دبی (کمیت): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: جابجاشده⟸جابجا شده
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۱:
{{Infobox physical quantity|bgcolour={default}|name=Volume flow rate|image=|caption=|unit=m<sup>3</sup>/s|symbols={{mvar|Q}}, {{mvar|V̇}}|derivations=|dimension=wikidata}}'''آبدهی'''،<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=آبدهی | بیگانه=discharge | بیگانه در فارسی= | حوزه=زمین‌شناسی | دفتر=سوم | بخش=فارسی | سرواژه=آبدهی1}}</ref> '''بِدِه''' یا '''دِبی''' {{به فرانسوی|débit}} در [[منابع آب]] به حجم آب جابجا شده از یک مقطع مشخص ([[رودخانه]]، [[کانال آب]]، دریچه [[سد]]، لوله یا هر سازه دیگر) در مدت زمان مشخص بده یا دبی یا میزان آبدهی گفته می‌شود. واحد دبی m3/s (متر مکعب بر ثانیه) می‌باشد.می‌باشد؛ که معمولاً برای اندازه‌گیری جریان استفاده می‌شود . فرمول آن به صورت زیر می‌باشد:
:<math>Q=A\,\bar{v}</math>
که
* <math>Q</math> دبی بر حسب واحد {{چپ‌چین}}([L<sup>۳</sup>T<sup>−۱</sup>]; m<sup>۳</sup>/s یا ft<sup>۳</sup>/s){{پایان}}
* <math>A</math> مساحت سطح مقطع {{چپ‌چین}}([L<sup>۲</sup>]; m<sup>۲</sup> or ft<sup>۲</sup>){{پایان}}
* <math>\bar{v}</math> سرعت د{{چپ‌چین}}([LT<sup>−۱</sup>]; m/s or ft/s){{پایان}}
 
== دبی و سرعت آب لوله‌ها ==
معمولاً در کاربردهای مختلف، آب با سرعت‌های متفاوتی در لوله‌ها جریان دارد.<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=محاسبه دبی در لوله هالوله‌ها - فرمول اندازه‌گیری آهنگ جریان در لوله|نشانی=http://isodrip.ir/water-flow-rate.php|وبگاه=isodrip.ir|بازبینی=2020-07-20}}</ref>
{| class="wikitable"
|+سرعت تقریبی آب در شبکه هایشبکه‌های مختلف
!کاربرد لوله
!سرعت جریان آب
|-
|شبکه‌های توزیع
|٣۳ متر بر ثانیه
|-
|آبیاری تحت فشار
|٢۲ متر بر ثانیه
|-
|انشعابات مسکونی
|١۱ متر بر ثانیه
|}
برای درک بهتر از سرعت و دبی آب در لوله، مثال زیر می تواندمی‌تواند راهنمای خوبی باشد.
 
اگر لوله آب را در 33۳۳ سانتی متریسانتی‌متری زمین به صورت افقی نگه داریم فاصله آخرین نقطه پاشش آب تا ابتدای لوله را '''«پرتاب افقی»''' یا '''«d»''' بنامیم، جدول زیر نسبت بین کمیت هایکمیت‌های مختلف مرتبط با این مثال را در یک لوله یک اینچ نشان می دهدمی‌دهد.
 
حال همین لوله را به صورت عمودی قرار می دهیممی‌دهیم و فاصله نقطه اوج فواره یا بالاترین ارتفاع آب تا نوک لوله را پرتاب عمودی یا h می‌نامیم.<ref name=":0" />
{| class="wikitable"
|+
خط ۴۲:
لیتر در ساعت
|-
|1۱
|5۵
|25cm
|6cm
|1m/s
|۱۸۰۰
|1800
|-
|1۱
|5۵
|10cm
|1cm
|0.4m/s
|۷۰۰
|700
|-
|1۱
|5۵
|76cm
|50cm
|3m/s
|۵۴۰۰
|5400
|-
|1۱
|5۵
|3cm
|1mm
|0.125m/s
|۲۲۰
|220
|}
دبی آب در لوله با همان سرعتها و پاشش‌های جدول فوق، برای لوله 2۲ اینچ چهار برابر و برای لوله 4۴ اینچ 16۱۶ برابر مقادیر جدول فوق خواهد بود.
 
== جستارهای وابسته ==