توان به اسدی طوسی، خاقانی، شروانی، ظهیر فارابی، قطران تبریزی، محمد شیرین مغربی، همام تبریزی، سلمان ساوجی، فلکی شروانی، قاضی بیضاوی، قطب الدین شیرازی و استاد و شاعر بزرگ شهریار اشاره نمود. در دو دهه اخیر بناهای معظم و زیبایی به عنوان یاد بود بزرگان فوق از طرف انجمن آثار ملی و … احداث گردیده‌استشده‌است.
 
== مسجد مقبره ==
خط ۴۰:
 
== مسجد ظهیریه ==
در جانب غربی بقعه سید حمزه واقع شده‌است. مسجدی بدون ستون و در ابعاد ۸*۲۰ متر دارای گنبدی بزرگ است. تزیینات و نوشته‌های سقف مسجد (مذهب) هستند. بانی این مسجد ظهیرالدین پسر صدرالدین وزیر آذربایجان است که بقعه و مدرسه سید حمزه را تعمیر و این مسجد را در سال ۱۰۸۷ هجری احداث نموده‌استکرده‌است. این مسجد دارای وقف نامه‌ای است و آخرین بار در ۱۲۹۷ در زمان ناصرالدین شاه دوباره سازی شده‌است.
 
== مسجد قراملک ==