کی‌خسرو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰۴:
 
[[پرونده:Baysonghori Shahnameh battle-scene.jpg|بندانگشتی|260px|چپ|نبرد سپاه ایران به رهبری کیخسرو با سپاه توران به رهبری افراسیاب]]
'''کیخسرو''' در اساطیر و حماسه‌های ایرانی و [[شاهنامه|شاهنامهٔ فردوسی]]، فرزند [[سیاوش پسر کاووس|سیاوش]] و فرنگیس<ref>[[فریگیس|Farangis]]</ref> و نوادهٔ [[کاووس پسر کیقباد|کیکاووس]] و [[افراسیاب]] است. واژه کیخسرو به معنی شاه نیک‌نام است. کیخسرو در دیانت و شهامت، سرآمد شاهان کیانی و نسبت به کیکاووس خوش‌نام‌تر است. زیرا کیکاووس در شاهنامه اعمالی موذیانه انجام می‌دهد<ref>از قبیل ندادن نوش‌دارو به رستم برای بهبودی [[سهراب]]</ref> اما کیخسرو به عنوان پادشاهی عادلدادگر و شجاعدلیر باقی می‌ماند. در [[شاهنامه]] و متون [[پهلوی (زبان)|پهلوی]] کیخسرو نمادی از یک شاهنشاه آرمانی است. به عقیدهباور برخی کیخسرو همان [[کوروش|کوروش بزرگ]] است.
 
== زندگی ==
طبق اسطوره‌ها کیخسرو در [[توران در شاهنامه|توران]] بعد از کشته شدن [[سیاوش]] در خانه [[پیران ویسه]] زاده شد. سیاوش در جوانی با پدرش کیکاووس همیشه در جدال لفظی بود. از دیگرسو نامادریش [[سودابه]] هم نیّت سوئی داشت به همین سبب قصد داشت در فرصت مناسب [[ایران در شاهنامه|ایران]] را برای همیشه ترک کند. لشکر افراسیاب زمانی مرزهای ایران را تهدید نمود و کیکاووس برای دفع حملات توران، سپاهی به سپهسالاری سیاوش و [[رستم]] به جبهه جنگ گسیل داشت. ماجرای اختلاف سیاوش با کیکاووس را ظاهراً افراسیاب شنیده بود. پیکی در جبهه میان سیاوش و افراسیاب مرتب در حال رفت‌وآمد بود تا اینکه سیاوش متقاعد شد به توران پناهنده شود.{{نیازمند منبع|date=آوریل ۲۰۱۷}}
 
در ابتدا، ورود سیاوش به همراه هزار جنگجوی ایرانی، برای تورانیان بسیار افتخار آمیز و یک موفقیت سیاسی نظامی بود بطوریکه در مسیر پایتخت نخست با دختر [[پیران ویسه|پیران]] بنام جریره ازدواج نمود و حاصل ازدواج همان [[فرود پسر سیاوش|فرود]] است، در ادامه حرکت، نزد افراسیاب آمد و استقبال شایانی از او شد که فرجام کار ازدواج با شاهدخت تورانی [[فریگیس|فرنگیس]] بود؛ ولی تا زمان تولد کیخسرو از فرنگیس، در توطئه‌ای سیاوش همراه با قتل‌عامکشتار جنگجویان ایرانی کشته شد.
 
فردوسی داستان زاده شدن کیخسرو را چنین نقل می‌کند:<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://ganjoor.net/ferdousi/shahname/siavosh/sh13/|عنوان=گنجور» فردوسی» شاهنامه» داستان سیاوش» داستان سیاوش» بخش ۱۳|ناشر=ganjoor.net|بازبینی=2016-09-18}}</ref>
خط ۱۴۳:
 
== کناره‌گیری از پادشاهی ==
پس از قریب به ۶۰ سال فرمانروایی ظفرمندانه به همراه پیروزی‌های بزرگ برای ایران، کیخسرو از تخت سلطنت کنار می‌رود و آن را برای جانشینش، [[لهراسب]]، باقی می‌گذارد. گفته می‌شود او به کوه‌ها برای عبادت رفت و عمرزندگانی جاودان یافت، در دوران [[سوشیانس]] او برای کمک باز خواهد گشت. عده‌ای از پهلوانان نیز که با او بودند در برف گم می‌شوند.
 
بر اساس اشعار [[شاهنامه]] او پس از سپردن پادشاهی و وداع با یاران و بزرگان سپاه، خود تن در آب روشن شستشو داد و بر فراز کوهی، در سپیده دم و با طلوع خورشید ناپدید شد. باور عمومی بر این است که آن کوه [[دنا]] است، چون طبق نام گذاری‌های شهری که پای کوه دناست به نام [[سی سخت]] (۳۰ تا از پهلوانان سپاه کیخسرو) و گردنه بیژن به افتخار فرمانده نامدار سپاه کیخسرو به نام [[بیژن]] و نام گذاری‌های مسیری که کیخسرو و سپاهیانش طی نموده‌اند تا به این شهر رسیده‌اند.