شاهنامه ابومنصوری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏نمونهٔ متن: خنثی‌سازی ویرایش Amirex25
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
'''شاهنامه ابومنصوری''' شاهنامه‌ای است که در سال ۳۴۶ ه‍.ق به دستور و سرمایهٔ [[ابومنصور محمد بن عبدالرزاق طوسی]]، حاکم [[توس]] و به دست [[ابومنصور معمری]] (ابومنصور مَعْمَری)، وزیر او به رشتهٔ تحریر کشیده شد.<ref name="malek_121">دیباچهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری، رحیم‌زادهٔ ملک، ۱۲۱</ref> این شاهنامه که به نثر نوشته شده بوده،<ref name="bahar220">سبک‌شناسی بهار، ۲۲۰</ref> به [[تاریخ ایران پیش از اسلام]] می‌پرداخت و اصلی‌ترین منبع [[فردوسی]] در سرایش [[شاهنامه]] بوده‌است.<ref name="malek_121" /><ref name="yaddashtha">یادداشت‌های شاهنامه، ۲۳</ref>
 
اصل این کتاب از بین رفته‌است، اما مقدمهٔ آن که حدود پانزده صفحه می‌شود، سالها به عنوان [[مقدمهٔ شاهنامه]] در ابتدای [[نسخ خطی]] شاهنامهٔ فردوسی کتابت می‌شده و به برکت همین نسخ خطی شاهنامه به یادگار مانده است.<ref name="malek_121" /> مقدمهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری در کنار [[تاریخ بلعمی]] و چند کتاب انگشت‌شمار دیگر، یکی از قدیمی‌ترین نثرهای فارسی است که امروزه به جای مانده‌است<ref name="bahar120">سبک‌شناسی بهار، ۱۲۰</ref> و از جملهٔ گرامی‌ترین میراث‌های ادبی زبان [[فارسی]] به‌شمار می‌رود.<ref name="malek_121" />
 
== شیوهٔ گردآوری ==
ابومنصور محمد بن عبدالرزاق، دستور داد تا تاریخ ایران را - که بعد از [[سقوط_امپراتوری_ساسانیسقوط امپراتوری ساسانی|سقوط ساسانیان]]، در آشفته‌بازار گیر و بندها از بین رفته و به صورت مضبوط و جامع در دسترس نبود- از منابع کتبی و شفاهی گرد آورند. به اعتبار آنکه در دوران [[ساسانیان]]، چنان تاریخی را [[خداینامک]] می‌نامیدند و در دوران اسلامی کلمهٔ «خدای» از معنی شاه به معنی پروردگار تحول یافته بود، این تألیف جدید را همچون سایر تألیفات از آن قبیل، «شاهنامه» نامیدند.<ref>دیباچهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری، رضازادهٔ ملک، ۱۲۴</ref>
 
در خود متن مقدمه، از چهار فرد به نام‌های [[ماخ پیر خراسانی]] از [[هرات]]، [[یزدانداد پسر شاپور]] از [[سیستان]]، [[ماهوی خورشید|شاهوی خورشید پسر بهرام]] از [[نیشابور]] و [[شادان برزین|شادان پسر برزین]] از [[توس]] به عنوان راویان داستان‌های شاهنامهٔ ابومنصوری نام برده شده‌است.
خط ۱۴:
 
== ذکر شاهنامهٔ ابومنصوری در شاهنامهٔ فردوسی ==
فردوسی در دیباچهٔ شاهنامهٔ خودش، از محمد بن عبدالرزاق با عنوان «پهلوان دهقان‌نژاد» و از شاهنامهٔ منصوری تحت عنوان «نامور نامه» یاد می‌کند:<ref name="yaddashtha" />
{{شعر}}
{{ب|یکی نامه بود از گه باستان|فراوان بدو اندرون داستان}}
خط ۵۶:
{{شاهنامه}}
 
[[رده:کتاب‌های سده ۱۰ (میلادی)]]
[[رده:کتاب‌های گمشده]]
[[رده:مآخذ شاهنامه]]
[[رده:نثر فارسی دوره تکوین]]
[[رده:نثر مرسل فارسی]]
[[رده:مآخذ شاهنامه]]