'''زازاکی'''، '''زازا،''' '''زازایی، کرمانجکی، کردکی'''<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Kirmanckî, Kirdkî, Dimilkî, Zazakî|نشانی=http://www.zazaki.net/haber/kirmanck,-kirdk,-dimilk,-zazak-148.htm|وبگاه=www.zazaki.net|بازبینی=2021-01-29}}</ref> '''یا''' '''دیملی''' (به کردیزازاکی: '''Dımılki''', '''Kırdki''', '''Kırmancki''', '''Zazaki''') یکی از [[زبانهای ایرانی]] [[زبانهای ایرانی شمال غربی|شاخهٔ شمالغربی]] و از [[زبانهای کاسپین ]]<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/dimli]Encyclopædia Iranica] Nevertheless, their language has preserved numerous isoglosses with the dialects of the southern Caspian region, and its place in the Caspian dialect group of Northwest Iranian is clear.</ref> است که در شرق [[آناتولی]] ([[ترکیه]]) توسط [[مردم زازایی]] صحبت میشود. شمار کردهای [[زازا]]زبانان را تا حدود ۴ میلیون تن حدس میزنند.
کردی زازاکی همانندیهای نزدیکی با کردیزبان [[اورامانی]] و گویش [[باجلانی]] دارد و به این خاطر، زبانشناسان این سه گویش را درون خانوادهای به نام [[زازا-گورانی]] قرار میدهند و زازا-گورانی را شاخهای جداگانه از دستهٔ زبانهای ایرانی شمال غربی بهشمار میآورند.
== ریشههای زبان ==
دربارهٔ ریشهٔ این گویش از زبان کردی،زبان، در کنار نظر غالب، دیدگاههای دیگری نیز وجود دارد.{{سخ}}
کردیزبان زازاکی یکی از زبانهای ایرانیِ شمال غربی است و به زبانهای [[گیلکی]]، [[زبان مازندرانی|مازندرانی]] و [[تالشی]] بسیار نزدیک است.<ref>http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=diq</ref><ref>http://books.google.de/books?id=LuVSkpVuAkAC&pg=PA385&dq=zazaki+paul+ludwig&hl=de&ei=SJ5NTs-oKcvG8QOagL26Bw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q=zazaki%20paul%20ludwig&f=false</ref> این گویشزبان پیشتر به عنوان شاخهای از [[زبانهای کردی]] در نظر گرفته میشودمیشد که اکنون بی اعتبار است و امروزه زبان زازاکی جز [[زبانهای کردی]] محسوب نمیشود.<ref>{{cite web|last1=Kjeilen|first1=Tore|title=Zazaki|url=http://looklex.com/e.o/zazaki_l.htm|website=LookLex Encyclopaedia|quote=Zazaki has earlier been classified under Kurdish. Similar to the Dimli language (mainly Iran), Zazaki's relation to Kurdish is clear, though, but influences from other languages and an independent history have set them apart.}}</ref><ref>http://www.britannica.com/topic/Iranian-languages</ref><ref>http://www.joshuaproject.net/languages.php?rol3=diq</ref><ref>http://www.jstor.org/discover/10.2307/4030804?uid=3739192&uid=2&uid=4&sid=21101221288217</ref>
زبانشناسان بر این باورند که زازاها شاخهای مستقل از اقوام ایرانی هستند و نام اصلی زازاها یعنی «دیملی» را گونهٔ دگرگونشدهٔ واژهٔ [[دیلمیان|دیلمی]] میدانند و خاستگاه این مردم را منطقهٔ [[دیلمستان]] در غرب رشتهکوه [[البرز]] و جنوب [[گیلان]] حدس میزنند؛ ولی زازاکی زبانی [[زبان|دیلمی]] است.<ref>, [http://books.google.nl/books?id=3mE04D9PMpAC&pg=PA1576&lpg=PA1576&dq=kurmanji+separate+language&source=bl&ots=6yMQCFjaBZ&sig=8oUVeVmmbEtqsFiXjAw7E2DYTXo&hl=nl&ei=BqwhSu7yDoHB-Aa_opGwCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 Encyclopedia of the developing world], Thomas M. Leonard, Taylor & Francis, 2006