پادشاهی هندوپارتی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
درست کردن تاریخ و رده برچسب: برگرداندهشده |
برچسبها: خنثیسازی برگرداندهشده افزودن پیوند بیرونی به جای ویکیپیوند |
||
خط ۱:
{{Infobox Former Country
|conventional_long_name = پارتیان هند
|common_name = پارتیان هند
|continent = [[آسیا]]
|region = خاورمیانه
|country =
|era = تاریخ باستان
|status =
سطر ۷ ⟵ ۱۰:
|empire =
|government_type = پادشاهی
|date_start = [[
|date_end = [[
|image_map = IndoParthianKingdom.svg
|image_map_caption = پادشاهی
|capital = [[تاکسیلا]]{{سخ}}[[کابل]]
|common_languages = [[زبان آرامی]]
[[زبان یونانی]] [[زبان پالی]] [[زبان سانسکریت]] [[زبان پراکریت]] [[زبان پارتی]] |religion = [[مهایانه]] {{سخ}} [[مزدیسنا]]
|
|leader1 =
|leader2 =
سطر ۳۱ ⟵ ۳۶:
'''پادشاهی سورن''' (که آنان را به نام '''پارتیان هند''' نیز میشناسند) یک پادشاهی باستانی ایرانی بود که در اوج شکوه خود بر شرقیترین بخشهای جهان ایرانی مانند [[افغانستان]] و [[سیستان]] و همینطور بخشهایی از [[شمال هند]] فرمان راند.
این پادشاهی در سال ۱۹ پس از میلاد توسط شهربان سیستان، [[گندفر]]، یکی از شاهزادگان دودمان سورن، با اعلام استقلال از [[شاهنشاهی اشکانی]] بنیان گذاشته شد. گندفر پس از اعلام استقلال به سرزمینهای [[دولت سکایی هند|دولت سکایی هند]] و [[دولت یونانی هند]] حمله برد و پادشاهی خود را به یک شاهنشاهی تبدیل کرد. با این حال با مرگ گندفر و مهمتر از آن، حملات [[شاهنشاهی کوشان|کوشانها]] به قلمروی سورنها، این دولت بار دیگر به شکل یک پادشاهی درآمد. شاهزادگان سورن تا سال ۲۴۰ میلادی استقلال خود را در سیستان حفظ کردند، با این حال با ظهور [[ساسانیان]]، تحت فرمان آنان در آمدند. ممکن است سقوط پادشاهی سورن به شکل نبرد [[رستم و اسفندیار]] در داستانهای حماسی جهان ایرانی بازتاب پیدا کرده باشد.{{sfn|Gazerani|2015|p=26}}
== پیش زمینه ==
{{اصلی|خاندان سورن}}
گروهی از سکاها (از اقوام ایرانی شرقی) پس از یک سری نبردهای طولانی با اشکانیان، در نهایت با آنان متحد شده و توسط شاهنشاهان اشکانی در منطقه سیستان ساکن شدند و نام خود را به این ناحیه (سیستان شکل جدید واژه سکستان - سرزمین سکاها است) دادند. سورنها - که خود نیز سکا بوده و احتمالا پیش از صلح با اشکانیان نیز رهبر این گروه از سکاها بودند - از سوی اشکانیان به عنوان شهربانان سیستان برگزیده شدند و در نهایت زمانی که گندفر، یکی از شاهزادگان دودمان سورن و شهربان سیستان، به شهربانی سیستان رسید، از شاهنشاهی اشکانی اعلام استقلال کرد.
[[پرونده:Orthagnes (Gondophares-Gadana).jpg|جایگزین=|راست|بندانگشتی|سکهای از گندفر سوم]]
== گندفر و جانشینان او ==
سطر ۴۵ ⟵ ۵۱:
سکههایی از چند پادشاه محلی دیگر نیز پیدا شده، با این حال و در تمامی این دورانها پادشاهی سورن نتوانست شکوه دوران گندفر یکم را بازیابد. در میانههای سده یکم پس از میلاد، کوجوله کادفیس از شاهنشاهی کوشان به مرزهای شمالی پادشاهی سورن حمله برد. پس از نبرد با کوشانها، تنها سیستان برای سورنها باقی ماند. آنان تا ظهور ساسانیان مستقل باقی ماندند و پس از آن فرمانروایان ساسانی را به عنوان شاهنشاه به رسمیت شناختند.{{sfn|Gazerani|2015|pp=26-27}} خاندان سورن تا سقوط شاهنشاهی ساسانی به حاکمان سیستان باقی ماندند و در نهایت در نبرد با مسلمانان منقرض شدند.
[[File:Takht-e-bahi.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Takht-e-bahi.jpg|جایگزین=|راست|بندانگشتی|250x250پیکسل|تخت باهی]]
{{تاریخ ایران}}
== یکی پنداشتن پادشاهی سورن و پهلوانان زابلی شاهنامه ==
در سال ۱۹۸۷ میلادی در [[افغانستان]] سکهای از گندفر یکم پیدا شد که او در آن خودش را «سام» نامیده و پیدایش این سکه تقریبا به تردیدها درباره پهلوانان زابلستان در شاهنامه پایان داد. محققان امروزی بر این باورند که «گندفر» (به معنای یابنده شکوه شاهانه) در واقع نه یک نام شخصی و بلکه عنوانی برای شاهان سورن بوده است. از این رو، امروزه باور بر این است که پادشاهی سورن در واقع همان پهلوانان زابل در [[شاهنامه]] بودهاند به شکل شخصیتهایی مانند رستم، زال و... در خاطر مردم فلات ایران باقی ماندهاند.<ref>تاریخ
== نگارخانه ==
<gallery>
File:IndoParthianHunting.JPG|<!--Indo-Parthian man hunting.-->
File:IndoParthianReveling.JPG|<!--Indo-Parthian revelers.-->
File:IndoParthianCouple.JPG|<!--Indo-Parthian couple.-->
File:FireAltarWorship.JPG|<!--Devotees at [[مزدیسنا]] fire-altar.-->
</gallery>
== منابع ==
{{چپچین}}
<small>* "Les Palettes du Gandhara", Henri-Paul Francfort, Diffusion de Boccard, Paris، 1979.▼
▲* "Les Palettes du Gandhara", Henri-Paul Francfort, Diffusion de Boccard, Paris، 1979.
* "Reports on the campaigns 1956–1958 in Swat (Pakistan)", Domenico Faccenna
* "Sculptures from the sacred site of Butkara I"، Domenico Faccena
{{پانویس}}</small>
{{پایان چپچین}}
{{ویکیانبار-رده|Indo-Parthian}}
{{روابط ایران و پاکستان}}
{{آسیای جنوبی و آسیای مرکزی باستان}}
{{شاهنشاهی اشکانی}}
{{گنداره}}
[[رده:اشکانیان هند]]
[[رده:
[[رده:
[[رده:ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۲۱ (میلادی)]]
[[رده:ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در سده ۱ (پیش از میلاد)]]
[[رده:ایالتها و قلمروهای منحلشده در سده ۲ (میلادی)]]
[[رده:بنیانگذاریها در سده ۱ (پیش از میلاد) در آسیا]]
[[رده:بنیانگذاریهای ۱۲ (پیش از میلاد)]]
[[رده:بنیانگذاریهای دهه ۱۰ (میلادی)]]
[[رده:پادشاهیهای پیشین آسیا]]
[[رده:کشورهای پیشین در آسیا]]▼
[[رده:تاریخ افغانستان پیش از اسلام]]
[[رده:تاریخ پاکستان]]
[[رده:تاریخ هند]]
[[رده:هند باستان]]▼
[[رده:شاهنشاهی اشکانی]]
▲[[رده:کشورهای پیشین در آسیا]]
[[رده:مردمان ایرانیتبار]]
▲[[رده:هند باستان]]
|