نوزیستی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 5.218.198.243 (بحث) به آخرین تغییری که FreshmanBot انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
جزیی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{زمان‌بندی ساده زمین‌شناسی}}
دوران '''نوزیستی''' یا '''سِنوزوئیک''' یکی از دوران‌های تاریخ زیستی زمین است. این دوراندوران، تاریخ زمین را از پایان [[کرتاسه]] تا زمان حاضر در بر می‌گیرد و حدوداً ۶۶٫۵ میلیون سال طول کشیده‌است. دوران نوزیستینوزیستی، تقریباً کمی بیشتر از یک‌سوم دوران دوم و حدود یک‌ششم دوران اول است و کوتاهترین دوران زمین‌شناسی نامیده می‌شود.
 
در طول دوران نوزیستینوزیستی، فعالیت [[کوهزایی]] آلپی به حداکثر خود رسیده‌استرسیده‌است؛ به‌طوری‌که ۳/۲ آن در این دوران روی داده‌است. دوران نوزیستی به دو دوره [[ترشیاری]] و [[کواترنری]] تقسیم می‌شود. دوره کواترنری از حدود ۲ میلیون سال قبل آغاز شده و اکنون نیز ادامه دارد. فعالیت زمین‌ساختی در این دوران افزایش یافته که نتیجه آن به وجود آمدن رشته‌کوه‌هایی مثل [[هیمالیا]]، [[البرز]]، [[زاگرس]]، [[آند (رشته‌کوه)|آند]] و [[آلپ]] است.
 
انقراض بسیاری از گروه‌های [[دوکمانان|دوکمانی]] ازجمله [[دایناسور]]های بی‌پرواز، [[نزدیک‌سوسمارسانان]] و [[خزندگان بال‌دار]] به پستانداران و پرندگان فرصت داد تا به گونه‌های بسیاری تقسیم شده و جمعیت غالب جانوری در جهان شوند. مهم‌ترین حادثه این دوران، گسترش و تنوع [[پستانداران]] است و به همین علت این دوران را دوره پستانداران نیز می‌گویند. از دلایل عمده ازدیاد آن‌ها می‌توان وجود منابع فراوان و سازش با محیط ذکر کرد. نومولیت‌ها که انواعی از آغازیان و از گروه روزن‌داران بودند؛ از [[سنگواره]]‌های راهنمای مهم اوایل دوران نوزیستی به‌شمار می‌آیند.