سلطنت ممالیک: تفاوت میان نسخه‌ها

جمع مملوک، ممالیک و به معنی غلام که برگرفته از واژهٔ ترکی کوله به معنای سرباز، مزدور است که در [[زبان عربی]] به صورت مملوک به کار رفته است و بیشتر این واژه را در مورد سربازان سفیدپوست به کار می‌برده‌اند و از آنجا که سلاطین «ممالیک» مصر از فرماندهان و جنگاوران ترک‌تبار بودند که نخست در جزء قراولان الملک [[الصالح ایوب]] قرار داشتند بدین نام نامیده شده‌اند. نخستین ایشان [[شجر الدر|شجرةالدر]] همسر الملک الصالح است، اگرچه چند سالی اسماً سلطنت با موسی از بازماندگان [[ایوبیان|خاندان ایوبی]] بود، ولی پس از او ممالیک رسماً سلطنت مصر را به دست گرفتند و ایشان دو گروه‌اند: [[دودمان بحری|ممالیک بحری]] و [[ممالیک برجی]] و این دو طبقه تا نیمهٔ اول سدهٔ دهم هجری مصر و [[شام]] را تحت اداره و حکومت خود داشتند و افراد آن دودمان‌ها با وجود سلطنت کوتاه و جنگ‌های داخلی دائمی ممالک خویش را به خوبی اداره می‌کردند و شهر [[قاهره]] از دورهٔ سلطنت ایشان آثار درخشان و باارزشی دارد که نمایندهٔ عشق و علاقهٔ سلاطین مملوک به هنر و سازندگی است. ممالیک افزون‌بر این مردمانی جنگ‌آور و دلیر بودند و در مقابل [[صلیبیان]] [[عیسوی]] و نیز اردوهای مغولان ایستادگی سختی کردند، به‌ویژه [[مغولان]] که بر [[آسیا]] چیرگی یافته و مصر را طرف تهدید قرار داده بودند چند بار مغلوب نمودند. دورهٔ حکومت ممالیک بحری در سال ۷۹۲ [[گاه‌شماری هجری قمری|ه‍.ق]] به دست ممالیک برجی از میان رفت و ممالیک برجی را به سال ۹۲۲ ه‍.ق [[سلاطین عثمانی]] از میان برداشتند.<ref>پول، لین: طبقات سلاطین اسلام. ترجمهٔ عباس اقبال صص ۷۰–۷۵. در دهخدا: سرواژهٔ ممالیک.</ref>