|
|شهرستان= مهرستان
|بخش= [[بخش مرکزی شهرستان مهرستان|مرکزی]]
|نام‌محلی=مه گاس
|نام‌های‌قدیمی=زابُلیزابلی،مگس یا مه گاس
|سال‌شهرشدن=۱۳۷۹ خورشیدی
| جمعیت =۱۲٬۲۴۵ نفر(۱۳۹۵)
| رشد جمعیت =۲۱٪+ (۵سال)
|تراکم‌جمعیت=
|زبان=
|مذهب=اهل سنت
|مساحت=۶۱۰۱
|ارتفاع=۱۲۶۴ متر
|میانگین‌دما=
|میانگین‌بارش‌سالانه=۴/۱۱۲
|شمارروزهای‌یخبندان=۱۴روز۱۴ روز
|ره‌آورد=خرما، عسل
|پیش‌شماره=۰۵۴۳۷۷۲
| پلاک اتومبیل = {{IRN}}
|وبگاه=
|جمله‌خوشامد= مهرستان: شهر کوه، نخل و آفتاب تابان
}}
'''مهرستان''' ('''زابلی''' سابق) مرکز [[شهرستان مهرستان]] و یکی از شهرهای [[استان سیستان و بلوچستان]] [[ایران]] است.<ref name="Dolat">{{یادکرد وب|عنوان=چند تغییر در نقشهٔ تقسیمات کشوری استان‌های سیستان و بلوچستان و البرز|ناشر=پایگاه اطلاع‌رسانی دولت|نشانی=http://dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=1&Id=209282|تاریخ بازدید=۳۰ اوت ۲۰۱۲|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120709161343/http://www.dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=1&Id=209282|archivedate=۹ ژوئیه ۲۰۱۲|dead-url=yes}}</ref> با نام پیشین '''مگس''' یکی از شهرهای [[استان سیستان و بلوچستان]] ایران است.
طبق آمار سال۱۳۹۵، این شهرستان دارای ۶۱۰۱ کیلومترمربع مساحت و ۷۰٬۵۷۹ نفر جمعیت است.
== موقعیت جغرافیایی ==
'''مهرستان''' با ۴۲/۶۱ طول جغرافیائی و ۱۸/۲۷ عرض جغرافیائی در ۹۸ کیلومتری [[سراوان]]، ۶۰ کیلومتری [[سوران (سیب و سوران،سوران)|سوران]]، ۱۲۰ کیلومتری [[ایرانشهر (سیستان و بلوچستان)|ایرانشهر]]، ۱۲۰ کیلومتری [[سرباز (سیستان و بلوچستان)|سرباز]] و ۱۴۵ کیلومتری [[خاش]] قرار دارد و از طریق شهرستان سرباز به [[چابهار|بندر چابهار]] ارتباط دارد.
مهرستان دارای هوایی معتدل است. از مکان‌های گردشگری مهرستان می‌توان دامنه‌های [[کوه بیرک]]، گیشتک، ماهانی، کلک، جنگل طبیعی پدگان، دره سبز، رگنتک، کاشکایی، غار مولتان و بیرک، نخلستان‌های پل آباد، مه گس، [[قلعه زابلی|چاه خدابخش]] و… را نام برد.
عبور رودخانه ماشکید از شهرستان منبع بزرگی است برای راه اندازی صنایع شست و شوی شن و ماسه.
مهرستان با توجه به اینکه چند سال از شهرستان شدنش می‌گذرد پیشرفتهای قابل توجهی در زمینه شهری و امکانات رفاهی داشته‌است.
== جمعیت ==
{{جمعیت تاریخی|۱۳۸۵|۷۶۷۲|۱۳۹۰|۱۰۱۱۲|۱۳۹۵|۱۲۲۴۵|align=center}}
== میدان‌های مهم مهرستان == ▼==تاریخچه==
==جاذبه های تاریخی و گردشگری==
* '''[[کوه بیرک]]'''
== زبان و لهجه در مهرستان ==
اولین محققی که لهجه‌های بلوچی را بیشتر به‌طور سیستماتیک مورد مطالعه قرارداد ویلهلم گیگر Wilhelm Geiger بود. او بلوچی را به دو لهجه اصلی تقسیم کرده و بلوچی شمالی (سرحدی) و بلوچی جنوبی (مکرانی) نامید. وی همچنین بلوچی جنوبی را به گروه‌های شرقی و غربی و بلوچی شمالی را به گروه‌های شمالی و جنوبی که بترتیب توسط طوایف لغاری Leghلri و مری Mari نمایندگی می‌شدند تقسیم کرد. گیگر برای نشان دادن تفاوت لغوی لهجه‌ها به این واقعیت اشاره می‌کند که بلوچی شمالی به میزان بالایی از زبانهای هندی همسایه لغت اقتباس می‌کند در حالیکه بلوچی جنوبی بیشتر دارای لغات اقتباس شده با ریشه فارسی می‌باشد. (ترجمه و نقل از جهانی (۸۹))
یکی دیگر از محققین لهجه‌های بلوچی «سر جرج گریرسون» Sir George Grierson می‌باشد. او لهجه‌های بلوچی را به شرقی و غربی تقسیم کرد. وی معتقد بود که بلوچی غربی در محدوده حکومتی بریتانیا دارای سه لهجه می‌باشد و آنهارا بر اساس منطقه عمده‌ای که در آن صحبت می‌شوند، لهجه کراچی karلči، کیچی kیči و پنجگوری panjguri نامید.
محقق برجسته دیگری که به صورت سیستماتیک لهجه‌های بلوچی را مطالعه کرده‌است پروفسور جوزف الفنبین Josef Elfenbein می‌باشد، او در کتاب «زبان بلوچی، لهجه‌شناسی بامتن» برای نشان دادن تفاوت بین لهجه‌های مختلف، لیستی شامل آواشناسی، دستور (صرف و نحو) و لغت تهیه کرده و آن را به عنوان معیار مقایسه شباهت‌ها و تمایز لهجه‌ها بکار برده‌است. در اینجا فقط به چند مورد از ویژگی‌های خاص این لهجه‌ها بر اساس معیار الفنبین اکتفا می‌کنیم.<ref>(نقشه جغرافیایی لهجه‌ها)</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mybalochistan.com/?p=276%23more-276 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۱۴ ژوئیه ۲۰۱۶ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131212082645/http://www.mybalochistan.com/?p=276 |archivedate=۱۲ دسامبر ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref>
زبان و لهجه در مهرستان اغلب لهجه بلوچی آنهم از نوع ایرانشهری، سربازی، و… می‌باشد. و زبان فارسی نیز در این شهر موجود می‌باشد. البته برخی از ساکنان اصلی مهرستان یعنی طایفه ملازهی لهجهٔ غلیظ و مخصوص به خودشان را دارند.
== شعر و موسیقی محلی ==
موسیقی مهرستان طی سالیان دراز گرمابخش شادی و شور مردم این سامان بوده‌است سازه‌هایی مثل قیچک، رباب، بنجو، تمبورک، و دهلک وسعتی در خور توجه به موسیقی این خطه داده‌است. دهل و سرنا از دیگر سازهای رایج به ویژه در قادراباد رونق افزای جشن و سرور بوده‌است. از انواع موسیقی در شهرستان می‌توان موسیقی‌های مجلسی را نام برد.
از هنرمندان به نام مهرستان می‌توان از محمد سورنایی و در مرکز شهر گروه موسیقی عرفانی به خوانندگی عبدالملک حسینی را می‌توان نام برد؛ و از شاعران شهرستان می‌توان آقای محمدرفیع محمودزائی و آقای یارمحمد اربابی (شیدا) که هر دو از شاعران بزرگ این شهرستان هستند را نام برد.
== بازی‌های محلی ==
تنوع و تعدد بازی‌های سنتی در مهرستان گسترده‌است برخی از این بازی‌ها عبارتند از نه دارو، سه دارو، تلکی، هپت سنگ، مجول، چوک، تالی، کپک، چم چراگی، دبل و…
== پوشاک ==
پوشش مردان و زنان بلوچ بسیار ساده و در عین حال زیبا و مناسب برای اقلیم بلوچستان می‌باشد. عموماً پوشاک مردان بلوچ شامل یک پیراهن بلندو شلوار گشاد و بسیار پرچین به همراه دستار یا لنگی بردور سر می‌باشد. پوشاک زنان بلوچ نیز تقریباً مشابه پوشاک مردان است با این تفاوت که بخشهایی از سر آستین، سر پارچه و قسمت پیش و جلوی پیراهن را با قطعات پارچه با زیباترین نقش‌های بومی و محلی رنگارنگ سوزن دوزی شده و تزئین نموده‌اند، رنگ و نقش این تزئینات سوزن دوزی شده در مناطق مختلف بلوچستان اندکی با هم متفاوت می‌باشد.
▲== میدان‌های مهم مهرستان ==
* میدان خلیج فارس (ورودی از ایرانشهر و سرباز)
* میدان نخلستان
| 