پرکامبرین: تفاوت میان نسخه‌ها

[[رخنمون|رخنمون‌]]<nowiki/>های سنگ‌های پرکامبرین در قاره‌ها، نادر و کمیاب است. علت کمیابی این سنگ‌ها پوشیده شدن آن‌ها توسط لایه‌های جوانتر می‌باشد. در چنین مناطقی بیرون زدگی این زمین‌ها در هستهٔ کوه‌های به شدت فرسایش یافته و قعر دره‌های عمیق قابل مشاهده است. در واقع این سنگ‌ها در مناطق وسیعی که به آن سپر می‌گویند گسترش یافته‌اند. سپرها از نظر زمین‌شناسی پیچیده و درهم می‌باشند و عمدتاً از سنگ‌های دگرگونی و تغییر شکل یافته‌ای تشکیل شده‌اند. نیمرخ آن‌ها تحدب ملایمی داشته و در مقطع شبیه به سپر جنگجویان می‌باشد. پرکامبرین ناشناخته‌ترین گستره از تاریخ زمین است، در نتیجه تقسیم‌بندی آن به واحدهای زمانی متعدد مشکل می‌باشد.

پرکامبرین شامل رخدادهای پراکنده‌ای می‌باشد، که این رخدادها به دلیل گذشت زمان دارای جزئیات و آثار کمی می‌باشند. دلیلی که بر این حقیقت وجود دارد، این است که سپرها و دیگر بیرون زدگی‌های پرکامبرین از سنگ‌های دگرگون شده و پیچیده‌ای تشکیل شده‌است که در بسیاری موارد توسط توده‌های بزرگ آذرین قطع شده‌اند. برخی از این سنگ‌ها چندین بار چین خورده، گسل یافته و بارها مورد نفوذ توده‌های آذرین قرار گرفته و دگرگون شده‌اند. عامل دیگری که مطالعهٔ تاریخ پرکامبرین را پیچیده می‌سازد، کمبود [[فسیل|فسیل‌]]<nowiki/>ها و [[سنگواره|سنگواره‌]]<nowiki/>ها می‌باشد. شواهد سنگواره‌ای و فسیلی فراوانی تا قبل از دوران پالئوزوئیک در تاریخچه زمین‌شناسی ثبت نشده‌است. در زمان پرکامبرین حیات وجود داشته‌است، اما اشکال حیاتی، ساده و از نظر بدنی نرم و قابل انعطاف بوده‌اند. به همین دلیل تاریخچهٔ فسیلی پرکامبرین ناقص می‌باشد و تاریخچه یتاریخچهٔ کاملی ندارد.

به عقیدهٔ بعضی از زمین شناسان در پرکامبرین یک خشکی واحد به نام [[پانگه‌آ]] وجود داشته‌است. گاهی اوقات این خشکی تقسیم شده و تشکیل دو خشکی گندوانا و لوراسیا را داده استداده‌است. بین این دو خشکی را اقیانوس واحدی اشغال کرده بود. زمین‌های این دوره به دو شکل دیده می‌شوند.{{•}} سپرها یا زمین‌های ثابت:

در این مرحله که حدود ۳٫۴ میلیارد سال پیش به پایان می‌رسد، پوستهٔ زمین مشابه قشر کرهٔ ماه از [[گابرو]] غنی بوده و اولین اقیانوس‌ها در آن‌ها تشکیل گردیده استگردیده‌است. ضمناً در این مرحله درجه حرارت پایین آمده و کمتر از ۳۷۴ درجه سانتیگراد گردیده استگردیده‌است. سپس به‌طور ناگهانی فرسایش، رسوبگذاری، فرونشینی و دگرگونی ایجاد شده و در نهایت سنگ‌های گرانیتی تشکیل شده‌است. در این مرحله با اینکه پوسته مقاوم تر گردیده ولی هنوز نمی‌توانسته وزن تشکیلات رسوبی ضخیم‌تر از ۷ کیلومتر را تحمل نماید.

در پروتروزوئیک زیرین، پوستهٔ گرانیتی برای اولین بار به صفحه‌ها و پلیت‌های باثبات و کمربندهای پرتحرک تقسیم می‌شود. پلیت‌های با ثبات از رسوبات اولیه پوشیده شده‌است. کمربندهای پرتحرک متعددی نیز به وسعت صدها کیلومتر گسترده شده‌اند. از لابلای شکستگی‌ها و خرد شدگی‌های کمربندها، مواد نفوذی بازیک خارج شده و در سطح زمین گسترده شده‌است. در واقع در این مرحله پلیت‌ها و کمربندها مجموعاً سطح زمین را پوشانده بوده و حاشیه این پلیت‌ها و کمربندها صخره‌های زیرآبی و شکاف‌های زیر دریایی را ایجاد نموده استنموده‌است.

در این فاز دو قارهٔ آفریقا و قارهٔ آمریکای جنوبی تشکیل شده و طبق مطالعات [[دیرینه مغناطیس‌شناسی|مغناطیس دیرینه]]، این دو قاره تا کرتاسه یکی بوده‌اند. در این زمان دریاهای کم عمق و کنار خشکی (Epicontinental) گسترش یافته و محیطی مطلوب برای رشد و توسعه [[استروماتولیت|استرماتولیت‌استرماتولیت]]<nowiki/>ها ایجاد گردیده استگردیده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://danesh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=دوران+پرکامبرین&SSOReturnPage=Check&Rand=0 |عنوان= دوران پرکامبرین| ناشر =دانشنامه رشد |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>