ابوالوفا محمد بوزجانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Jamal kianifar2020 (بحث | مشارکت‌ها)
چیزی تغییر نکرد ، و فقط اطلاعاتی اندک و مهم به توضیحات اضافه شد.
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
منبع؟
خط ۱:
<!--آغاز [[الگو:جعبه عالم مسلمان]]-->
{{جعبه عالم مسلمان |
<!-- Scroll down to edit this page -->
<!-- Philosopher Category -->
| سرشناسی = '''دانشمند مسلمان'''
| دوران = '''سده چهارم هجری'''
| رنگ = #cef2e0
 
{{Infobox scientist
<!-- تصاویر -->
| نامname = ابوالوفا محمد بوزجانی
| تصویرimage = Buzjani, the Persian.jpg
| توضیح تصویر =
| image_size =
| امضا =
| alt =
<!-- اطلاعات -->
| caption =
| نام = ابوالوفا محمد بوزجانی
| birth_date = ۱۰ ژوئن ۹۴۰ میلادی{{-}}۲۸ شعبان ۳۲۸
| عنوان =
| زادروزbirth_place = ۱۰ ژوئن ۹۴۰ میلادی-۲۸ شعبان ۳۲۸= قمری/[[بوژگان]]<small>، حومه شهر تربت جام امروزی،</small>[[ربع نیشابور]]
| درگذشتdeath_date = ۹۹۸ یا ۹۹۷ میلادی{{-}}۳۸۶ هجری/
| death_place = [[بغداد]]
| residence =
| مذهب =
| citizenship =
| نژاد =
| nationality = ایرانی
| منطقه = [[ربع نیشابور]]، [[بغداد]]
| زمینه‌هایfields فعالیت = [[ریاضیات]]، [[ستاره‌شناسی]] (نجوم)
| workplaces =
| ایده قابل‌ذکر =
| alma_mater =
| آثار = ۱. فیما یحتاج الیه الصانع من الاعمال الهندسه. ۲. المجسطی یا الکامل.
| doctoral_advisor =
| تأثیرپذیران =
| academic_advisors =
| تأثیرگذاران =
| doctoral_students =
|nationality=[[مردمان ایرانی|ایرانی]]}}
| notable_students =
| known_for =
| author_abbrev_bot =
| author_abbrev_zoo =
| influences =
| influenced =
| awards =
| signature =
| signature_alt =
| footnotes =
| spouse =
}}
 
'''ابوالوفا محمّد بوزجانی''' (نام کامل: ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن عباس) (۳۲۸–۳۸۸ هجری قمری) [[ریاضیدان]] و [[منجم]] بزرگ [[ایران]]ی<ref>{{cite book|last1=Ben-Menahem|first1=A.|title=Historical encyclopedia of natural and mathematical sciences|url=https://archive.org/details/historicalencycl00benm|date=2009|publisher=Springer|location=Berlin|isbn=978-3-540-68831-0|page=[https://archive.org/details/historicalencycl00benm/page/n679 559]|edition=1st|accessdate=21 December 2016|quote=970 CE Abu al-Wafa al-Buzjani (940–998, Baghdad). Persian astronomer and mathematician.}}</ref><ref name="Laet1994">{{cite book|author=Sigfried J. de Laet|title=History of Humanity: From the seventh to the sixteenth century|url=https://books.google.com/books?id=PvlthkbFU1UC&pg=PA931|year=1994|publisher=UNESCO|isbn=978-92-3-102813-7|pages=931|quote=The science of trigonometry as known today was established by Islamic mathematicians. One of the most important of these was the Persian Abu' l-Wafa' Buzjani (d. 997 or 998), who wrote a work called the Almagest dealing mostly with trigonometry}}</ref> است در [[دوران طلایی اسلام]] بوده‌است. وی در تاریخ ۲۵۲۰ خرداد ۳۱۹ هجری شمسی در [[بوژگان]] از توابع [[ولایت جام]]، [[ربع نیشابور]] به دنیا آمد. او تحصیلات ریاضی خود را نزد خانواده آموخت و به [[نیشابور]] رفت. سپس در سال ۳۴۸ به [[عراق]] که در آن زمان پایتخت خلافت شرقی بود، سفر کرد و تا پایان عمرش در آنجا زندگی کرد. در عراق به صورت آخرین نمایندهٔ برجستهٔ مکتب ریاضی-نجومی درآمد و به تألیف کتاب‌های مهم خود پرداخت و با همکارانش در [[رصدخانه بغداد|رصدخانهٔ بغداد]] به رصد مشغول شد.جالب این است که دانشمندان به پاس زحمات زیاد و کشفیات مهم وی نام یکی از دریچه های کره ماه را بوزجانی نامیدند.
 
او روش‌های محاسبه‌ای را که بازرگانان، کارمندان دوایر مالیه و مساحان زمین در شرق اسلامی در کارهای روزمرهٔ خود بکار می‌بردند، به نحوه منظم مدون ساخت و همچنین روش‌های متداول را اصلاح کرد و بعضی از روش‌های ناصحیح را نیز مورد انتقاد قرار داد. به عنوان مثال، پس از بیان آنکه مساحان، مساحت هر نوع چهار ضلعی را با ضرب کردن نصف مجموع اضلاع مقابل در یکدیگر بدست می‌آورند، خاطرنشان می‌سازد که این نیز اشتباهی آشکار و غلطی مسلم است.
 
همچنین او برای اولین بار اعداد منفی را به ریاضی اضافه نمود . به عنوان مثال : ( ۱-=۴-۳ )
 
از کتاب بوزجانی چنین بر می‌آید که دستگاه موضعی عددنویسی دهدهی هندی با استفاده از ارقام در میان مردم و تجار سرزمین‌های خلافت شرقی تا مدت‌های طولانی مورد استفاده نبوده‌است. او با توجه به عادت و عرف خوانندگانی که کتاب برای آن‌ها نوشته شده، از استفاده از ارقام کاملاً پرهیز کرده‌است و همهٔ اعداد و محاسبات را، که گاهی بسیار پیچیده‌است، تنها با واژگان بیان کرده‌است.