طبیعت: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: سازگاری⟸سازگاری (زیست‌شناسی)|سازگاری |
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: متغیراند⟸متغیرند، چندسلولی⟸چند سلولی |
||
خط ۴۲:
قاره‌ها شکل گرفتند، سپس شکستند و با از نوع شکل‌گیری سطح زمین با گذر صدها میلیون سال، [[ابرقاره]] را شکل دادند. حدوداً ۷۵۰ میلیون سال قبل، قدیمی‌ترین ابرقاره شناخته شده، [[رودینیا]]، شروع به تجزیه کرد. بعداً قاره‌ها از نوع ترکیب شدند و [[پانوتیا]] را شکل دادند که حدود ۵۴۰میلیون سال قبل تجزیه شد، سپس نهایتاً، [[پانجه‌آ]] ایجاد و حدود ۱۸۰ میلیون سال قبل تجزیه شد.<ref>Murphy, J.B. ; R.D. Nance (2004). "How do supercontinents assemble?". American Scientist 92 (4): 324. doi:10.1511/2004.4.324</ref>
مدرک قابل توجهی وجود دارد که نشان می‌دهد یک فعالیت [[یخچال طبیعی|یخچالی]] شدید در عصر [[نئوپروتروزئیک]] بیشتر سیاره را زیر لایه‌ای از یخ پنهان کرد. نام این فرضیه «[[زمین گوی برفی|زمین گلوله برفی]]» است و به این دلیل جذاب است که قبل تر از [[انفجار کمبرین]] اتفاق افتاده‌است که مطابق آن ۵۳۰–۵۴۰ میلیون سال قبل شکل زندگی
از زمان انفجار کمبرین، پنج [[رویداد انقراض|انقراض انبوه]] قابل شناسایی موجود است. آخرین انقراض انبوه حدوداً ۶۶ میلیون سال قبل اتفاق افتاد، زمانی که برخورد سنگ آسمانی، به احتمال زیاد سبب انقراض [[دایناسور]]های غیر پرنده و سایر خزندگان غول پیکر شد.<ref>Raup, David M. ; J. John Sepkoski Jr. (March 1982). "Mass extinctions in the marine fossil record". Science 215 (4539): 1501–3. Bibcode:1982Sci...215.1501R. doi:10.1126/science.215.4539.1501. PMID 17788674.</ref> اما حیوانات کوچک مانند [[پستانداران]] جان سالم به در بردند. در طول ۶۶ میلیون سال گذشته، زندگی پستانداری متنوع گشته‌است.<ref>Margulis, Lynn; Dorian Sagan (1995). What is Life?. New York: Simon & Schuster. p. 145. {{ISBN|0-684-81326-2|en}}.</ref>
خط ۶۲:
آب‌وهوای جهانی اندازه‌گیری روند بلندمدت تغییر در هواست. عوامل متعددی شناخته شده‌اند که بر [[تغییرات آب‌وهوایی]] تأثیر می‌گذارند و از جمله آن‌ها می‌توان به جریان‌های اقیانوسی، [[سپیدایی]] سطح، [[گاز گلخانه‌ای|گازهای گلخانه‌ای]]، تغییرات در درخشش منظومه‌ای و تغییرات چرخش زمین اشاره کرد. براساس اسناد تاریخی، زمین تغییرات آب‌وهوایی شدیدی را مانند [[عصر یخبندان|عصرهای یخبندان]] در گذشته تحمل کرده‌است.
آب‌وهوای یک منطقه به عوامل مختلفی از جمله [[عرض جغرافیایی]] وابسته است. خطی از عرض جغرافیایی با خواص آب‌وهوایی مشابه، یک منطقه آب‌وهوایی تشکیل می‌دهد. تعداد زیادی از این مناطق وجود دارند که از [[اقلیم گرمسیری]] در استوا تا [[اقلیم قطبی]] در دو قطب شمال و جنوب
هوا یک [[نظریه آشوب|سیستم آشوبی]] است که با تغییرات کوچک در [[محیط زیست]] به سادگی تغییر می‌کند، لذا [[هواشناسی]] دقیق اکنون فقط به چند روز محدود است. به‌طور کلی، دو چیز اکنون در جهان در حال وقوع است: (۱) میانگین دما در حال افزایش است، و (۲) آب‌وهوای منطقه‌ای در حال تحمل تغییرات قابل توجهی است.
| |||