نظام دادگستری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏سیستم‌های قضایی: اشتباه در کاراکتر فاصله آغازین تصحیح شد.
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
←‏پیش از اسلام: هخامنشایان و اشکانیان
خط ۱۴:
تاریخ دادگستری ایران باید به چند مرحله تفکیک شود:
==== پیش از اسلام====
در مورد '''هخامنشیان'''، شواهدی در نوشته های نویسندگان یونانی از قبیل هرودوت و گزنفون وجود دارد. شاهان هم به داوری مشغول بودند. مثلا داریوش اول هخامنششی،‌روزی را برای داوری تعیین کرده بود. داریوش قانون خود را از خدا می‌دانست. در کتیبه‌های هخامنشی تا سلوکی، واژه ی دات<ref name=sami50/> برا قانون بکار رفته است. در زمان هخامنشی، قوانین به صورت سخت و بدون ملاحظه انجام می‌شده است.شورایی بنام داوران شاهی وجود داشته است.
<ref name=sami50>
[http://ensani.ir/fa/article/7825/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D9%82%D8%B6%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%87%D8%AF-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C دادرسی و قضاوت در ایران باستان عهد هخامنشی]. علی سامی. بررسی های تاریخی 1350. شماره 31.[http://ensani.ir/file/download/article/20100913141758-359.pdf فایل pdf]</ref>
 
از وضع دادرسی و قضاوت و قوانین دوران '''اشکانی''' اسناد و زیادی در دست نیست.<ref name=sami50/>
اندک اطلاعاتی که در مورد اشکانیان در دست است شامل قوانینی در مورد طلاق است، همچنین در مورد جنایاتی که در خانواده های انجام میشده (که باید توسط خانواده حل و فصل میشده). <ref name=sami50/>
 
قوانین حقوقی در عهد '''ساسانی'''، بر مبنای کتاب دینی اوستا، و تفسیرهای آن، و فتواها بوده است. در دعاوی حقوقی، رای [[موبد موبدان]]، راسخ و قطعی، و فتوای او غیر قابل نقض بوده است.<ref name=sami50/>
گاهی هیئت منصفه ای از قضات مختلف تشکیل می‌شده است. <ref name=sami50/>
در زمان ساسانیان، قدرت قضاوت بیشتر در دست روحانیون بود. در راس هر دادگاه یک قاضی روحانی قرار داشت. <ref name=sami50/>
در زمان ساسانیان جنایات به سه نوع تقسیم میشد: اول، جنایات به خدا (جزای از دین برگشتگان اعدام بود)، دوم، جنایات بر علیه امتیت کشور، شاه جنایات سیاسی، و سوم، جنایت نسبت به یکدیگه (هتک ناموس، دزدی، قتل، و غیره)<ref name=sami50/>
برای رسیدگی به جرم های پیروان سایر دین ها (مثلا مسیحیان)‌ انجمن هایی (و اشخاصی) جدا از دادگاههای عادی بود که موبدی در آنها عضو بوده است.<ref name=sami50/>
[[امیانوس مارسلینوس]] تاریخنگار رومی می‌گوید «ایرانیان از قانون بسیار میترسند، بخصوص فراریان از خدمت نظام».<ref name=sami50/>
 
====پس از اسلام====
====نهضت عدالتخواهی ایران====