اسدالله میرزا شهاب‌الدوله: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamoon2020 (بحث | مشارکت‌ها) برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Mehrdad2021 (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
'''اسدالله میرزا
== خانواده و تحصیل ==
اسدالله میرزا پسر شاهزاده عبدالحسین میرزا ملقب به شمس‌الشعراء و شاهزاده جهان‌سلطان‌خانم بود. پدر و مادرش هر دو از نوادگان فتحعلی‌شاه بودند: پدرش پسر [[محمدقلی میرزا ملک‌آرا]] (پسر دوم [[فتحعلی‌شاه]]) و مادرش دختر شاهزاده [[سیف‌الله میرزا]] (پسر چهل و دوم فتحعلی‌شاه).<ref>[http://www.qajarwomen.org/fa/people/3009.html شهاب‌الدوله، دنیای زنان در عصر قاجار]</ref> برادرش [[یحیی شمس ملک‌آرا|یحیی میرزا لسان‌الحکما]] از نخستین چشم‌پزشکان ایرانی بود و دو دوره نماینده مجلس شد. برادرزاده‌اش [[محمدقلی شمس|پروفسور شمس]] به پدر چشم‌پزشکی ایران معروف است.
اسدالله میرزا در تهران و لندن تحصیل کرد. در سال ۱۹۰۰ میلادی که [[نمایشگاه جهانی]] در پاریس تشکیل می‌شد، دولت فرانسه از ایران دعوت کرد تا نماینده خود را برای حضور در مراسم افتتاح نمایشگاه معرفی کند. چون در آن هنگام اسدالله میرزا، [[حسن مستوفی|میرزا حسن‌خان مستوفی‌الممالک]] و [[دوستعلی معیری|دوستعلی‌خان معیرالممالک]] در اروپا بودند، دولت ایران این سه تن را به عنوان نماینده خود معرفی کرد و آنان عازم پاریس شدند. پس از پایان یافتن این مأموریت، اسدالله میرزا شش سال دیگر نیز در اروپا باقی ماند.<ref name=yaghma>یغمایی، اقبال. شاهزاده اسدالله میرزا شهاب‌الدوله، پانزدهمین وزیر علوم ایران. مندرج در: آموزش و پرورش، شماره ۲۳۵</ref>له
== ورود به سیاست ==
اسدالله میرزا پس از بازگشت ابتدا کارمند [[تلگراف]]خانه بود و سپس مترجم تلگراف‌خانه شد. در دوره اول مجلس شورای ملی از سوی شاهزاده‌های تهران و در دوره دوم مجلس از سوی مردم تهران وکیل مجلس شورای ملی گردید و مقارن این احوال ملقب به شهاب‌الدوله شد. از آن رو که مدت‌ها در اروپا زندگی کرده بود و به اوضاع سیاسی و اجتماعی آگاهی داشت و به علاوه سخنران برجسته‌ای بود و شجاعانه و مستدل عقاید خود را بیان می‌کرد، به زودی مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت. از هجدهم تیر ۱۲۸۹ نایب رئیس دوم مجلس شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/جلسه-114-صورت-مشروح-روز-شنبه-دوم-شهر-رجبالمرجب-1328|عنوان=مذاکرات جلسه ۱۱۴ دوره دوم مجلس شورای ملی دوم رجب ۱۳۲۸}}</ref> اما بیش از شانزده روز در این مقام نماند و به عنوان وزیر پست و تلگراف وارد نخستین کابینه [[حسن مستوفی|میرزا حسن‌خان مستوفی‌الممالک]] شد و تا پایان عمر این دولت در اسفند ۱۲۸۹ در سمت خود باقی ماند. از جمله مهمترین اقدامات دوران وزارت او سامان دادن به تعرفه های تلگرافی بود که پیش از آن نظم و قانون دقیق و مشخصی نداشت. شهاب الدوله لایحه ای به مجلس داد که تعرفه یکسان و مشخصی برای تلگراف در سراسر کشور در نظر می گرفت و مخابرات تلگرافی را ضابطه مند می کرد. این لایحه سه ماه پس از پایان وزارت او در در پانزده ماده و با عنوان قانون تعرفه های تلگرافی در سی ام خرداد ۱۲۹۰ از تصویب مجلس گذشت. <ref>{{یادکرد وب |عنوان=مذاکرات جلسه ۲۶۳ دوره دوم مجلس شورای اسلامی ۲۴ جمادی الثانی ۱۳۲۹ |نشانی=http://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/جلسه-263-صورت-مذاکرات-روز-پنجشنبه24-جمادىالثانیه-1329}}</ref>▼
اسدالله میرزا پس از بازگشت ابتدا کارمند [[تلگراف]]خانه بود و سپس مترجم تلگراف‌خانه شد. در دوره اول مجلس شورای ملی از سوی شاهزاده‌های تهران و در دوره دوم مجلس از سوی مردم تهران وکیل مجلس شورای ملی گردید و مقارن این احوال ملقب به شهاب‌الدوله شد. از آن رو که مدت‌ها در اروپا زندگی کرده بود و به اوضاع سیاسی و اجتماعی آگاهی داشت و به علاوه سخنران برجسته‌ای بود و شجاعانه و مستدل عقاید خود را بیان می‌کرد، به زودی مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت.
== وزارت ==
▲
شهاب الدوله در اواخر سال ۱۳۲۹ قمری به عنوان حاکم یزد برگزیده شد. در کابینه دوم مستوفی‌الممالک که در اول اسفند ۱۲۹۳ به مجلس معرفی شد، وزیر پست و تلگراف و فوائد عامه بود اما عمر این دولت به بیست روز هم نکشید. تابستان سال بعد که مستوفی الممالک بار دیگر نخست وزیر شد، شهاب الدوله را در ۲۷ امرداد به عنوان وزیر تجارت و فوائد عامه به مجلس معرفی کرد.
| |||