|
'''[[اتروریا]]، [[یونان باستان|یونان]] و [[روم باستان|روم]]'''
[[تمدن اتروسک|اتروسک هااتروسک‌ها]]
تاریخ اتروسکها را می‌توان با توجه به بررسی مکانهای دفن مصنوعات و نوشته‌ها، به‌طور دقیق ردیابی کرد. فرهنگ [[تمدن اتروسک|اتروسکها]] که به‌طور مشخص در ایتالیا در حدود ۹۰۰ سال قبل از میلاد تقریباً با فرهنگ عصر آهن ویلانووان توسعه یافته‌است، به عنوان قدیمی‌ترین مرحله تمدن اتروسک شناخته می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Diana Neri (2012). "1.1 Il periodo villanoviano nell'Emilia occidentale". Gli etruschi tra VIII e VII secolo a.C. nel territorio di Castelfranco Emilia (MO) (in Italian). Firenze: All'Insegna del Giglio. p. 9. ISBN 978-88-7814-533-7. "Il termine “Villanoviano” è entrato nella letteratura archeologica quando, a metà dell ’800, il conte Gozzadini mise in luce le prime tombe ad incinerazione nella sua proprietà di Villanova di Castenaso, in località Caselle (BO). La cultura villanoviana coincide con il periodo più antico della civiltà etrusca, in particolare durante i secoli IX e VIII a.C. e i termini di Villanoviano I, II e III, utilizzati dagli archeologi per scandire le fasi evolutive, costituiscono partizioni convenzionali della prima età del Ferro"}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Gilda Bartoloni (2012). La cultura villanoviana. All'inizio della storia etrusca (in Italian). Roma: Carocci editore.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Giovanni Colonna (2000). "I caratteri originali della civiltà Etrusca". In Mario Torelli (ed.). Gi Etruschi (in Italian). Milano: Bompiani. pp. 25–41.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Dominique Briquel (2000). "Le origini degli Etruschi: una questione dibattuta fin dall'antichità". In Mario Torelli (ed.). Gi Etruschi (in Italian). Milano: Bompiani. pp. 43–51.
Gilda Bartoloni (2000). "Le origini e la diffusione della cultura villanoviana". In Mario Torelli (ed.). Gi Etruschi (in Italian). Milano: Bompiani. pp. 53–71.}}</ref>سپس این تمدن در قرن هفتم قبل میلاد جای خود را به یک فرهنگ به‌طور فزاینده جهت گیر داد که تحت تأثیر بازرگانان یونانی و همسایگان یونانی در [[مگنا گراسیا|مگنا گراشیا]]، تمدن یونانی جنوب ایتالیا بود، که توسط حدود ۱۳۰۰۰ کتیبه با الفبا مشابه الفبای یونانی ایوبو اثبات شده‌است، زبان اتروسکها در زمره ربان‌های هندو اروپایی قرار می‌گرفت. مقبره‌های دفن شده، که بعضی از آنها به گونه ای افسانه وار تزئین شده بودند، ایده یک دولت اشرافی را با ساختارهای متمرکز قدرت با حفظ نظم و ساخت کارهای عمومی مانند شبکه‌های آبیاری، جاده‌ها و سیستم‌های دفاعی شهر گسترش می‌دهند.
[[یونانی‌ها|یونانی ها]]
یونان باستان دوره ای در تاریخ یونان است که نزدیک به یک هزاره تا ظهور مسیحیت ادامه دارد. از نظر بیشتر مورخان این فرهنگ بنیادی تمدن غرب است. فرهنگ یونان نفوذ قدرتمندی در امپراتوری روم داشت که نسخه ای از خود را به بسیاری از مناطق اروپا منتقل کرد.
اولین سکونتگاه هایسکونتگاه‌های انسانی شناخته شده در یونان بیش از 9000۹۰۰۰ سال پیش در [[کرت|جزیره کرت]] بوده است ،بوده‌است، اگرچه شواهدی در مورد استفاده از ابزار در این جزیره به بیش از 100000۱۰۰۰۰۰ سال قبل وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=News, Bruce Bower (2010-01-08). "Hominids Went Out of Africa on Rafts". Wired. Archived from the original on 2018-11-19. Retrieved 2017-03-05.}}</ref>اولین مدرک پیدایش تمدن در یونان باستان مربوط به مینویان در کرت است که قدمت آن به 3600۳۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می گرددبازمی‌گردد. در سرزمین اصلی [[یونان|هلاس]]، تمدن مایکنی میکنیمی‌کنی یا [[میسنی‌ها|میسنی]] در حدود 1600۱۶۰۰ سال قبل از میلاد به اوج قدرت رسید و جایگزین تمدن مینوی در کرت شد و تا حدود 1100۱۱۰۰ سال قبل از میلاد ادامه یافت و منجر به دوره ای شد که به عنوان دوره تاریکی یونان شناخته می شودمی‌شود.
دوره باستانی در یونان به طوربه‌طور کلی از حدود قرن هشتم قبل از میلاد تا حمله خشایارشا در 480۴۸۰ قبل از میلاد در نظر گرفته میشودمی‌شود. در این دوره ،دوره، جهان یونان در اطراف مدیترانه با تاسیستأسیس دولت شهرهای یونان تا حد سیسیل در غرب و دریای سیاه در شرق گسترش یافت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Boardman, John; Hammond, N.G.L, eds. (1970). "Preface". The Cambridge Ancient History Volume III, Part 3: The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries B.C. p. xiii. ISBN 978-0-521-23447-4.}}</ref> از نظر سیاسی ،سیاسی، دوره باستانی در یونان شاهد فروپاشی قدرت اشرافیت قدیمی <ref name=":3">{{یادکرد کتاب|عنوان=Boardman, John; Hammond, N.G.L, eds. (1970). "Preface". The Cambridge Ancient History Volume III, Part 3: The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries B.C. p. xv. ISBN 978-0-521-23447-4.}}</ref>همراه با اصلاحات دموکراتیک در آتن و تدوین قانون اساسی منحصر به فرد اسپارتا بود. همچنین پایان دوره باستانی شاهد ظهور قدرتمند آتن بود که بعدها پس از اصلاحات سولون و استبداد پیسیستراتوس ،پیسیستراتوس، یک قدرت مسلط در دوره باستان کلاسیک خواهد بود.<ref name=":3" />
جهان کلاسیک یونان در طول قرن پنجم قبل از میلاد تحت سلطه قدرت هایقدرت‌های بزرگ آتن و اسپارتا بود. از طریق لیگ دلیان ،دلیان، آتن توانست احساسات [[پان هلنیستی]] و ترس از تهدید ایران را تبدیل به یک فرصت برای مبدل شدن به یک امپراطوری قدرتمند تبدیل کند ،کند، و این ،این، همراه با درگیری بین اسپارتا و آتن که در جنگ پلوپونس به اوج خود رسیدرسید، ، عمده ترینعمده‌ترین پیشرفت سیاسی ابتدایی بود بخشی از دوره کلاسیک باستان در یونان.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Lewis, D.M. ; Boardman, John; Davies, J.K. ; et al. (eds.). "preface". The Cambridge Ancient History Volume V: The Fifth Century B.C. pp. xiii–xiv. ISBN 978-0-521-23347-7.}}</ref>
[[روم باستان|رومیان باستان]]
روم باستان تمدنی بود که از شهرستان رم نشات میگرفتمی‌گرفت و به عنوان یک جامعه کوچک کشاورزی در قرن 9۹ قبل از میلاد در شبه جزیره ایتالیا تأسیس شد. در دوازده قرن وجود خود ،خود، تمدن روم از یک سلطنت به یک [[جمهوری الیگارشی]] و سپس به یک امپراتوری فزاینده خودکامه تغییر یافت.<ref>{{Cite journal|date=2021-04-04|title=روم باستان|url=https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86روم_باستان&oldid=31682358|journal=ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد|language=fa}}</ref><ref>{{Cite journal|date=2021-02-17|title=گسترش روم در ایتالیا|url=https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7گسترش_روم_در_ایتالیا&oldid=31190227|journal=ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد|language=fa}}</ref>
تمدن روم اغلب با یونان باستان در "«باستان کلاسیک"» دستهدسته‌بندی بندی می شود ،می‌شود، تمدنی که از فرهنگ روم باستان الهام گرفته استگرفته‌است. روم باستان سهم بسزایی در توسعه قانون ، جنگ ، هنرقانون، ،جنگ، ادبیاتهنر، ،ادبیات، معماری و زبان در جهان غرب داشت و تاریخ آن همچنان تأثیر عمده ای بر جهان غرب دارد. تمدن روم از طریق فتح و جذب به اروپا و منطقه مدیترانه تسلط یافت. در سرتاسر سرزمین تحت کنترل روم باستان ،باستان، معماری مسکونی از خانه هایخانه‌های بسیار متوسط تا ویلاهای بزرگ در سراسر کشور متغیر بود. تعدادی از شهرهای تاسیستأسیس شده روم دارای بناهای باستانی بودند که تا امروز به یادگار مانده اندمانده‌اند. بسیاری از آنها دارای چشمه هاییچشمه‌هایی با آب آشامیدنی تازه بود که صدها کیلومتر از قناتقنات‌ها، هاتئاترها، ،سالن‌های تئاترهاورزشی، ، سالن های ورزشی ، مجتمع هایمجتمع‌های حمام با کتابخانه هاکتابخانه‌ها و مغازه ها ،مغازه‌ها، بازارها و فاضلاب هایفاضلاب‌های گاه به گاه کاربردی تأمین می شدمی‌شد. تعدادی از عوامل منجر به سقوط امپراتوری روم شد. نیمه غربی امپراتوری ،امپراتوری، از جمله هیسپانیا ،هیسپانیا، گال و ایتالیا ،ایتالیا، سرانجام در قرن پنجم به پادشاهی هایپادشاهی‌های مستقلی تجزیه گردید و به دست بربر هابربرها ساقط شد. از امپراتوری روم شرقی که از قسطنطنیه اداره می شد ،می‌شد، به عنوان امپراتوری بیزانس پس از سال 476۴۷۶ میلادی ،میلادی، تاریخ سنتی برای "«سقوط پایتخت"» و متعاقباً شروع قرون وسطی یاد می شودمی‌شود.
[[پرونده:RomanEmpire 117 recoloured 2.svg|وسط|بندانگشتی|553x553پیکسل|گستره امپراطوری روم در دوران اوج قدرت و قبل از تقسیم]]
== منابع ==
| 