'''پیشدادیان''' بر اساس گزارشهای تاریخی، نخستین سلسلهسلسلهٔ و اولین دولت ملّی و فراگیرپادشاهان در ایران است که از نظر معرفتشناسی''[[شاهنامه]]'' و اندیشه سیاسی، آبستنی از بنیادیترین مفاهیم تاریخی در[[اساطیر ایران]]یان به شمار میآیدمیباشد. گویندمعادل اولین[[اوستایی وجوه تمدن و شکلگیری شهرها از خلال این نظام سیاسی به وجود آمده است. پیشدادیان در متونهای پهلوی معادل(زبان)|اوستاییِ]] ''پیشداد'' ''(Pēš-dād)''، ''پَرَداتَ'' ''(Para-dāta'')، به معنای نخستین قانونگذاریمقدم است. این نام طبعاً نام یک خاندان نبود، بلکه نامی است که بعدها به دلیل تقدم فکری و عملی نسبت به متاخران بر این گروه نهادهاند. زیرا این گروه را مقدم بر دیگران شمردهاند<ref>جستاری چند در فرهنگ ایران، ۸۵</ref>
پیشدادیان نخستین دودمان فرمانروا در شاهنامه است. واژه «''پیشداد''» بهمعنی «''نخستین کسی که قانون آوردهاست''» است.{{مدرک}} [[کیومرث|هوشنگ]] که این دودمان فرمانروایی را بنیاد گذاشت، در منابع پهلویشاهنامه نخستین فرمانروا و در نوشتههای [[زبان اوستایی|اوستایی]] نخستین کسی استبودهاست که از فرمان [[اهورامزدا]] پیروی کرده و اهورامزدا همهٔ تباران آریایی را از تخمهی او آفریده استآفریدهاست. از همینرو میتوان بنیان تکوین ایران را برخاسته از این سلسله و بخصوص از موسس آن یعنی هوشنگ دانست.اما برخی از تاریخنگاران که از نوشتههای [[زبان پارسی میانه|پهلوی]] بهره بردهاند، [[کیومرث]] را نخستین انسان و [[هوشنگ]] را نخستین فرمانروا و موسس پادشاهی پیشدادیان میدانند.<ref>{{پک|صفا|۱۳۶۳|ک=حماسهسرایی در ایران|ص=۳۹۶–۴۰۱}}</ref> در اساطیر ایران از [[کیومرث]] (گئومرتن، به معنای نخستین انسان) به عنوان نخستین انسان یاد شده، و کمتر بر پادشاهی او تکیه میشود. اما در شاهنامه او نیز جزو دودمان پیشدادی به حساب میآید.<ref>پژوهشی در اساطیر ایران، ۱۸۹</ref> در متون [[فارسی میانه|پهلوی]]، [[هوشنگ]] کسی است که دارای لقب پیشداد میباشد؛ و چنین گمان میرود که او را نخستین پادشاهی میدانستهاند که بر جهان بر اساس قانون فرمان رانده استراندهاست.<ref>تاریخ ایران کمبریج، ۵۳۰</ref> پایان پیشدادیان با پادشاهی [[زوتهماسب]] یا [[گرشاسپ (پسر زو)]] است و سپس شروع سلطنت [[کیانیان]] است.
در ابتدای این دوره، شاهانپادشاهان با [[فرّه|(فرّه]] ایرانی) پادشاهیسلطنت میکنند. در این مرحله به مرور شاهد پیشرفتهای مردم در جهات مختلف زندگی، از جمله کشف آتش، چگونگی یادگیری ساختمانسازی و… هستیم. مهمترین شخصیت این دوره، [[جمشید]] است که در نهایت، [[ضحاک|ضحاکِ]] بیفرّه و فریبخوردهٔ [[اهریمن]] پادشاهی را از او میستاند. در تمام مدت هزارسالهٔ پادشاهی ضحاک، بدی جهان را فرا میگیرد. [[فریدون]] بر او چیره میشود و دوباره پادشاهانِ با فرّه به سلطنت میرسند، و نبردهای ایران و [[توران]] آغاز میشود.<ref>جستاری چند در فرهنگ ایران، ۸۳</ref>