ظاهراً قدیمیترین نام منطقه لرستان پشتکوه، «آریوخ» بوده و تا قبل از سده هفتم تا سیزدهم، این منطقه به «اریوحان» شهرت داشتهاست و شاید محل حَرا که مربوط به اسارت [[یهودیان]] است، در همان حوالی باشد. بنیامین تودِلایی این محل را «ارین»، استرابو «ماساباتیس»، پلینی، «مزوباتن» و بطلمیوس ساکنان آنجا را «سامباتایی» و دیونوسیوس «مزاباتایی» نامیدهاست. دیودوروس در شرح لشکرکشی اسکندر، این محل را «سمبنه» مینامد. ظاهراً، پیش از اسکندر نام آریوخ به سَبَد یا سَبَدان تغییر کرد و با پیشوند ماه (منطقه)، به صورت ماه سبدان درآمد که حدود آن کمابیش با حدود لرستان پشتکوه منطبق است<ref>هنری کرزیک راولینسون - سفرنامه راولینسون: گذر از زهاب به خوزستان، ترجمة سکندر اماناللهی بهاروند</ref>{{سخ}}در دوره مغول پشتکوه و پیشکوه به [[لر کوچک]] معروف و در قرن دهم این دو منطقه [[لرستان فیلی]] نامیده میشد و اداره پشتکوه در اختیار [[اتابکان لر]] بود<ref>سیسیل جان ادموندز و کلمنت اوگاستس دو بد- دو سفرنامه دربارة لرستان -ترجمة سکندر اماناللهی بهاروند و لیلی بختیار</ref> بعد از انقراض سلسله اتابکان لر کوچک توسط [[شاه عباس]] اداره حکومت لرستان به '''حسین خان والی''' از بستگان شاهوردی خان آخرین [[اتابکان لر]] سپرده شد. زمامداری والیان از ۱۰۰۶ تا ۱۳۴۸ هجری قمری به طول انجامید و حکمرانی آنها همزمان با سلسله [[صفویه]]، [[افشاریه]]، [[زندیه]]، [[قاجار]] و [[دودمان پهلوی|پهلوی]] بود.
== درگیری ایلات کرد با والیان در پشتکوه ==
با روی کار آمدن [[رضا شاه]] بر سر قدرت، یکی از کدخدایان ایل ملکشاهی به نام شاه محمد یاری در قیام سال ۱۳۰۸ هجری شمسی [[پشتکوه|ایلهای کرد در پشتکوه]] [[استان ایلام]] را رهبری نمود. در این قیام که هسته مرکزی آن ایل ملکشاهی بود. مردمی از ایل میشخاص، ایل ملخطاوی، ایل علی شروان بدره، [[ایل خزل]]، ایل دهبالایی، [[ایل ارکوازی]]، و … شرکت داشتند که تعداد کلی شرکت کنندگان در قیام را تا چهار هزار نفر تخمین زدهاند. شاه محمد که نیروهایش اسلحه کافی در اختیار نداشتند، تعداد زیادی سلاح و مهمات از طریق [[خانقین]] و [[کردستان عراق]] جمعآوری کرد تا در نبرد علیه دولت و نظامیان استفاده نمایند. این عمل او نشان میدهد که شاه محمد و اسلافش با کردهای بارزانی که آن زمان تحت فرماندهی احمد بارزانی بودند رابطه گرم و صمیمانهای داشتهاست.<ref>عباس محمدزاده، قیام ایلام در عصر رضا شاه. ایلام: انتشارات زانا: 1389. ص 105.</ref><ref>رستم رفعتی. انساب شهری و عشایری استان ایلام. ایلام: انتشارات برگ آذین، ۱۳۸۶، ص 46</ref> قیام با حرکت شرکت کنندگان از مرکز ایل ملکشاهی شهر [[ارکواز]] و تصرف حسینآباد پشتکوه که بعدها به شهر [[ایلام]] تغییر نام یافت و پیشروی بیش از ۱۰۰کیلومتر تا تنگه رنو ایلام (تنگهای در مسیر شهر ایلام به شهر [[کرمانشاه]]) ادامه داشت. هدف از پیشروی قیام کنندگان تسلط به شهرهای [[گیلان غرب]]، [[سومار]]، [[قصرشیرین]] و کرمانشاه و همراه نمودن مردم این شهرها با خود وگسترش قیام در سراسر غرب ایران بود. این قیام با خیانت رؤسای بعضی ایلات و تجهیزات بی شمار ارتش رضا شاه که سرتیپ [[رزم آرا]] فرماندهی آن را به عهده داشت، پس از چندین روز درگیری خونین و کشتهشدن تعدای از قیام کنندگان و کشته شدن تعدادی از نیروهای نظامی به سرانجام نرسید و شاه محمد یاری نیز با عفو روبرو شد.<ref>عباس محمدزاده، قیام ایلام در عصر رضا شاه. ایلام: انتشارات زانا: 1389.</ref><ref>رستم رفعتی. انساب شهری و عشایری استان ایلام. ایلام: انتشارات برگ آذین، ۱۳۸۶، صص 46-47.</ref><ref>جعفر خیتال، مجموعه آرا دربارهٔ ساکنین سرزمین پشتکوه ایلام، ایلام: انتشارات فرهنگ، 1369، ص149.</ref><ref name=ToolAutoGenRef1 />