شاتل فضایی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

[[پرونده:Space Shuttle Columbia launching.jpg|بندانگشتی|280px|چپ|[[فضاپیمای کلمبیا]] چند ثانیه پس از آغاز پرتاب (سال ۱۹۸۱)]]

 

پس از [[برنامه فضایی مرکوری|مرکوری]]، [[فضاپیمای جمینی|جمینی]] و [[فضاپیمای آپولو|آپولو]] (که [[ماه]] را فتح کرد)، آمریکایی‌ها در پی سفینه‌های رفت و برگشتی رفتند و بدین سان، شاتل‌های فضایی متولد شدند. شاتل‌ها تا ۷ مسافر و ۲۵ تن تجهیزات را در خود جای می‌دهند و زمان طولانی‌تری را در مدار زمین به سر می‌برند. آن‌ها همچنین به یک بازوی [[روباتیک]] مجهز هستند که به کمک آن می‌توانند [[ماهواره]]‌ها را به دام انداخته، اقدام‌های لازم را دربارهٔ تعمیرات یا انتقال آن صورت دهند.

'''مدارپیما''' (یا مدارگرد) که گاهی به تنهایی شاتل فضایی خوانده می‌شود، همان وسیله هواپیماشکلی است که به زمین بازمی‌گردد و فرود می‌آید. '''بوسترهای پیشران جامد''' پس از فاز اولیه پرتاب جدا شده و در دریا سقوط می‌کنند تا دوباره مورد استفاده قرار گیرند. '''[[مخزن خارجی شاتل فضایی]]''' هم که معمولاً در تصاویر با رنگ نارنجی مشخص است، پس از فاز نهایی پرتاب از مدارپیما جدا شده و در جو متلاشی می‌شود. شاتل فضایی قادر است تا محموله ۲۴٬۴۰۰ کیلوگرمی را تا مدار ۲۰۴ کیلومتری حمل کند. اگر محموله برای [[ایستگاه فضایی بین‌المللی]] باشد که در ارتفاع حدود ۴۰۰ کیلومتری قرار دارد، این قابلیت حمل به ۱۲٬۵۰۰ کیلوگرم کاهش می‌یابد. برای مدار انتقالی زمین‌ثابت، قابلیت حمل محموله به ۳٬۸۱۰ کیلوگرم می‌رسد. این آمار برای شاتل‌های بعد از سانحه چلنجر ارائه شده‌است. تا قبل از [[فضاپیمای چلنجر|چلنجر]]، قابلیت حمل محموله حدود ۱۵ درصد بیشتر بود که بعد از آن در جهت افزایش ایمنی عملیات این قابلیت حمل کاهش یافت [۵]. البته مدارگردهای مختلف به لحاظ وزنی اندکی با هم متفاوتند که این مسئله می‌تواند روی قابلیت حمل محموله مؤثر باشد. همچنین در طول بیش از دو دهه برنامه شاتل فضایی، وزن قسمت‌هایی از این وسیله مانند مخزن خارجی نیز چند بار کم شده‌است، که این مسئله هم بر روی توانایی شاتل در حمل محموله مؤثر بوده‌است.

 

وظیفه اصلی مدارپیمای شاتل حمل فضانوردان و محموله‌ها به فضا و بازگرداندن آن‌ها به زمین است. این بخش شاتل شبیه به یک هواپیما با دو بال دلتا و دمی عمودی است. مدارپیما به هنگام بازگشت به زمین درست مانند یک [[بادپر|هواسُر]] عمل می‌کند و بدون هیچ‌گونه نیروی پیشران بر روی باند فرود می‌آید.