کاظم سامی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری: اصلاح تایپی برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
به روزرسانی و افزودن مطلب و منبع برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
خط ۴۱:
|footnotes =
}}
'''کاظم سامی کرمانی''' (۶ شهریور ۱۳۱۳ – ۴ آذر ۱۳۶۷) اولین [[وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی|وزیر بهداشت]] در ایران، پس از [[انقلاب ۱۳۵۷]] در [[دولت موقت ایران]]، نماینده [[دوره نخست مجلس شورای اسلامی|نخست دوره مجلس شورای اسلامی]] و رهبر [[جاما|جنبش انقلابی مردم ایران]] (جاما) از زمان تأسیس در ۱۳۴۲ تا هنگام کشته‌شدنش در ۱۳۶۷ بود. دکتر سامی در آخرین سال‌های زندگی خود، از [[نظام جمهوری اسلامی ایران|حکومت جمهوری اسلامی]] فاصله گرفت و از معدود منتقدین این حکومت در داخل ایران بود که آشکارا مواضع خود را اعلام می‌کرد. او همچنین طی یک [[نامه سرگشاده|نامه سرگشاده]] مشهور، به انتقاد از [[سید روح‌الله خمینی|روح‌الله خمینی]] به‌دلیل ادامه دادن [[جنگ ایران و عراق]]، پس از بازپس‌گیری مناطق اشغال‌شده پرداخت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Extrajudicial killings supported by law and Islamic jurisprudence {{!}} IRAN HUMAN RIGHTS REVIEW|نشانی=https://www.ihrr.org/ihrr_article/dueprocess-en_extrajudicial-killings-supported-by-law-and-islamic-jurisprudence/|بازبینی=2021-06-08|کد زبان=en-US}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=DR. KAZEM SAMI, Iran's first health minister...|نشانی=https://www.orlandosentinel.com/news/os-xpm-1988-11-28-0080390018-story.html|وبگاه=OrlandoSentinel.com|بازبینی=2021-06-08|کد زبان=en-US|نام=Orlando|نام خانوادگی=Sentinel}}</ref>
== ابتدای زندگی ==
کاظم سامی کرمانی در ۶ شهریور ۱۳۱۳ در شهر [[مشهد]] به دنیا آمد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.habilian.ir/17000/table1_list.php?goto=266|عنوان=لیست شهدای ترور}}</ref> پدر وی (غلامرضا) و مادرش (عصمت) نام داشتند که اهل [[کرمان]] بودند ولی جاذبه مذهبی مشهد آن‌ها را به سوی خود کشیده بود.
هجوم نیروهای روس به مشهد و سختی زندگی در آن روزها که موجب می‌شد وی در سنین پایین مجبور به کسب درآمد برای گذران زندگی شود، عشق به میهن و آرمان خواهی و مبارزه علیه استبداد را در او زنده کرد. در دوران دبیرستان با مبارزات ملی شدن صنعت نفت آشنا شده و در این راه عزم به مبارزه نمود. وی در سال ۱۳۴۹ ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو دختر به نام‌های ساناز و سمیرا بود.
== تحصیلات ==
وی تحصیلات خود را در رشته پزشکی در [[دانشگاه مشهد]] شروع ولی بنا به دلایلی تقاضای انتقال به [[دانشگاه تهران]] را نمود و سرانجام موفق به اخذ مدرک دکترای تخصصی [[
== فعالیت‌ها ==
=== فعالیت‌های مذهبی ===
سامی در [[کانون نشر حقایق اسلامی]] به مدد کوشش‌های
تلاش برای
کانون نشر حقایق اسلامی اما در تفاوتی معنادار با [[انجمن اسلامی دانشجویان]] آن روز، رویکردی نقادانه به مسائل اقتصادی- اجتماعی کشور داشت. تفسیرهای [[قرآن]] و [[
=== فعالیت سیاسی ===
سامی که فعالیت‌های خود را در کانون نشر حقایق اسلامی مشهد شروع کرده بود تحت تأثیر فضای روز و نهضت ملی شدن نفت به همراه [[علی شریعتی]]، [[نظام‌الدین قهاری]]، تاج‌الدینی، سرجمعی، برادران حکیمی، ممکن، خطیب، نیک‌نژاد، عرب‌زاده، فضلی‌نژاد، صفویه، هراتی، سرایدارپور، شاکری‌نژاد به [[نهضت خداپرستان سوسیالیست]] پیوست. با حضور فعالیت اعضای نهضت در حزب ایران و بعد از آن در [[جمعیت آزادی مردم ایران]]، فعالیت‌های سیاسی این اعضا در این حزب ادامه یافت. او پس از [[کودتای ۲۸ مرداد]] در نهضت مقاومت ملی فعالیت کرده و با بازشدن مجدد فضای سیاسی در سال ۱۳۳۹ به همراه سایر اعضای حزب مردم ایران در [[جبهه ملی ایران]] بار دیگر به عرضه فعالیت‌های علنی برگشت.
در دهه ۱۳۴۰ سامی در نخستین کنگره [[جبهه ملی ایران]] به عنوان نماینده انتخاب شده و در این کنگره شرکت می‌کند. او از اعضای فعال در [[حزب مردم ایران]] و جبهه ملی بود.
جناح رادیکال [[حزب مردم ایران]] در نخستین کنگره ی این حزب در خرداد ماه ۱۳۴۲ طرح مبارزه قهرآمیز با رژیم و تغییر مشی جبهه ملی را
[[جاما]] در سال ۱۳۴۲ تأسیس و به جذب نیرو و گسترش فعالیت‌ها می‌پردازد و به زودی اکثر جوانان حزب مردم ایران و بعضی دیگر از فعالان وابسته به [[جبهه ملی ایران]] در تهران و چند شهرستان جذب آن شده و با هدف [[براندازی]] نظام سلطنتی فعالیت می‌کنند. فعالیت این
=== وزارت ===
با پیروزی
سامی اولین وزیر بهداری بعد از انقلاب بود که ضمن قبول این پست، مسئولیت حدود ۳۰ واحد درمانی دیگر را به عهده گرفت. او در بیست و سوم تیر ماه سال ۱۳۵۸ (پنج ماه پس از انقلاب) طرح «طب ملی» را در اجتماع مدیران بهداری‌های سراسر کشور
سامی از مخالفان بیمارستان‌های خصوصی بود و در دوران وزارت خود با طرح طب ملی در تلاش بود تا نهادهای درمانی را از سایر ارگان‌ها و نهادها گرفته و به وزارت بهداری و بهزیستی اضافه کند؛ که از این جمله می‌توان به ادغام کلیه واحدهای درمانی [[سازمان
او قبل از استعفای [[دولت موقت ایران]] در ۱۴ آبان ۱۳۵۸ چندین بار استعفای خود را
=== نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ===
کاظم سامی در ۵ بهمن ۱۳۵۸ در [[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۵۸)|اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران]] اعلام کاندیداتوری
=== نمایندگی
== ترور ==
به گفته ی مقامات [[جمهوری اسلامی]]<nowiki/>، در ساعت ۱۱:۳۰ چهارشنبه ۲ آذر ماه ۱۳۶۷ شخصی که خود را [[غلام همتی]] معرفی
[[اکبر هاشمی رفسنجانی]] در کتاب خاطرات ۱۳۶۷ خود می‌نویسد:
:محمود جلیلیان متولد ۱۳۱۶ در کرمانشاه که گفته شد کارمند سازمان [[جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران|هلال‌احمر]] بوده و هنگام تصدی سامی در آن سازمان با وی درگیری داشت، قاتل کاظم سامی بود. او توسط حفاظت و اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی شناسایی شد، اما پیش از دستگیری در مورخه ۱۳ آذر ۱۳۶۷ در یکی از گرمابه‌های شهر اهواز، خود را از لوله دوش نمره حمام حلق آویز کرد. در داخل نمره حمام، یک سرنگ خالی نیز مشاهده شد.<ref>https://kadivar.com/15791/</ref>
بر خلاف گفته ی مقامات [[جمهوری اسلامی]]، این قتل در وضعیتی مشکوک انجام گرفت و گفته می‌شود که سامی، یکی از نخستین قربانیان [[قتل‌های زنجیره‌ای ایران]] است.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=An Iranian Health Authority Is Reported Slain at a Clinic|نشانی=https://www.nytimes.com/1988/11/29/world/an-iranian-health-authority-is-reported-slain-at-a-clinic.html|کوشش=The New York Times|تاریخ=1988-11-29|تاریخ بازبینی=2021-06-08|شاپا=0362-4331|زبان=en-US|نام خانوادگی=Ap}}</ref> از سویی دیگر [[فرج سرکوهی]] در مقاله‌ای آورده‌است:{{نقل قول|
«در همان روزگار شایع شد که [[حسینعلی منتظری]]، که هنوز در بافت قدرت اما منتقد حاکمیت بود، بر آن است تا با حمایت از نامزدی کاظم سامی در برابر اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری، تحولاتی سیاسی را زمینه‌ساز شود و بنابر همین شایعات، رقیب، که از محبوبیت سامی و نفوذ منتظری در جامعه آگاه و نگران بود، با قتل بدون محاکمه کاظم سامی او را از سر راه خود برداشته است. هر چند این شایعه قویا تکذیب شده بود.»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =فرج سرکوهی |نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140103_l45_chain_murderers_faraj_sarkouhi.shtml |عنوان=گفته‌های قاتلان از زبان قربانیان، چرایی قتل‌های زنجیره‌ای | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ =۱۴ دی ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی=۱۵ دی ۱۳۹۲}}</ref>}}
در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۴۰۰، در جریان رد صلاحیت [[محمود احمدی‌نژاد]] در [[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۰)|انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰]] و واکنشها و انتقادات وی به [[بررسی صلاحیت نامزدها در نظام انتخاباتی ایران|ردصلاحیت]] خود، [[عبدالرضا داوری]] مشاور سابق احمدی‌نژاد او را تهدید کرد که اگر به اعتراضات خود ادامه دهد، پرونده قتل دکتر سامی را که اطلاعات آن به تازگی به دستش رسیده بازخوانی خواهد کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=محمود احمدی‌نژاد تهدید شد/ داوری: کاری نکن دربارهٔ قتل دکتر سامی افشاگری کنم (+عکس)|نشانی=https://www.asriran.com/fa/news/787245|وبگاه=fa|تاریخ=۱۴۰۰/۰۳/۱۲–۲۲:۴۷|بازبینی=2021-06-03|کد زبان=fa|نام=عصر|نام خانوادگی=ایران}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=https://twitter.com/davariabdolreza/status/1400081160403881989|نشانی=https://twitter.com/davariabdolreza/status/1400081160403881989|وبگاه=Twitter|بازبینی=2021-06-03|کد زبان=fa}}</ref>
▲«در همان روزگار شایع شد که [[حسینعلی منتظری]]، که هنوز در بافت قدرت اما منتقد حاکمیت بود، بر آن است تا با حمایت از نامزدی کاظم سامی در برابر اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری، تحولاتی سیاسی را زمینه‌ساز شود و بنابر همین شایعات، رقیب، که از محبوبیت سامی و نفوذ منتظری در جامعه آگاه و نگران بود، با قتل بدون محاکمه کاظم سامی او را از سر راه خود برداشته است. هر چند این شایعه قویا تکذیب شده بود.»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =فرج سرکوهی |نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140103_l45_chain_murderers_faraj_sarkouhi.shtml |عنوان=گفته‌های قاتلان از زبان قربانیان، چرایی قتل‌های زنجیره‌ای | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ =۱۴ دی ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی=۱۵ دی ۱۳۹۲}}</ref>}}در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۴۰۰، در جریان رد صلاحیت [[محمود احمدی‌نژاد]] در انتخابات ریاست جمهوری همان سال و واکنشها و انتقادات وی به ردصلاحیت خود، [[عبدالرضا داوری]] مشاور سابق احمدی‌نژاد او را تهدید کرد که اگر به اعتراضاتش ادامه دهد پرونده قتل دکتر سامی را که اطلاعات آن به تازگی به دستش رسیده بازخوانی خواهد کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=محمود احمدی‌نژاد تهدید شد/ داوری: کاری نکن دربارهٔ قتل دکتر سامی افشاگری کنم (+عکس)|نشانی=https://www.asriran.com/fa/news/787245|وبگاه=fa|تاریخ=۱۴۰۰/۰۳/۱۲–۲۲:۴۷|بازبینی=2021-06-03|کد زبان=fa|نام=عصر|نام خانوادگی=ایران}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=https://twitter.com/davariabdolreza/status/1400081160403881989|نشانی=https://twitter.com/davariabdolreza/status/1400081160403881989|وبگاه=Twitter|بازبینی=2021-06-03|کد زبان=fa}}</ref>
== جستارهای وابسته ==
| |||