آنری برگسون: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:فیلسوفان ریاضیات+رده:فیلسوفان روانشناسی+رده:فیلسوفان دین+رده:فیلسوفان علم |
Si.ra.ja.man (بحث | مشارکت‌ها) |
||
خط ۷۰:
وی زاده پدری لهستانی و مادری انگلیسی بود؛ و در ۱۸ سالگی جایزه‌ای ویژه در [[ریاضیات]] را به خاطر حل مسئله‌ای مطرح شده از سوی [[بلز پاسکال|پاسکال]] دریافت نمود. اما برگسون تحصیلات [[ریاضی]] خود را پی نگرفت و به دنبال تحصیلات آکادمیک در رشته‌های [[فلسفه]] و [[روانشناسی]] رفت و نخستین اثرش را در سال ۱۸۸۶ میلادی با عنوان «انگیزه ناخودآگاه در حالتهای [[هیپنوتیز]]» در حالی به رشته تحریر درآورد که اثر معروف [[زیگموند فروید]] و بروئر در مورد [[هیستری]] تا ده سال پس از آن یعنی در سال ۱۸۹۶ میلادی منتشر نشد. همین علاقه وافر برگسون به نقش خاطرات [[ناخودآگاه]] در قوه شناخت باعث شد وی به سرپرستی انجمن تحقیقات روانی لندن برگزیده شود.
او که پیش‌تر از این به عضویت مؤسسه و پژوهشگاه علوم اخلاقی و سیاسی درآمده بود در سال ۱۹۱۴ میلادی عضو پژوهشگاه فرانسه شد و در ۱۹۲۸ میلادی توانست [[جایزه نوبل ادبیات]] را تصاحب کند. وی پس از [[جنگ جهانی یکم]] در امر پیشبرد تفاهم بین‌المللی فعال بود و همچنین مدتی ریاست کمیته همکاری معنوی را که توسط [[جامعه ملل]] بنیاد گذاشته شده بود را بر عهده داشت تا اینکه بیماری و ضعف جسمی باعث شد وی کناره‌گیری نماید.
کتاب معروف وی یعنی «[[تحول خلاق]]» در سال ۱۹۰۷ میلادی منتشر شد و وقتی این کتاب پنج سال بعد به زبان انگلیسی منتشر شد [[برتراند راسل]] ابراز داشت که «برگسون می‌خواهد ما را به زنبورهایی که قوه شهود دارند تبدیل کند». به اعتقاد راسل نمی‌توان برگسون را در هیچ دیدگاه نظری از جمله در [[تجربه‌گرایی]]، [[واقع‌گرایی فلسفی|واقع‌گرایی]] یا [[ایده‌آلیسم]] طبقه‌بندی کرد. البته در ترازوی نقد و سنجش آراء دهه۱۸۹۰ تا ۱۹۰۰ وی در کفه شهود گرایی جای می‌گیرد.
[[پرونده:No 3909 Page 103, M. Henri Bergson, le jour de sa réception.jpg|بندانگشتی|در سال ۱۹۱۸]]
[[پرونده:Henri Bergson 2.jpg|بندانگشتی|هنری برگسون]]
[[پرونده: Bergson-Nobel-photo.jpg|165px|farme|بندانگشتی|چپ|هنری برگسون]]
== زیبایی شناسی و شهود ==
برگسون تعریفش از شهود را با استعداد [[زیبایی شناسی]] انسان ترکیب می کند تا مفهومی را خلق کند که خود آن را ''[[شهود (برگسون)| شهود]] زیبایی شناسانه'' میخواند. برگسون نتایج این ''شهود زیبایی شناسانه'' را محصول احساس دانسته و چنین احساسی را برای تولید دانش حقیقی، حیاتی می داند. درواقع او دریافت زیبایی شناسانه را عامل اصلی کسب دانش حقیقی برای انسان می داند.<ref>فاستر گیج، مارک، نظریه های زیبایی شناسی، ترجمه احسان حنیف، تهران: فکرنو، ۱۳۹۹، ص ۱۴۳.</ref>
== ترجمه به فارسی ==
* '''از برگسون'''
- ''مقدمه ای بر متافیزیک'' در کتاب ''نظریه های زیبایی شناسی''، گردآوری و ویرایش [[مارک فاستر گیج]]، ترجمه احسان حنیف، تهران: فکرنو، ۱۳۹۹.
- ''تحول خلاق'' در کتاب ''نظریه های زیبایی شناسی''، گردآوری و ویرایش مارک فاستر گیج، ترجمه احسان حنیف، تهران: فکرنو، ۱۳۹۹.
* '''در باره برگسون'''
* آنری برگسون، نوشته سنفورد شواترز، ترجمه [[خشایار دیهیمی]]، تهران: نشر ماهی، ۱۳۸۲.
== جستارهای وابسته ==
* [[ جایزه نوبل ادبیات]]
* [[شهود (برگسون)|شهود]]
* [[متافیزیک]]
== دو سرچشمه اخلاق و دین ==
| |||